Sinh mổ bao lâu thì vết thương bên trong lành?
Chào bạn! Câu hỏi của bạn rất hợp lý và tôi gặp khá nhiều sản phụ cùng thắc mắc như vậy trong phòng khám hậu sản. Vết thương bên trong sau sinh mổ thường cần từ 6 đến 8 tuần để lành lại hoàn toàn, dù bề mặt da có thể liền sớm hơn. Điều này là do tử cung, cơ thành bụng và các mô sâu bên trong cần thời gian để tái tạo, co hồi và gắn kết trở lại sau ca phẫu thuật lớn.
Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu quá trình hồi phục này diễn ra như thế nào, khi nào cần cảnh giác, và làm sao hỗ trợ cơ thể lành nhanh mà an toàn.
Nguyên nhân khiến vết thương bên trong lành chậm hơn da
– Phẫu thuật sinh mổ là một thủ thuật xâm lấn: Bác sĩ phải cắt qua nhiều lớp – da, mỡ, cân cơ, phúc mạc – rồi mới tới tử cung để lấy em bé ra. Mỗi lớp mô này đều cần thời gian riêng để liền lại.
– Tử cung cần co hồi về kích thước ban đầu: Sau sinh, tử cung nặng khoảng 1 kg; sau 6 tuần, nó chỉ còn ~50–70 gram. Quá trình này gọi là “sản dịch” và đi kèm với sự tái tạo niêm mạc tử cung.
– Mô sẹo hình thành dần: Khác với da, các mô sâu không “khô” mà lành bằng cách tạo mô liên kết (sẹo mềm). Nếu vận động quá sớm hoặc nhiễm trùng, quá trình này có thể bị gián đoạn.
– Ảnh hưởng của hormone sau sinh: Nồng độ estrogen và progesterone giảm đột ngột sau sinh có thể làm chậm quá trình tái tạo mô, đặc biệt ở những người cho con bú.
Dấu hiệu cảnh báo vết thương bên trong chưa lành hoặc có biến chứng
Bạn nên đi khám ngay nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu sau:
– Đau bụng tăng dần hoặc đau nhói dữ dội ở vùng mổ, dù đã qua 2–3 tuần.
– Sốt trên 38°C, rét run – có thể là dấu hiệu nhiễm trùng ổ bụng hoặc tử cung.
– Dịch mủ, máu tươi hoặc mùi hôi chảy ra từ vết mổ hoặc âm đạo sau tuần thứ 2.
– Cảm giác căng cứng, đầy bụng kéo dài, kèm buồn nôn – có thể gợi ý dính ruột hoặc áp-xe.
– Khó tiểu, tiểu buốt, tiểu ra máu – đôi khi liên quan đến tổn thương bàng quang trong mổ hoặc viêm đường tiết niệu sau sinh.
Cách chăm sóc để vết thương bên trong lành nhanh và an toàn
– Nghỉ ngơi hợp lý, tránh bê vác nặng dưới 5 kg trong 6 tuần đầu: Việc nâng vật nặng quá sớm có thể làm bục cơ hoặc giãn mô sẹo non.
– Đi lại nhẹ nhàng ngay sau 24–48 giờ: Đi bộ ngắn giúp lưu thông máu, giảm nguy cơ huyết khối và thúc đẩy ruột hoạt động trở lại.
– Ăn đủ protein, vitamin C và kẽm: Đây là “nguyên liệu” thiết yếu để tái tạo mô. Trứng, cá, thịt nạc, rau xanh đậm và trái cây họ cam quýt rất tốt.
– Giữ tinh thần thoải mái và ngủ đủ: Stress làm tăng cortisol – hormone kìm hãm quá trình lành thương.
– Không tự ý dùng thuốc giảm đau kéo dài: Một số thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) có thể làm chậm liền sẹo nếu dùng quá liều.
Những điều cần tránh trong 2 tháng đầu sau sinh mổ
– Quan hệ tình dục trước 6 tuần (trừ khi bác sĩ cho phép).
– Tập gym, chạy bộ, yoga cường độ cao hoặc các động tác gập bụng mạnh.
– Mặc quần áo quá chật bó sát vùng bụng.
– Nhịn tiểu hoặc nhịn đại tiện – gây tăng áp lực ổ bụng.
– Tự ý bôi thuốc, đắp lá, hoặc xông hơi “làm nóng” vết mổ khi chưa được hướng dẫn.
Trong thực tế lâm sàng, tôi thấy nhiều mẹ lo lắng khi vẫn còn cảm giác “lợn cợn” hoặc căng nhẹ ở bụng dưới dù da đã lành – đó thường là biểu hiện bình thường của mô sẹo đang trưởng thành. Vết thương bên trong sau sinh mổ cần trọn vẹn 6–8 tuần để ổn định, và thậm chí đến 3–6 tháng mới đạt độ bền gần như ban đầu. Hãy kiên nhẫn, lắng nghe cơ thể và tái khám đúng lịch. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, đừng chần chừ – can thiệp sớm luôn mang lại kết quả tốt hơn.
