Sa cổ tử cung là gì?
Chào bạn,
Sa cổ tử cung là một dạng của sa sinh dục nữ, xảy ra khi các cơ và dây chằng nâng đỡ tử cung bị suy yếu, không còn giữ được cổ tử cung ở vị trí bình thường trong khung chậu. Khi đó, cổ tử cung có thể tụt xuống sâu vào âm đạo, thậm chí thò ra ngoài cửa mình. Tình trạng này thường không đe dọa tính mạng ngay lập tức, nhưng lại ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống — từ sinh hoạt hàng ngày, quan hệ vợ chồng đến tâm lý và lòng tự tin của người phụ nữ.
Dưới đây, tôi sẽ chia sẻ rõ hơn để bạn hiểu nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử trí phù hợp.
Nguyên nhân phổ biến gây sa cổ tử cung
– Sinh đẻ nhiều lần, đặc biệt là sinh thường qua ngã âm đạo, làm tổn thương và suy yếu sàn chậu.
– Tuổi tác và mãn kinh: Khi estrogen giảm, mô nâng đỡ cơ quan sinh dục trở nên mỏng và lỏng lẻo hơn.
– Tăng áp lực ổ bụng kéo dài: Như táo bón mạn tính, ho lâu ngày, béo phì hoặc thường xuyên mang vác nặng.
– Phẫu thuật vùng chậu trước đó hoặc dị tật bẩm sinh liên quan đến cấu trúc sàn chậu.
– Lối sống ít vận động: Làm giảm sức mạnh cơ sàn chậu, khiến các cơ quan trong ổ bụng dễ sa xuống.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám sớm
– Cảm giác nặng trịch, vướng víu ở vùng chậu, đặc biệt rõ khi đứng hoặc cuối ngày.
– Sờ thấy khối lồi ở cửa mình, đôi khi phải dùng tay đẩy vào mới dễ chịu.
– Khó tiểu, tiểu rắt, tiểu không hết hoặc ngược lại, són tiểu khi ho, cười, hắt hơi.
– Khó khăn khi quan hệ tình dục, đau hoặc cảm giác “hở” bất thường.
– Ra dịch âm đạo bất thường, có thể kèm loét niêm mạc nếu khối sa cọ xát thường xuyên.
Nếu bạn có một trong những triệu chứng trên, đặc biệt là khối lồi rõ rệt hoặc ảnh hưởng đến sinh hoạt, hãy đến chuyên khoa sản – phụ khoa để được thăm khám và đánh giá mức độ sa.
Cách giảm triệu chứng và phòng ngừa tiến triển
– Tập cơ sàn chậu (bài tập Kegel) đều đặn: Giúp tăng lực nâng đỡ tử cung và cải thiện kiểm soát tiểu.
– Tránh mang vác nặng, hạn chế đứng lâu liên tục; nếu phải làm, hãy dùng đai nâng bụng hỗ trợ.
– Điều trị táo bón và ho mạn tính: Giảm áp lực lên sàn chậu từ bên trong.
– Duy trì cân nặng hợp lý: Mỗi kg thừa đều gia tăng gánh nặng cho cơ sàn chậu.
– Không tự ý dùng thuốc nội tiết hoặc thụt rửa âm đạo: Có thể làm khô niêm mạc, tăng nguy cơ loét vùng sa.
Trong một số trường hợp nhẹ, bác sĩ có thể khuyên dùng màng nâng (pessary) – một dụng cụ đặt vào âm đạo để đỡ tử cung – thay vì can thiệp phẫu thuật ngay.
Khi nào cần can thiệp y tế chuyên sâu?
Nếu sa cổ tử cung ở mức độ trung bình đến nặng (đã thò ra ngoài âm đạo), hoặc gây biến chứng như loét, nhiễm trùng, bí tiểu… thì phẫu thuật có thể được cân nhắc. Tùy tuổi, mong muốn sinh con và tình trạng sức khỏe, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp phù hợp: từ khâu treo tử cung đến cắt tử cung kết hợp phục hồi sàn chậu.
Sa cổ tử cung không phải là “bệnh xấu hổ” hay “chỉ xảy ra ở người già”. Trong phòng khám của tôi, nhiều phụ nữ trẻ sau sinh cũng gặp tình trạng này do chủ quan trong phục hồi sau sinh. Điều quan trọng là phát hiện sớm và can thiệp đúng cách — vì đa số trường hợp hoàn toàn có thể cải thiện mà không cần mổ. Hãy chủ động thăm khám nếu bạn cảm thấy có điều bất thường, đừng để đến khi triệu chứng nặng mới tìm đến bác sĩ.
