Nhiệt miệng bao lâu thì lành và làm sao để hết nhanh hơn?
Chào bạn,
Nhiệt miệng (hay còn gọi là loét áp-tơ) thường tự lành trong 5–10 ngày mà không để lại sẹo. Tuy nhiên, nếu bạn biết cách chăm sóc đúng, vết loét có thể dịu nhanh hơn, giảm đau rõ rệt và hạn chế tái phát. Dưới đây là những điều bạn cần biết để xử lý hiệu quả và an toàn.
Nguyên nhân khiến nhiệt miệng tái đi tái lại
Nhiệt miệng đơn lẻ thường do tổn thương nhẹ hoặc stress, nhưng nếu xuất hiện liên tục, có thể do một hoặc nhiều yếu tố sau:
– Thiếu vi chất: Thiếu vitamin B12, sắt, kẽm hoặc axit folic làm niêm mạc miệng dễ tổn thương.
– Căng thẳng kéo dài: Ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, tạo điều kiện cho loét miệng bùng phát.
– Rối loạn nội tiết: Phụ nữ trong kỳ kinh, mang thai hoặc tiền mãn kinh dễ bị nhiệt miệng hơn.
– Kích ứng từ thực phẩm: Đồ cay, nóng, chua hoặc cứng có thể gây tổn thương niêm mạc hoặc làm loét nặng hơn.
– Chấn thương cơ học: Vô tình cắn vào má, đánh răng quá mạnh, hoặc đeo niềng răng không phù hợp.
– Bệnh lý nền: Một số tình trạng như bệnh Crohn, bệnh celiac, lupus hoặc suy giảm miễn dịch có thể biểu hiện qua loét miệng tái phát.
Cách làm dịu nhiệt miệng nhanh và an toàn
Bạn có thể áp dụng các biện pháp tại nhà để giảm đau, kháng khuẩn và thúc đẩy tái tạo niêm mạc:
– Súc miệng nước muối ấm: Giúp sát khuẩn nhẹ, làm sạch ổ loét và rút ngắn thời gian lành. Súc 2–3 lần/ngày sau ăn.
– Thoa mật ong nguyên chất: Mật ong có tính kháng khuẩn và chống viêm tự nhiên. Thoa trực tiếp lên vết loét 2–3 lần/ngày.
– Dùng dầu dừa: Axit lauric trong dầu dừa giúp ức chế vi khuẩn và làm dịu niêm mạc. Dùng tăm bông thấm dầu, chấm nhẹ lên vùng loét.
– Ngậm đá lạnh: Gây tê tạm thời, giảm đau tức thì — đặc biệt hữu ích trước bữa ăn.
– Trà hoa cúc: Súc miệng bằng trà ấm hoặc đắp túi trà đã ngâm lên vết loét giúp làm dịu và giảm viêm nhẹ.
Trong phòng khám, tôi thường khuyên bệnh nhân tránh các “mẹo dân gian” như đốt loét bằng kim nóng hay bôi thuốc không rõ nguồn gốc — điều này dễ gây bỏng niêm mạc và làm vết loét lan rộng.
Ăn gì – kiêng gì khi bị nhiệt miệng?
Chế độ ăn đóng vai trò quan trọng trong việc giảm kích ứng và hỗ trợ hồi phục:
Nên ăn:
– Sữa chua không đường: Bổ sung probiotic, hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh miệng.
– Thực phẩm mềm, mát: Cháo, súp, khoai lang nghiền, chuối, dưa hấu…
– Nước ép trái cây giàu vitamin C (pha loãng): Cam, bưởi giúp tăng đề kháng — nhưng tránh uống nguyên chất khi loét đang đau.
– Uống đủ nước: Giữ niêm mạc ẩm, tránh khô miệng làm loét lâu lành.
Nên kiêng:
– Đồ cay, nóng, nhiều dầu mỡ: Gây kích ứng và “nóng trong”.
– Thực phẩm cứng, sắc cạnh: Bánh quy, snack, bỏng ngô có thể cọ xước vết loét.
– Thực phẩm chua đậm đặc: Cà chua, chanh, giấm — đặc biệt khi chưa pha loãng.
– Rượu bia, thuốc lá: Làm chậm lành vết thương và tăng nguy cơ viêm nhiễm.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Hầu hết các trường hợp nhiệt miệng là lành tính, nhưng bạn nên đến gặp bác sĩ nếu có các dấu hiệu sau:
– Vết loét lớn hơn 1 cm, sâu, bờ không đều hoặc có mủ.
– Không lành sau 14 ngày dù đã chăm sóc tại nhà.
– Đau dữ dội, ảnh hưởng đến ăn uống, nói chuyện hoặc giấc ngủ.
– Kèm sốt, sưng hạch cổ, mệt mỏi hoặc loét xuất hiện ở cả bộ phận sinh dục.
– Tái phát thường xuyên (trên 3 lần/năm) — đây có thể là dấu hiệu của thiếu chất hoặc bệnh lý tiềm ẩn.
Nhiệt miệng tuy nhỏ nhưng có thể là “tấm gương phản chiếu” sức khỏe tổng thể của bạn. Nếu bạn bị tái phát liên tục, đừng chỉ tập trung vào “làm sao hết nhanh” — hãy tìm nguyên nhân gốc rễ: thiếu vi chất, stress mãn tính hay bệnh lý nền. Việc điều chỉnh lối sống, bổ sung dinh dưỡng hợp lý và khám chuyên khoa khi cần sẽ giúp bạn ngăn ngừa hiệu quả, thay vì chỉ “chữa cháy” mỗi lần loét xuất hiện.
