Làm sao để tính tuổi thai nhi chính xác nhất?

“Em mới thử que thấy hai vạch, nhưng không nhớ rõ ngày cuối cùng của kỳ kinh. Giờ em rất lo không biết thai được mấy tuần, có đi siêu âm đúng thời điểm chưa. Bác sĩ ơi, làm sao để tính tuổi thai chính xác khi chu kỳ kinh không đều vậy ạ?”

Chuyên viên tư vấn

Chào bạn! Việc xác định tuổi thai là bước quan trọng ngay từ những tuần đầu mang thai, vì nó giúp theo dõi sự phát triển của bé, lên lịch khám và can thiệp kịp thời nếu cần. Trong thực hành lâm sàng, tôi thường dựa vào ngày đầu kỳ kinh cuối cùng (NĐKC) hoặc kết quả siêu âm tam cá nguyệt đầu để tính tuổi thai — và trong nhiều trường hợp, siêu âm sẽ cho kết quả đáng tin cậy hơn, đặc biệt khi chu kỳ kinh của bạn không đều.

Dưới đây là những thông tin chi tiết để bạn hiểu rõ cách tính tuổi thai và khi nào nên tin vào phương pháp nào.

Các phương pháp tính tuổi thai phổ biến

– Dựa vào ngày đầu kỳ kinh cuối cùng (NĐKC):

Đây là cách truyền thống, áp dụng công thức Naegele: cộng 7 ngày vào ngày đầu kỳ kinh, trừ 3 tháng, cộng 1 năm. Ví dụ: NĐKC là 1/3/2024 → dự sinh khoảng 8/12/2024. Tuy nhiên, phương pháp này chỉ chính xác nếu bạn có chu kỳ kinh đều (28–30 ngày) và rụng trứng đúng giữa chu kỳ.

– Dựa vào siêu âm tam cá nguyệt thứ nhất (tuần 6–13):

Siêu âm đo chiều dài đầu-mông (CRL – Crown-Rump Length) của thai nhi trong giai đoạn này cho độ chính xác cao nhất (sai số ±3–5 ngày). Đây là tiêu chuẩn vàng khi NĐKC không rõ hoặc chu kỳ kinh rối loạn.

– Dựa vào ngày quan hệ hoặc ngày rụng trứng (nếu biết chắc):

Nếu bạn theo dõi rụng trứng bằng que thử, siêu âm nang noãn hoặc test LH, thì tuổi thai = ngày rụng trứng + 14 ngày (vì tuổi thai tính từ NĐKC, không phải ngày thụ tinh).

Khi nào nên tin vào siêu âm hơn ngày kinh?

– Chu kỳ kinh không đều (ngắn dưới 21 ngày hoặc dài trên 35 ngày).

– Không nhớ rõ ngày đầu kỳ kinh cuối.

– Siêu âm cho thấy tuổi thai chênh lệch >5–7 ngày so với tính theo NĐKC.

– Có tiền sử vô kinh, cho con bú, hoặc mới ngưng thuốc tránh thai nội tiết.

Tôi thường ưu tiên siêu âm tuần 7–9 để “chốt” lại tuổi thai nếu có bất đồng giữa các dữ kiện. Việc này rất quan trọng vì nó ảnh hưởng đến thời điểm làm các xét nghiệm sàng lọc (double test, NIPT), siêu âm hình thái (tuần 20–22), và dự kiến ngày sinh.

Những sai lầm thường gặp khi tính tuổi thai

– Nhầm lẫn giữa tuổi thai (tính từ NĐKC) và tuổi thụ tinh (tính từ ngày rụng trứng): tuổi thai luôn lớn hơn khoảng 2 tuần.

– Dựa hoàn toàn vào que thử thai dương tính để ước lượng tuổi: que chỉ cho biết có thai hay không, không phản ánh tuổi.

– Dùng siêu âm tam cá nguyệt thứ hai hoặc ba để tính tuổi thai ban đầu: càng về sau, sự phát triển thai càng chịu ảnh hưởng bởi di truyền, dinh dưỡng… nên độ chính xác giảm.

Làm gì nếu bạn không nhớ ngày kinh hoặc chu kỳ rối loạn?

– Đừng lo lắng quá — điều này rất phổ biến.

– Hãy đi siêu âm sớm (khi trễ kinh 1–2 tuần) để đo CRL.

– Ghi lại các dấu hiệu như ngày trễ kinh, ngày thử que dương tính, triệu chứng ốm nghén xuất hiện… để hỗ trợ bác sĩ đánh giá.

– Tránh tự tính tuổi thai qua ứng dụng nếu không có dữ kiện đáng tin cậy.

Tính tuổi thai không chỉ là con số — nó là nền tảng để quản lý thai kỳ an toàn. Nếu bạn có chu kỳ kinh đều và nhớ rõ NĐKC, có thể dùng phương pháp truyền thống. Nhưng nếu không, siêu âm trong 3 tháng đầu là cách đáng tin cậy nhất. Tôi luôn khuyên bệnh nhân đi khám sớm ngay khi nghi có thai, vừa để xác định tuổi thai chính xác, vừa để loại trừ các tình huống ngoài tử cung hoặc dọa sảy.

Nếu bạn còn băn khoăn, hãy mang theo tất cả thông tin mình có (ngày thử que, triệu chứng, lịch kinh gần nhất…) khi đi khám — chúng tôi sẽ giúp bạn “ghép mảnh ghép” một cách chính xác nhất.