Viêm khớp nhiễm khuẩn là gì và tại sao cần điều trị ngay?
Chào bạn. Viêm khớp nhiễm khuẩn là một tình trạng nhiễm trùng cấp tính tại khớp do vi khuẩn xâm nhập, gây tổn thương nhanh chóng và có thể để lại di chứng vĩnh viễn nếu không được xử trí kịp thời. Đây không phải là dạng viêm khớp thông thường — mà là một cấp cứu y khoa.
Nguyên nhân nào dẫn đến viêm khớp nhiễm khuẩn?
Vi khuẩn có thể “tấn công” khớp theo hai con đường chính:
– Qua đường máu: Vi khuẩn từ một ổ nhiễm trùng khác trong cơ thể — như viêm da, viêm phổi, nhiễm trùng tiểu — theo dòng máu lan đến khớp. Đây là cơ chế phổ biến nhất, đặc biệt ở trẻ nhỏ và người lớn tuổi.
– Xâm nhập trực tiếp: Vi khuẩn chui vào khớp qua vết thương hở (do tai nạn, vết cắn), thủ thuật tiêm khớp, hoặc sau phẫu thuật thay khớp. Trong trường hợp này, vi khuẩn không cần “du hành” — chúng đã có mặt ngay tại hiện trường.
Ở những người có hệ miễn dịch suy giảm (do HIV, dùng thuốc ức chế miễn dịch, tiểu đường…) hoặc đang mang khớp nhân tạo, nguy cơ mắc bệnh cao hơn rất nhiều.
Dấu hiệu cảnh báo bạn cần đi khám ngay
Đừng chủ quan nếu bạn hoặc người thân xuất hiện một trong các triệu chứng sau:
– Đau khớp dữ dội, tăng lên rõ rệt khi cử động — khác với cơn đau âm ỉ của thoái hóa khớp.
– Sưng, nóng, đỏ tại khớp, sờ vào thấy ấm hơn các vùng da xung quanh.
– Hạn chế vận động: Không thể gấp duỗi khớp như bình thường, thậm chí không dám đặt chân xuống đất.
– Triệu chứng toàn thân: Sốt cao (>38,5°C), ớn lạnh, mệt mỏi, chán ăn — cho thấy cơ thể đang chống lại nhiễm trùng nặng.
– Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể phát hiện dịch mủ trong khớp khi chọc hút — đây là bằng chứng rõ ràng của nhiễm trùng.
Trong phòng khám, tôi từng gặp bệnh nhân nghĩ rằng “chỉ bị trẹo chân”, nhưng thực tế lại là viêm khớp nhiễm khuẩn do vi khuẩn Staphylococcus aureus. Nếu chậm 2–3 ngày nữa mới điều trị, khớp gối của anh ấy có thể đã bị phá hủy hoàn toàn.
Điều trị viêm khớp nhiễm khuẩn: Càng sớm càng tốt
Mục tiêu điều trị là tiêu diệt vi khuẩn, loại bỏ mủ và bảo tồn chức năng khớp. Phương pháp bao gồm:
– Kháng sinh đường tĩnh mạch: Đây là trụ cột điều trị. Loại kháng sinh được chọn dựa trên kết quả cấy dịch khớp, nhưng thường bắt đầu ngay cả trước khi có kết quả vì thời gian là yếu tố sống còn. Thời gian dùng kháng sinh kéo dài 4–6 tuần, đôi khi chuyển sang đường uống sau giai đoạn đầu.
– Dẫn lưu dịch khớp: Bác sĩ sẽ chọc hút mủ hoặc đặt ống dẫn lưu để làm sạch ổ nhiễm trùng. Nếu lượng mủ nhiều hoặc khớp sâu (như khớp háng), có thể cần phẫu thuật nội soi khớp.
– Phẫu thuật mở rộng: Trong trường hợp nhiễm trùng lan rộng, gây hoại tử mô hoặc liên quan đến khớp nhân tạo, việc cắt lọc mô chết hoặc thay lại khớp có thể là lựa chọn cuối cùng.
– Vật lý trị liệu: Sau khi kiểm soát nhiễm trùng, phục hồi chức năng là bước quan trọng để tránh cứng khớp và teo cơ.
Viêm khớp nhiễm khuẩn không chờ đợi. Mỗi giờ trôi qua mà chưa được điều trị, nguy cơ tổn thương sụn và xương khớp càng tăng. Nếu bạn đột ngột bị đau khớp kèm sốt, sưng nóng — đừng tự ý dùng thuốc giảm đau hay đắp lá. Hãy đến cơ sở y tế có chuyên khoa cơ xương khớp ngay trong ngày.
Trong nhiều năm hành nghề, tôi luôn nhấn mạnh với bệnh nhân: “Đau khớp cấp tính + sốt = cần loại trừ nhiễm khuẩn trước tiên.” Chẩn đoán sớm không chỉ cứu khớp — mà còn cứu cả tính mạng, bởi nhiễm trùng khớp có thể tiến triển thành nhiễm trùng huyết nếu bỏ qua.
Nếu bạn đang lo lắng về các triệu chứng của mình, đừng chần chừ — hãy tìm gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.
