Thuốc bôi trị viêm gân có tác dụng không?
Chào bạn,
Viêm gân là tình trạng tổn thương do căng quá mức hoặc thoái hóa ở gân – cấu trúc nối cơ với xương. Thuốc bôi có thể hỗ trợ giảm triệu chứng như đau, sưng, nóng rát tại chỗ, nhưng không điều trị được nguyên nhân gốc rễ nếu viêm gân đã tiến triển rõ ràng. Hiệu quả của thuốc bôi phụ thuộc nhiều vào giai đoạn bệnh và cách bạn kết hợp với các biện pháp điều trị toàn diện khác.
Dưới đây, tôi chia sẻ chi tiết để bạn hiểu rõ hơn:
Nguyên nhân thường gặp gây viêm gân
– Lạm dụng khớp lặp đi lặp lại: Gõ máy tính liên tục, chơi tennis, nâng vật nặng sai tư thế… khiến gân bị kéo dãn quá mức.
– Tuổi tác: Gân mất độ đàn hồi theo thời gian, dễ tổn thương dù chỉ vận động nhẹ.
– Chấn thương cấp tính: Vấp ngã, xoắn khớp đột ngột có thể làm rách một phần gân.
– Bệnh lý nền: Đái tháo đường, viêm khớp dạng thấp, rối loạn chuyển hóa… làm tăng nguy cơ viêm gân.
– Tư thế sinh hoạt sai kéo dài: Ngồi lệch, mang vác lệch vai, nằm nghiêng đè lên tay… gây co cứng cơ và chèn ép gân.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám sớm
– Đau tăng khi cử động khớp, đặc biệt sau khi nghỉ ngơi (ví dụ: sáng ngủ dậy).
– Sưng, nóng, đỏ tại vùng gân bị ảnh hưởng (thường ở cổ tay, khuỷu tay, gót chân).
– Cảm giác “lạo xạo” hoặc tiếng lạo cạo khi di chuyển khớp.
– Yếu lực: Không thể cầm nắm chắc, nhấc tay lên cao hay đứng lên bằng gót chân.
– Triệu chứng kéo dài trên 7–10 ngày dù đã nghỉ ngơi và dùng thuốc bôi.
Tôi từng gặp nhiều bệnh nhân chủ quan vì nghĩ “chỉ là đau gân”, đến khi gân bị thoái hóa nặng hoặc đứt một phần mới chịu đi siêu âm – lúc đó việc phục hồi sẽ lâu và phức tạp hơn rất nhiều.
Vai trò và giới hạn của thuốc bôi trong viêm gân
Thuốc bôi thường chứa các hoạt chất như NSAIDs tại chỗ (diclofenac, ibuprofen), methyl salicylate, hoặc tinh dầu làm nóng/lạnh. Chúng có tác dụng:
– Giảm đau nhanh tại chỗ nhờ ức chế viêm cục bộ.
– Tăng lưu thông máu, giúp thư giãn cơ – gân xung quanh.
Tuy nhiên, thuốc bôi không thể: – Làm lành tổn thương gân sâu bên trong.
– Ngăn ngừa tái phát nếu bạn tiếp tục lặp lại động tác gây hại.
– Thay thế vật lý trị liệu hay can thiệp y khoa khi cần.
Lưu ý: Không nên lạm dụng thuốc bôi có chứa corticosteroid (trừ khi bác sĩ kê) vì có thể làm mỏng da, teo mô dưới da, thậm chí suy yếu gân nếu dùng sai cách.
Hướng dẫn giảm triệu chứng và phòng ngừa tái phát
– Nghỉ ngơi hợp lý: Ngừng ngay hoạt động gây đau trong 3–5 ngày đầu.
– Chườm lạnh (20 phút/lần, 3–4 lần/ngày) trong 48 giờ đầu để giảm sưng; sau đó chuyển sang chườm ấm để tăng tuần hoàn.
– Kết hợp vận động nhẹ: Khi đau giảm, hãy tập các bài kéo giãn và tăng cường cơ hỗ trợ khớp (do chuyên viên vật lý trị liệu hướng dẫn).
– Điều chỉnh tư thế làm việc: Dùng đệm cổ tay khi gõ phím, nâng vật từ từ bằng cả hai tay, tránh xoay vặn khớp đột ngột.
– Kiểm soát cân nặng: Giảm áp lực lên gân gót chân và đầu gối nếu bạn thừa cân.
– Không tự ý tiêm corticosteroid tại nhà: Việc này có thể làm đứt gân nếu thực hiện không đúng kỹ thuật.
Viêm gân tuy thường lành tính, nhưng nếu bỏ qua hoặc điều trị nửa vời, có thể tiến triển thành viêm gân mạn tính hoặc đứt gân bán phần – đòi hỏi can thiệp phẫu thuật. Thuốc bôi chỉ là “phần ngọn”; điều quan trọng là bạn phải xác định nguyên nhân, thay đổi thói quen và kiên trì phục hồi chức năng. Nếu đau kéo dài hơn 10 ngày hoặc ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, hãy đi khám chuyên khoa cơ xương khớp để được đánh giá bằng siêu âm hoặc MRI nếu cần.
