Sốt siêu vi ở trẻ nhỏ có nguy hiểm không và khi nào cần đi khám?

Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng của một người cha, người mẹ khi thấy con sốt cao và mệt mỏi. Sốt siêu vi ở trẻ nhỏ thường do virus gây ra, đa số trường hợp lành tính và tự khỏi trong 3–7 ngày. Tuy nhiên, vì hệ miễn dịch của trẻ còn non nớt, một số virus có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng nếu không được theo dõi sát sao. Dưới đây, tôi sẽ chia sẻ rõ hơn để bạn có thể chăm sóc con đúng cách và biết khi nào cần can thiệp y tế kịp thời.

Nguyên nhân và đặc điểm của sốt siêu vi ở trẻ nhỏ

Sốt siêu vi (hay còn gọi là sốt do virus) xảy ra khi cơ thể trẻ phản ứng lại với sự xâm nhập của một loại virus – có thể là rhinovirus, adenovirus, enterovirus, hoặc thậm chí là virus gây tay-chân-miệng, sởi, rubella… Một số đặc điểm điển hình:

– Khởi phát đột ngột: Trẻ có thể đang chơi bình thường, vài giờ sau đã sốt cao 38,5–40°C.

– Kèm theo triệu chứng toàn thân: Mệt mỏi, đau cơ, chán ăn, quấy khóc.

– Triệu chứng hô hấp hoặc tiêu hóa: Nghẹt mũi, ho, đau họng, nôn, tiêu chảy.

– Có thể xuất hiện ban đỏ sau khi sốt lui, đặc biệt với một số virus như virus sởi hoặc enterovirus.

Nhiều phụ huynh nhầm lẫn sốt siêu vi với sốt xuất huyết hay viêm họng do vi khuẩn. Vì vậy, việc quan sát kỹ các dấu hiệu kèm theo rất quan trọng.

Dấu hiệu cảnh báo cần đưa trẻ đi khám ngay

Mặc dù đa số ca sốt siêu vi tự khỏi, nhưng bạn tuyệt đối không nên chủ quan nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu sau:

– Sốt cao liên tục trên 38,5°C kéo dài hơn 3 ngày, không đáp ứng với thuốc hạ sốt.

– Trẻ li bì, khó đánh thức, co giật hoặc nhìn đờ đẫn – đây có thể là dấu hiệu tổn thương thần kinh.

– Thở nhanh, thở co lõm lồng ngực, tím tái – gợi ý viêm phổi hoặc suy hô hấp.

– Nôn liên tục, không uống được, tiểu ít hoặc không tiểu trên 6–8 giờ – dấu hiệu mất nước nặng.

– Đau đầu dữ dội, cổ cứng, sợ ánh sáng – cảnh báo viêm màng não.

– Sốt kéo dài trên 5 ngày dù đã chăm sóc đúng cách.

Những dấu hiệu này cho thấy trẻ có thể đang đối mặt với biến chứng hoặc một bệnh lý khác nghiêm trọng hơn, cần chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Hướng dẫn chăm sóc trẻ bị sốt siêu vi tại nhà

Nếu trẻ chỉ sốt nhẹ đến trung bình, tỉnh táo, vẫn bú/ăn được và không có dấu hiệu nguy hiểm, bạn có thể chăm sóc tại nhà theo các nguyên tắc sau:

– Hạ sốt đúng cách: Dùng paracetamol liều 10–15 mg/kg/lần, cách nhau ít nhất 4–6 giờ nếu sốt ≥38,5°C. Không dùng aspirin hoặc ibuprofen cho trẻ nhỏ nếu chưa có chỉ định.

– Chườm ấm (không dùng nước lạnh): Dùng khăn ấm lau trán, nách, bẹn để giúp giãn mạch và hạ nhiệt từ từ.

– Bù đủ nước và điện giải: Cho trẻ uống oresol, nước dừa, nước trái cây loãng hoặc tiếp tục cho bú mẹ thường xuyên.

– Dinh dưỡng dễ tiêu: Cháo loãng, súp, sữa – chia nhỏ bữa, không ép ăn.

– Nghỉ ngơi trong phòng thoáng mát, tránh gió lùa nhưng không ủ kín.

– Tắm nhanh bằng nước ấm nếu trẻ tỉnh táo – giúp làm sạch da, giảm cảm giác khó chịu.

Lưu ý: Không tự ý dùng kháng sinh vì sốt siêu vi do virus, kháng sinh hoàn toàn vô hiệu và có thể gây hại.

Sốt siêu vi ở trẻ nhỏ thường lành tính, nhưng do có nhiều loại virus khác nhau, trẻ có thể mắc đi mắc lại nhiều lần trong năm. Quan trọng nhất là phân biệt được khi nào cần theo dõi tại nhà và khi nào phải đi viện. Nếu bạn thấy trẻ có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như li bì, co giật, khó thở hay sốt kéo dài, đừng chần chừ – hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế ngay. Việc can thiệp sớm có thể ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm phổi hay trụy tim mạch.