Ợ hơi là một hiện tượng sinh lý bình thường của cơ thể khi khí trong dạ dày được thoát ra ngoài qua miệng. Tuy nhiên, khi bạn ợ hơi quá nhiều lần trong ngày, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo về một vấn đề tiêu hóa nghiêm trọng hơn, đặc biệt là bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD). Vậy, khi nào ợ hơi nhiều lần trong ngày nên được coi là dấu hiệu của bệnh trào ngược dạ dày, hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.
Menu xem nhanh:
1. Hiểu rõ về hiện tượng ợ hơi và nguyên nhân gây ra
Ợ hơi xảy ra khi không khí nuốt vào dạ dày trong quá trình ăn uống hoặc nói chuyện, sau đó không khí này được đẩy ra ngoài qua thực quản và miệng. Thông thường, ợ hơi là một phản ứng tự nhiên và không gây ra sự khó chịu. Tuy nhiên, khi hiện tượng này xảy ra liên tục và đi kèm với các triệu chứng khác, đó có thể là dấu hiệu của một số vấn đề tiêu hóa.
Một số nguyên nhân gây ợ hơi bao gồm:
– Nuốt nhiều không khí: Do ăn uống quá nhanh, nhai kẹo cao su, uống nước có ga hoặc nói chuyện khi ăn.
– Chế độ ăn uống: Các thực phẩm như đậu, súp lơ, hành tây, đồ chiên, và đồ uống có ga dễ tạo ra khí trong dạ dày.
– Căng thẳng tâm lý: Stress và lo âu có thể gây ra tình trạng nuốt nhiều không khí, dẫn đến ợ hơi nhiều hơn.
2. Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là gì?
Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng khi axit dạ dày và các chất chứa trong dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra một hoặc nhiều triệu chứng khó chịu như ợ hơi, ợ chua, đau tức ngực, khó nuốt, và đôi khi là ho mạn tính. Bệnh này xảy ra khi cơ vòng thực quản dưới (LES) bị yếu hoặc giãn ra bất thường, không thể đóng kín sau khi thức ăn đã đi vào dạ dày.
GERD không chỉ gây ra sự khó chịu mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời, như viêm loét thực quản, hẹp thực quản, hoặc Barrett thực quản – một tình trạng tiền ung thư.
3. Khi nào ợ hơi nhiều lần trong ngày là dấu hiệu của trào ngược dạ dày?
Ợ hơi nhiều lần trong ngày có thể chỉ là một hiện tượng bình thường nếu không kèm theo các triệu chứng khác. Tuy nhiên, nếu bạn gặp phải các dấu hiệu sau đây cùng với ợ hơi nhiều lần, đó có thể là dấu hiệu của bệnh trào ngược dạ dày:
– Ợ hơi kèm ợ chua: Ợ hơi thường đi kèm với cảm giác chua và nóng rát trong miệng hoặc họng, điều này do axit dạ dày trào ngược lên thực quản.
– Bạn nhận thấy sự gia tăng số lần ợ hơi một cách bất thường mà không liên quan đến thay đổi trong chế độ ăn uống hay thói quen sinh hoạt.
– Đau hoặc tức ngực: Nếu bạn thường xuyên ợ hơi kèm theo đau hoặc tức ngực, đặc biệt là sau khi ăn, đây có thể là dấu hiệu của GERD.
– Khó nuốt: Khi axit dạ dày gây viêm hoặc kích ứng thực quản, bạn có thể cảm thấy khó khăn khi nuốt, cảm giác như thức ăn bị kẹt lại ở cổ họng.
– Ho mạn tính: Axit dạ dày trào ngược lên họng và phổi có thể gây ho kéo dài, nhất là vào ban đêm.
– Giảm cân không rõ nguyên nhân: Trong một số trường hợp nghiêm trọng, trào ngược dạ dày có thể dẫn đến giảm cân không rõ nguyên nhân do khó khăn trong việc ăn uống hoặc mất cảm giác thèm ăn.
Nếu bạn gặp phải một hoặc nhiều triệu chứng trên kèm theo ợ hơi nhiều lần trong ngày, bạn nên cân nhắc việc thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
4. Cơ chế hình thành ợ hơi trong bệnh trào ngược dạ dày
Trong bệnh trào ngược dạ dày thực quản, cơ vòng thực quản dưới (LES) không hoạt động hiệu quả, khiến axit và các chất chứa trong dạ dày có thể trào ngược lên thực quản. Khi axit dạ dày lên đến thực quản và miệng, nó không chỉ gây ra cảm giác ợ chua mà còn kích thích các dây thần kinh trong thực quản, dẫn đến hiện tượng ợ hơi.
Ngoài ra, dạ dày bị trào ngược thường chứa nhiều khí do quá trình tiêu hóa không hoàn thiện hoặc do nuốt nhiều không khí. Điều này làm tăng áp lực trong dạ dày, đẩy khí ra ngoài qua thực quản và gây ợ hơi nhiều hơn bình thường.
5. Cách chẩn đoán và điều trị trào ngược dạ dày gây ợ hơi nhiều
5.1 Chẩn đoán trào ngược gây ợ hơi nhiều lần trong ngày
Để chẩn đoán trào ngược dạ dày, bác sĩ thường sử dụng các phương pháp sau:
– Nội soi thực quản-dạ dày: Đây là phương pháp phổ biến và chính xác nhất để kiểm tra tình trạng thực quản và dạ dày. Nội soi cho phép bác sĩ quan sát trực tiếp niêm mạc thực quản và dạ dày, từ đó phát hiện các tổn thương hoặc dấu hiệu của trào ngược dạ dày.
– Đo pH trở kháng thực quản: Đây là phương pháp đo xác định số cơn/ tần suất, mức độ, vị trí, tính chất, loại dịch trào ngược, thời điểm trào ngược. Xác định mối liên hệ của ợ hơi, các triệu chứng khác với cơn trào ngược…
– Chụp X-quang với barium: Bệnh nhân uống một dung dịch chứa barium, sau đó chụp X-quang để kiểm tra sự di chuyển của barium qua thực quản và dạ dày. Phương pháp này giúp phát hiện các bất thường trong thực quản hoặc dạ dày.
5.2 Điều trị trào ngược dạ dày thực quản gây ợ hơi nhiều lần trong ngày
Điều trị trào ngược dạ dày thường bao gồm sự kết hợp giữa thay đổi lối sống, sử dụng thuốc và trong một số trường hợp, phẫu thuật:
– Thay đổi lối sống: Thay đổi chế độ ăn uống, tránh các thực phẩm kích thích trào ngược như đồ chiên, thực phẩm cay nóng, đồ uống có ga và cafein. Hạn chế ăn khuya, ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày và duy trì cân nặng hợp lý.
Nâng cao đầu giường: Khi ngủ, nâng cao phần đầu giường có thể giúp giảm triệu chứng trào ngược bằng cách ngăn axit dạ dày trào ngược lên thực quản.
Tránh hút thuốc và rượu: Cả hai đều có thể làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới và làm tăng nguy cơ trào ngược.
– Sử dụng thuốc điều trị: Các loại thuốc như thuốc kháng axit, thuốc ức chế bơm proton (PPI) hoặc thuốc chẹn H2 được sử dụng để giảm lượng axit dạ dày và làm giảm các triệu chứng của GERD.
– Phẫu thuật: Trong trường hợp nghiêm trọng và không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác, phẫu thuật có thể được xem xét để củng cố cơ vòng thực quản dưới.
Ợ hơi nhiều lần trong ngày có thể là một hiện tượng bình thường, nhưng nếu gia tăng số lần hoặc đi kèm với các triệu chứng khác như ợ chua, đau tức ngực, hoặc khó nuốt, đó có thể là dấu hiệu của bệnh trào ngược dạ dày. Việc nhận biết và điều trị kịp thời trào ngược dạ dày không chỉ giúp bạn giảm triệu chứng khó chịu mà còn ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.