Ngứa sau sinh có nguy hiểm không và nguyên nhân do đâu?
Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ. Tình trạng ngứa sau sinh khá phổ biến và đa phần là lành tính, liên quan đến sự thay đổi nội tiết, da bị kéo giãn trong thai kỳ hoặc phản ứng da nhạy cảm sau sinh. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, ngứa có thể là biểu hiện của các vấn đề gan – mật hoặc bệnh da liễu cần can thiệp y tế. Tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu và biết cách xử trí phù hợp.
Nguyên nhân thường gặp gây ngứa sau sinh
– Da khô và giãn nhanh trong thai kỳ: Khi mang thai, da vùng bụng, đùi, ngực bị kéo giãn nhanh chóng. Sau sinh, da mất độ ẩm và đàn hồi, dễ bong tróc và gây ngứa.
– Thay đổi nội tiết tố: Sau sinh, nồng độ estrogen và progesterone sụt giảm đột ngột, ảnh hưởng đến hàng rào bảo vệ da, khiến da nhạy cảm và dễ kích ứng.
– Rạn da (striae gravidarum): Các vết rạn mới hoặc đang hồi phục có thể gây cảm giác ngứa, nóng rát nhẹ.
– Viêm da tiếp xúc hoặc dị ứng: Do sử dụng sản phẩm chăm sóc da, xà phòng, quần áo mới hoặc thay đổi môi trường sống sau sinh.
– Ứ mật trong thai kỳ (ICP – Intrahepatic Cholestasis of Pregnancy): Dù hiếm, một số phụ nữ vẫn có thể gặp tình trạng này kéo dài sau sinh, với triệu chứng ngứa dữ dội, không kèm phát ban, thường ở lòng bàn tay, bàn chân. Đây là tình trạng cần theo dõi vì liên quan đến chức năng gan.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay
– Ngứa lan tỏa toàn thân, đặc biệt ở lòng bàn tay, bàn chân, không đáp ứng với kem dưỡng ẩm thông thường.
– Kèm vàng da, nước tiểu sẫm màu, mệt mỏi, chán ăn – có thể là dấu hiệu rối loạn gan – mật.
– Xuất hiện mề đay, sưng phù, khó thở – nghi ngờ phản ứng dị ứng nặng.
– Da trầy xước, nhiễm trùng (mưng mủ, đỏ nóng, đau nhức).
– Ngứa kéo dài trên 2 tuần hoặc ngày càng nặng hơn.
Hướng dẫn giảm ngứa và chăm sóc da sau sinh an toàn
– Dưỡng ẩm đều đặn: Dùng kem dưỡng không hương liệu, không cồn, ưu tiên sản phẩm dành cho da nhạy cảm hoặc bà mẹ sau sinh.
– Tránh gãi: Gãi nhiều làm tổn thương da, dễ gây nhiễm trùng. Thay vào đó, bạn có thể chườm mát nhẹ hoặc vỗ nhẹ vùng ngứa.
– Mặc quần áo rộng, chất liệu cotton: Giúp da “thở”, giảm ma sát và kích ứng.
– Tắm nước ấm (không quá nóng): Hạn chế xà phòng mạnh, ưu tiên sữa tắm dịu nhẹ, pH trung tính.
– Uống đủ nước và ăn uống cân bằng: Giúp da phục hồi từ bên trong, tăng độ ẩm tự nhiên.
– Không tự ý dùng thuốc kháng histamine hoặc corticoid nếu chưa có chỉ định của bác sĩ, đặc biệt khi đang cho con bú.
Trong phòng khám, tôi gặp rất nhiều sản phụ lo lắng vì ngứa sau sinh – phần lớn đều do da khô hoặc rạn da, hoàn toàn có thể cải thiện với chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, nếu ngứa đi kèm các dấu hiệu bất thường như vàng da, mệt mỏi hay không thuyên giảm sau 1–2 tuần, bạn nên đi khám chuyên khoa da liễu hoặc sản – nội để loại trừ các nguyên nhân tiềm ẩn. Đừng chủ quan, nhưng cũng đừng quá lo lắng – đa số trường hợp đều lành tính và hồi phục tốt.
