Hệ tiết niệu có nhiệm vụ quan trọng trong việc loại bỏ chất thải khỏi cơ thể. Việc chủ động thăm khám sẽ giúp chúng ta kiểm soát sức khỏe tốt hơn, đồng thời phát hiện sớm và xử lý kịp thời các vấn đề tiềm ẩn. Khám thận tiết niệu định kỳ cũng giúp người bệnh tránh được những phiền toái trong cuộc sống hằng ngày.
Menu xem nhanh:
1. Hệ tiết niệu là gì và có vai trò như thế nào?
Vai trò chính của hệ tiết niệu bao gồm:
– Loại bỏ chất thải: Hệ tiết niệu giúp loại bỏ các chất thải và độc tố trong máu, chủ yếu qua nước tiểu.
– Duy trì cân bằng nước và chất điện giải: Nó điều chỉnh lượng nước, muối và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
– Điều hòa huyết áp: Thận tham gia vào quá trình điều hòa huyết áp bằng cách cân bằng lượng nước và muối trong cơ thể.
– Tạo hồng cầu: Thận sản xuất hormone erythropoietin, giúp kích thích tủy xương tạo ra hồng cầu.
– Cân bằng pH: Hệ tiết niệu cũng điều chỉnh độ axit-bazơ trong máu, giúp duy trì môi trường ổn định cho các chức năng cơ thể.
Nhờ những chức năng này, hệ tiết niệu đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe và sự cân bằng nội môi của cơ thể.
2. Khám thận tiết niệu là khám những gì
Khám thận tiết niệu là quá trình thăm khám và kiểm tra các cơ quan trong hệ tiết niệu, bao gồm thận, niệu quản, bàng quang, niệu đạo và các chức năng liên quan. Quá trình khám thận – tiết niệu thường bao gồm:
2.1. Khám thận tiết niệu: Khám lâm sàng
Bước đầu tiên của quá trình khám thận tiết niệu là thăm khám lâm sàng. Tại đây bác sĩ sẽ:
– Hỏi tiền sử bệnh lý: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử sức khỏe của bạn, bao gồm các bệnh lý liên quan đến thận, hệ tiết niệu (như viêm thận, nhiễm trùng đường tiết niệu, sỏi thận), tiền sử bệnh mạn tính như tiểu đường hoặc cao huyết áp. Bạn cũng cần cung cấp một số thông tin về các triệu chứng hiện tại như đau lưng, tiểu buốt, tiểu ra máu, tiểu nhiều lần, tiểu đêm, hoặc cảm giác không tiểu hết.
– Khám thực thể: Bác sĩ có thể khám và ấn vào vùng bụng, lưng dưới (vị trí thận) để kiểm tra xem có dấu hiệu đau hoặc bất thường nào không.
2.2. Xét nghiệm nước tiểu
Xét nghiệm nước tiểu là phương pháp cơ bản và phổ biến nhất trong khám thận tiết niệu, giúp phát hiện nhiều vấn đề liên quan đến hệ tiết niệu:
– Kiểm tra protein và đường trong nước tiểu: Sự hiện diện của protein hoặc đường trong nước tiểu có thể là dấu hiệu của bệnh thận, đặc biệt là suy thận hoặc tổn thương thận do tiểu đường.
– Kiểm tra tế bào hồng cầu và bạch cầu: Nước tiểu có máu (tiểu máu) có thể cho thấy tổn thương niêm mạc đường tiết niệu hoặc các vấn đề như sỏi thận, nhiễm trùng hoặc u. Số lượng bạch cầu tăng có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng đường tiết niệu.
– Kiểm tra các chất thải khác: Nồng độ các chất như creatinine, urea cũng được phân tích để đánh giá chức năng thận.
Bệnh nhân được bác sĩ TCI khám thận tiết niệu
2.3. Khám thận tiết niệu – Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu giúp đo lường mức độ của một số chất trong máu để đánh giá chức năng thận, bao gồm:
– Creatinine và Urea: Đây là hai chỉ số quan trọng để kiểm tra chức năng lọc của thận. Khi thận không hoạt động tốt, mức độ của hai chất này sẽ tăng cao trong máu.
– Điện giải đồ: Xét nghiệm này giúp đo nồng độ các chất như natri, kali và canxi, nhằm kiểm tra khả năng cân bằng nước và muối của thận. Sự mất cân bằng điện giải có thể là dấu hiệu của suy thận hoặc các vấn đề liên quan đến chức năng thận.
4. Siêu âm thận – tiết niệu
Siêu âm là phương pháp hình ảnh không xâm lấn, an toàn và không gây đau, giúp kiểm tra cấu trúc của thận, niệu quản và bàng quang. Siêu âm có thể phát hiện các vấn đề như:
– Sỏi thận hoặc sỏi bàng quang: Siêu âm có thể cho thấy hình ảnh sỏi, kích thước và vị trí của chúng.
– Khối u hoặc dị dạng: Siêu âm giúp phát hiện các khối u hoặc bất thường về cấu trúc ở thận và bàng quang.
– Tình trạng ứ nước thận: Đây là tình trạng thận bị phình to do nước tiểu không thể thoát ra ngoài, thường do tắc nghẽn niệu quản hoặc sỏi.
Khám thận tiết niệu kịp thời và chủ động giúp phòng tránh nhiều nguy cơ
5. Chụp X-quang, CT scan và MRI
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp chẩn đoán hình ảnh chuyên sâu hơn để có cái nhìn rõ ràng và chi tiết hơn về hệ tiết niệu:
– X-quang hệ tiết niệu: Có thể giúp phát hiện các sỏi thận hoặc sỏi niệu quản. Một loại X-quang đặc biệt là chụp X-quang cản quang tĩnh mạch (IVU), trong đó chất cản quang được tiêm vào máu để làm rõ các cơ quan trong hệ tiết niệu trên hình ảnh.
– CT scan: Chụp cắt lớp vi tính giúp cung cấp hình ảnh chi tiết về thận và niệu quản, phát hiện các khối u, sỏi thận, nhiễm trùng, hoặc tắc nghẽn.
– MRI: Cộng hưởng từ giúp quan sát rõ cấu trúc bên trong của thận và bàng quang mà không sử dụng tia X, đặc biệt hữu ích trong việc phát hiện u bướu.
6. Nội soi bàng quang
Đây là một phương pháp thăm khám bằng cách đưa một ống nhỏ có gắn camera (ống nội soi) vào niệu đạo và bàng quang để quan sát trực tiếp niêm mạc bên trong. Nội soi bàng quang được sử dụng để phát hiện:
– Viêm nhiễm: Bác sĩ có thể kiểm tra trực tiếp các dấu hiệu viêm nhiễm ở bàng quang.
– Khối u: Nội soi giúp phát hiện khối u hoặc polyp trong bàng quang.
– Tắc nghẽn: Bác sĩ có thể xác định nguyên nhân gây tắc nghẽn đường tiểu.
7. Đo chức năng bài xuất nước tiểu
Phương pháp này kiểm tra tốc độ và lưu lượng nước tiểu thoát ra từ bàng quang. Các xét nghiệm chức năng bài xuất bao gồm:
– Đo tốc độ dòng chảy nước tiểu: Xét nghiệm này đo lường lượng nước tiểu và thời gian cần thiết để thải nước tiểu ra ngoài, nhằm kiểm tra xem có sự tắc nghẽn hay không.
– Đo thể tích tồn dư sau khi tiểu: Sau khi tiểu xong, lượng nước tiểu còn sót lại trong bàng quang được đo để kiểm tra xem bàng quang có thải hết nước tiểu hay không.
Xét nghiệm máu cũng là một bước không thể thiếu trong quy trình khám thận tiết niệu
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc hiện xây dựng và cung cấp nhiều gói khám tiết niệu từ cơ bản đến nâng cao giúp phát hiện sớm các bệnh lý tiết niệu nguy cơ và giúp bệnh nhân điều trị sớm tránh biến chứng.
Bệnh nhân thăm khám thận tiết niệu tại Thu Cúc TCI để sàng lọc các bệnh tiết niệu, bệnh nhân sẽ được: thăm khám với chuyên gia thận tiết niệu giàu kinh nghiệm, đa dạng danh mục khám phù hợp với tình trạng sức khỏe và hệ thống siêu âm, xét nghiệm hiện đại giúp phát hiện những nguy cơ bệnh nhỏ nhất.
