Dấu hiệu sắp đến tháng có phải do PMS không?
Chào bạn! Những biểu hiện bạn mô tả — như đau bụng dưới, đau lưng, ngực căng, thay đổi tâm trạng, mệt mỏi hay nổi mụn — rất có thể là dấu hiệu của hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS). Đây là phản ứng sinh lý hoàn toàn bình thường ở nhiều phụ nữ, xảy ra do sự dao động của estrogen và progesterone trong giai đoạn hoàng thể (sau rụng trứng, trước kỳ kinh). Tuy nhiên, mức độ và tổ hợp triệu chứng có thể khác nhau ở từng người.
Dưới đây, tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các dấu hiệu sắp đến tháng, khi nào cần lưu ý và làm sao để giảm bớt khó chịu.
Các dấu hiệu thể chất thường gặp trước kỳ kinh
– Đau bụng dưới: Cảm giác co thắt hoặc âm ỉ vùng hạ vị do tử cung co bóp để chuẩn bị bong niêm mạc.
– Đau lưng: Đau nhức vùng thắt lưng, đôi khi lan xuống đùi, liên quan đến co cơ tử cung và áp lực lên dây thần kinh vùng chậu.
– Căng tức ngực: Do progesterone tăng cao khiến mô tuyến vú giữ nước, gây sưng, đau hoặc nhạy cảm khi chạm.
– Nổi mụn: Androgen tương đối tăng trong giai đoạn này kích thích tuyến bã nhờn, dễ gây bít lỗ chân lông và viêm da.
– Rối loạn tiêu hóa: Đầy hơi, táo bón hoặc tiêu chảy nhẹ do prostaglandin (chất trung gian gây viêm) ảnh hưởng đến nhu động ruột.
– Mệt mỏi: Dù ngủ nhiều vẫn thấy uể oải, do thay đổi hormone ảnh hưởng đến chu kỳ giấc ngủ và chuyển hóa năng lượng.
– Tăng tiết dịch âm đạo: Dịch trong hoặc trắng đục, không mùi, tăng nhẹ do estrogen kích thích tuyến cổ tử cung — đây là hiện tượng sinh lý, không phải nhiễm trùng.
– Tăng thân nhiệt nhẹ: Nhiệt độ cơ thể có thể cao hơn 0.3–0.5°C sau rụng trứng và duy trì đến trước kỳ kinh.
Dấu hiệu tinh thần và cảm xúc điển hình
– Thay đổi tâm trạng: Dễ cáu gắt, lo âu, buồn vô cớ hoặc khóc không lý do — liên quan đến tác động của hormone lên serotonin (chất dẫn truyền thần kinh điều hòa cảm xúc).
– Thèm ăn bất thường: Đặc biệt thèm đồ ngọt, mặn hoặc chocolate, do cơ thể tìm cách “bù đắp” năng lượng khi mệt mỏi hoặc do dao động đường huyết.
– Đau đầu hoặc đau nửa đầu: Gặp ở những người nhạy cảm với sụt giảm estrogen đột ngột trước kỳ kinh.
– Giảm ham muốn tình dục: Không phải ai cũng gặp, nhưng khá phổ biến do mệt mỏi, khó chịu vùng chậu hoặc thay đổi nội tiết.
Khi nào nên đi khám? Phân biệt PMS và mang thai sớm
Các triệu chứng PMS thường xuất hiện 1–14 ngày trước kỳ kinh và biến mất trong 1–2 ngày đầu hành kinh. Tuy nhiên, nhiều dấu hiệu này giống hệt với biểu hiện mang thai sớm, nên bạn cần lưu ý:
– Máu báo thai thường chỉ ra vài giọt, màu hồng/nâu, kéo dài 1–2 ngày, không kèm đau bụng co thắt mạnh như kỳ kinh.
– Ngực khi mang thai thường căng đau dữ dội hơn, kèm quầng vú sẫm màu, đầu ti nổi rõ.
– Nếu chu kỳ trễ > 7 ngày hoặc triệu chứng kéo dài sau khi có kinh, bạn nên thử que thai hoặc đi khám.
Bạn cũng nên gặp bác sĩ nếu:
– Triệu chứng ảnh hưởng nghiêm trọng đến học tập, công việc hoặc mối quan hệ.
– Đau bụng dữ dội, nôn ói, ngất xỉu (có thể là lạc nội mạc tử cung hoặc u xơ).
– Rối loạn tâm trạng nặng (trầm cảm, ý nghĩ tự tử) — đây có thể là rối loạn dysphoric tiền kinh (PMDD), cần can thiệp y khoa.
Cách giảm khó chịu và phòng ngừa tái phát
– Chườm ấm vùng bụng/thắt lưng: Giúp giãn cơ trơn tử cung, giảm co thắt và đau.
– Tập thể dục nhẹ: Đi bộ, yoga hoặc kéo giãn giúp tăng endorphin — “hormone hạnh phúc” — cải thiện tâm trạng và giảm đau.
– Giảm muối, caffeine, đồ ngọt: Hạn chế giữ nước, đầy hơi và dao động đường huyết.
– Bổ sung đủ magie, vitamin B6, canxi: Có bằng chứng hỗ trợ làm dịu PMS (qua thực phẩm như chuối, hạt, rau xanh, sữa).
– Ghi nhật ký chu kỳ: Theo dõi triệu chứng hàng tháng giúp bạn nhận diện mô hình cá nhân và chủ động điều chỉnh lối sống.
PMS là hiện tượng sinh lý phổ biến, nhưng không có nghĩa là bạn phải “chịu đựng”. Trong phòng khám, tôi gặp rất nhiều bạn trẻ nghĩ rằng “đau bụng đến tháng là bình thường”, nên trì hoãn đi khám — đến khi phát hiện lạc nội mạc tử cung hoặc rối loạn nội tiết đã ở giai đoạn muộn.
Nếu các triệu chứng lặp lại đều đặn, ảnh hưởng chất lượng sống, đừng ngần ngại trao đổi với bác sĩ sản phụ khoa. Chúng ta có nhiều cách hỗ trợ — từ điều chỉnh lối sống đến can thiệp nội tiết — để bạn vượt qua những ngày “đèn đỏ” một cách nhẹ nhàng hơn.
