Uống thuốc tránh thai hàng ngày khi nào để đạt hiệu quả tốt nhất?

Chào bạn! Câu hỏi của bạn rất phổ biến — và hoàn toàn hợp lý. Việc uống thuốc tránh thai hàng ngày khi nào đúng thời điểm không chỉ quyết định hiệu quả ngừa thai mà còn ảnh hưởng đến chu kỳ kinh và sức khỏe nội tiết tổng thể. Tôi xin chia sẻ rõ ràng, dựa trên thực hành lâm sàng và khuyến cáo y khoa hiện hành.

1. Nên bắt đầu uống thuốc tránh thai hàng ngày khi nào?

Bạn có hai mốc thời gian an toàn và hiệu quả nhất để bắt đầu:

– Ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt (tức là ngày ra máu đầu tiên): Đây là lựa chọn tối ưu vì bạn được bảo vệ ngay lập tức — không cần biện pháp tránh thai bổ sung.

– Từ ngày thứ 5 của chu kỳ trở đi: Nếu bạn đã qua ngày thứ 5, vẫn có thể bắt đầu uống, nhưng trong 7 ngày đầu tiên, bạn phải dùng thêm bao cao su hoặc kiêng quan hệ để tránh mang thai.

Lưu ý: “Chu kỳ kinh” ở đây được tính từ ngày ra máu thật sự, không phải ngày rỉ nâu hay dịch tiết.

2. Cách uống thuốc theo loại vỉ – chi tiết từng trường hợp

Với vỉ 21 viên (chỉ chứa hormone)

– Vỉ đầu tiên: Uống viên đầu tiên vào ngày đầu tiên của kỳ kinh (hoặc ngày thứ 5 nếu bắt đầu muộn). Uống 1 viên/ngày, liên tục trong 21 ngày.

– Sau khi hết vỉ: Nghỉ 7 ngày — trong thời gian này, bạn sẽ có kinh rút lui (thường nhẹ và ngắn hơn kinh tự nhiên).

– Vỉ tiếp theo: Bắt đầu vào ngày thứ 8, bất kể kinh đã dứt hay chưa. Việc tuân thủ lịch này giúp duy trì ổn định nồng độ hormone và tránh rụng trứng.

Với vỉ 28 viên (21 viên hormone + 7 viên giả dược)

– Uống viên đầu tiên vào ngày đầu kỳ kinh, sau đó uống liên tục mỗi ngày một viên theo đúng thứ tự trên vỉ — không nghỉ ngày nào.

– 7 viên cuối thường không chứa hormone (có thể chứa sắt hoặc chỉ là viên đường), giúp bạn hình thành thói quen uống đều đặn và không quên khi chuyển vỉ mới.

– Khi hết vỉ, bắt đầu vỉ mới ngay hôm sau, không cần chờ có kinh.

Trong phòng khám, tôi thấy nhiều bạn trẻ quên mất rằng vỉ 28 viên không có “ngày nghỉ” — việc bỏ qua 7 viên cuối hoặc ngừng giữa chừng có thể làm giảm hiệu quả.

3. Những lưu ý then chốt để thuốc phát huy tác dụng

– Uống đúng giờ mỗi ngày: Hormone trong thuốc tránh thai có thời gian bán thải ngắn. Nếu bạn uống lệch hơn 3–4 tiếng so với giờ cố định (đặc biệt với thuốc chỉ chứa progestin), hiệu quả có thể giảm. Tốt nhất là chọn khung giờ dễ nhớ — ví dụ sau bữa tối hoặc trước khi đi ngủ.

– Quên thuốc? Nếu quên dưới 12 tiếng, uống bù ngay và tiếp tục lịch bình thường. Nếu quên trên 12 tiếng (hoặc quên 2 viên trở lên), dùng bao cao su trong 7 ngày tiếp theo và tham khảo hướng dẫn cụ thể theo loại thuốc.

– Luôn kết hợp bao cao su trong 7 ngày đầu nếu bạn bắt đầu uống sau ngày thứ 5 của chu kỳ hoặc sau khi ngừng thuốc dài ngày.

– Không tự ý dùng thuốc nếu bạn có tiền sử huyết khối, tăng huyết áp nặng, ung thư vú, hoặc đang cho con bú (tùy loại thuốc). Hãy tham vấn bác sĩ để chọn loại phù hợp với cơ địa.

4. Khi nào nên đi khám trước khi dùng thuốc?

Tôi luôn khuyên bệnh nhân của mình nên khám sức khỏe phụ khoa và tư vấn nội tiết trước khi bắt đầu bất kỳ loại thuốc tránh thai nội tiết nào, đặc biệt nếu bạn:

– Trên 35 tuổi và hút thuốc

– Có tiền sử đau nửa đầu kèm rối loạn thị giác

– Gặp các triệu chứng như đau ngực dữ dội, sưng chân, khó thở sau khi bắt đầu uống thuốc

– Chu kỳ kinh vốn không đều hoặc nghi ngờ có thai

Việc uống thuốc tránh thai hàng ngày khi nào tưởng đơn giản, nhưng lại là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả ngừa thai và an toàn nội tiết. Bắt đầu vào ngày đầu kỳ kinh là lựa chọn an toàn nhất, giúp bạn được bảo vệ ngay lập tức và duy trì chu kỳ ổn định. Dù chọn loại vỉ 21 hay 28 viên, điều quan trọng nhất là uống đều, đúng giờ, và không bỏ sót. Nếu bạn còn phân vân, đừng ngại trao đổi với bác sĩ — một buổi tư vấn ngắn có thể giúp bạn tránh được nhiều rủi ro về sau.