Sữa mẹ vắt ra để được ngoài bao lâu ở nhiệt độ phòng?

Chào bạn! Câu hỏi của bạn rất phổ biến và hoàn toàn hợp lý — vì sữa mẹ tuy “tự nhiên” nhưng vẫn là môi trường giàu dinh dưỡng, dễ bị vi khuẩn xâm nhập nếu không được bảo quản đúng cách. Tôi xin chia sẻ rõ hơn như sau:

Sữa mẹ mới vắt có thể để ở nhiệt độ phòng (≤25°C) tối đa 4 giờ, theo khuyến cáo của CDC và Mayo Clinic. Tuy nhiên, nếu nhiệt độ phòng cao hơn — đặc biệt trên 27–28°C, thời gian an toàn có thể rút ngắn xuống còn 1–2 giờ. Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bà mẹ nghĩ “chỉ để 15 phút thôi” nhưng do bận chăm con, quên mất — và sau đó bé bị rối loạn tiêu hóa nhẹ do sữa đã bắt đầu nhiễm khuẩn.

Dưới đây là những điều bạn cần lưu ý kỹ hơn:

Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian bảo quản sữa mẹ ở nhiệt độ phòng

– Nhiệt độ môi trường: Đây là yếu tố quan trọng nhất. Ở 16–25°C, sữa ổn định trong 4 giờ; nhưng nếu trên 25°C (như mùa hè ở Việt Nam), thời gian nên rút ngắn. – Vệ sinh dụng cụ và tay người vắt: Nếu tay hoặc bình trữ chưa được rửa sạch, vi khuẩn có thể xâm nhập ngay từ đầu, làm sữa nhanh hỏng. – Thời điểm vắt: Sữa vắt vào ban ngày (nhiệt độ cao) thường kém ổn định hơn so với sữa vắt ban đêm trong phòng mát. – Loại sữa: Sữa non hoặc sữa chuyển tiếp có thành phần khác sữa trưởng thành, nhưng thời gian bảo quản tương tự — điều quan trọng vẫn là nhiệt độ và vệ sinh.

Sữa mẹ đã rã đông hoặc hâm ấm thì sao?

– Sữa rã đông từ ngăn mát: Khi đã đưa ra ngoài, chỉ nên để tối đa 2 giờ ở nhiệt độ phòng. Không được để lại vào tủ lạnh lần nữa. – Sữa đã hâm ấm: Dù bé bú hết hay còn thừa, phần dư phải bỏ đi sau 2 giờ. Nhiều mẹ tiếc nên để lại cho cữ sau — nhưng đây là nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy ở trẻ sơ sinh do vi khuẩn phát triển nhanh trong sữa ấm.

Cách bảo quản sữa mẹ an toàn và hiệu quả

– Vắt và trữ ngay: Ngay sau khi vắt, nếu không cho bé bú trong vòng 1–2 giờ, hãy cho vào tủ lạnh (ngăn mát: dùng trong 4 ngày; ngăn đông: 6–12 tháng tùy loại tủ). – Dùng dụng cụ chuyên dụng: Bình hoặc túi trữ sữa có nắp kín, đã tiệt trùng. Tránh dùng chai nước suối hay hộp không rõ nguồn gốc. – Ghi rõ thời gian: Luôn ghi ngày và giờ vắt. Nếu gộp sữa từ nhiều lần vắt trong cùng một ngày, hãy làm nguội sữa mới trước khi trộn vào phần sữa đã lạnh, và ghi theo thời điểm vắt sớm nhất. – Kiểm tra trước khi cho bé bú: Sữa mẹ đôi khi có mùi xà phòng do enzyme lipase — điều này không có nghĩa là hỏng. Nhưng nếu có mùi chua gắt, nhớt, hoặc đổi màu lạ, hãy bỏ đi. Còn nếu chỉ tách lớp (mỡ nổi lên trên), bạn có thể lắc nhẹ để trộn đều — không khuấy mạnh để tránh phá vỡ protein.

Trong thực hành lâm sàng, tôi thấy nhiều bà mẹ lo lắng quá mức hoặc ngược lại — chủ quan với việc bảo quản sữa. Hãy nhớ: sữa mẹ là “sống”, nên dù không có chất bảo quản, nó vẫn có cơ chế tự bảo vệ trong thời gian ngắn. Nhưng khi nhiệt độ và vệ sinh không đảm bảo, rủi ro nhiễm khuẩn tăng rất nhanh. Nếu bạn sống ở vùng nóng ẩm như miền Nam Việt Nam, tốt nhất là vắt xong — cho vào tủ lạnh trong vòng 1 giờ, trừ khi bạn cho bé bú ngay.

Nếu còn băn khoăn về cách trữ sữa, mùi sữa bất thường, hay lo con bú sữa “hơi cũ” có sao không — đừng ngần ngại hỏi bác sĩ hoặc chuyên gia tư vấn nuôi con bằng sữa mẹ. An toàn của bé luôn đáng để bạn cẩn trọng từng chi tiết nhỏ.