Triệu chứng bệnh gout thường gặp là gì?

“Dạo gần đây, ngón chân cái của tôi sưng đỏ, đau buốt dữ dội đến mức không dám chạm đất. Tôi lo lắng liệu đây có phải dấu hiệu của bệnh gout hay chỉ do chấn thương thông thường? Mong bác sĩ giải thích rõ hơn về các triệu chứng điển hình của bệnh này.”

Chuyên viên tư vấn

Chào bạn,

Đúng như những gì bạn mô tả, triệu chứng bệnh gout thường khởi phát đột ngột với cơn đau dữ dội, sưng nóng và đỏ ở một khớp — phổ biến nhất là ngón chân cái. Đây là hệ quả của việc tinh thể urat lắng đọng trong khớp, gây phản ứng viêm cấp tính. Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu nguyên nhân, nhận diện sớm và biết khi nào cần đi khám.

Nguyên nhân dẫn đến các triệu chứng bệnh gout

Gout là một dạng viêm khớp do rối loạn chuyển hóa purin, khiến axit uric trong máu tăng cao. Khi nồng độ axit uric vượt ngưỡng hòa tan, nó sẽ kết tinh thành tinh thể monosodium urat, lắng đọng tại các khớp và mô xung quanh, kích hoạt phản ứng viêm. Một số yếu tố thúc đẩy bao gồm:

– Chế độ ăn giàu purin (nội tạng động vật, hải sản, thịt đỏ).
– Uống nhiều rượu bia, đặc biệt là bia.
– Béo phì, tăng huyết áp hoặc mắc bệnh thận mạn tính.
– Tiền sử gia đình có người bị gout.
– Sử dụng một số thuốc lợi tiểu hoặc thuốc ức chế miễn dịch.

Các triệu chứng bệnh gout điển hình bạn cần nhận biết

Triệu chứng gout thường xuất hiện đột ngột vào ban đêm, tiến triển nhanh trong vài giờ và đạt đỉnh đau sau 12–24 giờ. Cụ thể:

– Đau khớp dữ dội, thường ở ngón chân cái (chiếm ~50% trường hợp), nhưng cũng có thể ở mắt cá chân, đầu gối, cổ tay, khuỷu tay.
– Sưng, nóng, đỏ vùng da quanh khớp.
– Cứng khớp, khó cử động trong vài ngày đầu.
– Cơn đau giảm dần sau 3–10 ngày nếu được xử trí đúng, nhưng có thể tái phát nếu không kiểm soát axit uric.

Ở giai đoạn mạn tính, nếu không điều trị, bạn có thể thấy hạt tophi (các u nhỏ dưới da quanh khớp) và tổn thương khớp vĩnh viễn.

Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay

Không phải cơn đau khớp nào cũng là gout, nhưng bạn nên chủ động thăm khám nếu:

– Cơn đau khớp xuất hiện đột ngột, dữ dội, kèm sưng nóng đỏ.
– Triệu chứng tái phát nhiều lần trong năm.
– Đau lan rộng sang nhiều khớp hoặc kéo dài trên 1 tuần.
– Xuất hiện hạt tophi dưới da hoặc sốt nhẹ kèm theo.
– Có tiền sử tăng axit uric máu hoặc bệnh thận.

Chẩn đoán xác định thường dựa vào xét nghiệm axit uric máu, siêu âm khớp hoặc chọc hút dịch khớp để tìm tinh thể urat — chứ không chỉ dựa vào triệu chứng lâm sàng.

Cách giảm triệu chứng và phòng ngừa gout tái phát

Khi cơn gout cấp bùng phát, mục tiêu là giảm viêm và kiểm soát đau. Tuy nhiên, về lâu dài, bạn cần kiểm soát nồng độ axit uric để ngăn tái phát:

– Trong cơn cấp: Nghỉ ngơi, kê cao chi, chườm lạnh (không chườm nóng), dùng thuốc theo chỉ định (colchicine, NSAIDs hoặc corticosteroid).
– Chế độ ăn uống: Hạn chế thực phẩm giàu purin, tăng cường rau xanh, trái cây ít đường, uống đủ nước (2–2.5 lít/ngày).
– Hạn chế rượu bia, đặc biệt bia và rượu mạnh.
– Duy trì cân nặng hợp lý — giảm cân từ từ, tránh nhịn ăn kéo dài (vì có thể làm tăng axit uric).
– Không tự ý dùng thuốc hạ axit uric trong cơn cấp — điều này có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm.

Trong phòng khám, tôi gặp rất nhiều bệnh nhân chủ quan khi chỉ bị “đau chân một vài hôm”, đến khi khớp biến dạng hay suy thận mới đi khám. Thực tế, gout hoàn toàn kiểm soát được nếu phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Nếu bạn từng có cơn đau khớp kiểu gout, hãy xét nghiệm axit uric và tư vấn chuyên khoa để xây dựng kế hoạch điều trị cá thể hóa — đừng đợi đến khi tổn thương khớp trở nên không hồi phục.