Thay khớp gối có giúp hết đau và đi lại bình thường không?

“Dạo này đầu gối tôi đau nhức dữ dội, đi lại khó khăn đến mức phải chống gậy. Bác sĩ nói có thể cần thay khớp gối, nhưng tôi rất lo — liệu ca mổ này có thực sự giúp tôi đi lại được như trước, hay chỉ là giải pháp tạm thời? Tôi nên chuẩn bị tâm lý và sức khỏe thế nào trước khi quyết định?”

Chuyên viên tư vấn

Chào bạn,

Câu hỏi của bạn rất đúng trọng tâm — thay khớp gối (hay còn gọi là phẫu thuật thay khớp gối nhân tạo) là một trong những lựa chọn điều trị hiệu quả nhất cho tình trạng thoái hóa khớp gối nặng, khi các phương pháp bảo tồn đã không còn tác dụng. Trong đa số trường hợp, người bệnh giảm đau rõ rệt và phục hồi khả năng đi lại đáng kể sau phẫu thuật, đặc biệt nếu được đánh giá kỹ lưỡng trước mổ và tuân thủ phục hồi chức năng sau đó.

Dưới đây, tôi sẽ chia sẻ chi tiết hơn để bạn hiểu rõ: khi nào cần thay khớp, lợi ích – rủi ro ra sao, và làm thế nào để đạt kết quả tốt nhất.

Khi nào bác sĩ đề nghị thay khớp gối?

Không phải cứ đau gối là phải thay khớp. Tôi thường cân nhắc chỉ định này khi:

– Thoái hóa khớp gối giai đoạn muộn, sụn khớp gần như mất hoàn toàn, khe khớp hẹp rõ trên X-quang hoặc MRI.
– Đau kéo dài dai dẳng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt hàng ngày: không thể đi bộ 100 mét, khó đứng lên ngồi xuống, thậm chí đau cả khi nghỉ ngơi.
– Điều trị nội khoa thất bại: dùng thuốc giảm đau, tiêm dịch khớp, vật lý trị liệu… trong ít nhất 6 tháng mà không cải thiện.
– Biến dạng khớp rõ: chân cong vào trong (chữ O) hoặc cong ra ngoài (chữ X), gây mất thăng bằng và tăng áp lực lên khớp.

Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân trì hoãn phẫu thuật vì sợ “động dao kéo”, nhưng khi quyết định thay khớp, họ đều hối tiếc vì không làm sớm hơn.

Lợi ích và rủi ro của thay khớp gối

Lợi ích chính:
– Giảm đau mạnh mẽ, thường ngay sau vài tuần đầu phục hồi.
– Cải thiện vận động: đa số bệnh nhân đi lại không cần gậy trong 4–8 tuần.
– Tăng chất lượng cuộc sống: có thể leo cầu thang, đi chợ, thậm chí tập thể dục nhẹ.

Rủi ro cần biết:
– Nhiễm trùng (khoảng 1–2% ca mổ).
– Lỏng khớp hoặc mòn đệm theo thời gian (khớp nhân tạo trung bình bền 15–20 năm).
– Huyết khối tĩnh mạch sâu (hiếm, nhưng cần phòng ngừa bằng thuốc và vận động sớm).

Tuy nhiên, với kỹ thuật hiện đại và kinh nghiệm của ê-kíp phẫu thuật, tỷ lệ biến chứng nghiêm trọng đã giảm đáng kể.

Quá trình phẫu thuật và phục hồi diễn ra thế nào?

Phẫu thuật thường kéo dài 60–90 phút, dưới gây mê hoặc tê tủy sống. Bác sĩ sẽ cắt bỏ phần sụn và xương bị hư hại, thay bằng khớp nhân tạo làm từ kim loại và nhựa y khoa.

Sau mổ:
– Ngày đầu tiên: bạn đã được hướng dẫn co duỗi gối và đứng dậy với nạng.
– Tuần 1–2: tập vật lý trị liệu tích cực để lấy lại biên độ vận động.
– Tuần 4–6: đa số đi lại khá ổn, giảm dần nạng.
– 3–6 tháng: hồi phục gần như hoàn toàn, có thể trở lại sinh hoạt thường ngày.

Tôi luôn nhấn mạnh với bệnh nhân: thành công của ca mổ phụ thuộc 50% vào phẫu thuật, 50% vào ý thức tập luyện sau mổ.

Ai không nên thay khớp gối?

Mặc dù hiệu quả cao, nhưng phẫu thuật này không phù hợp với mọi người. Chống chỉ định hoặc cần cân nhắc kỹ nếu bạn:

– Đang có nhiễm trùng toàn thân hoặc tại khớp gối.
– Bệnh tim mạch, hô hấp nặng chưa kiểm soát.
– Rối loạn đông máu hoặc đang dùng thuốc chống đông liều cao.
– Béo phì độ III (BMI > 40) — làm tăng nguy cơ biến chứng và giảm tuổi thọ khớp nhân tạo.

Trong những trường hợp này, chúng tôi ưu tiên điều trị hỗ trợ, giảm đau và cải thiện chức năng bằng cách khác.

Trước khi quyết định thay khớp gối

Nếu bạn đang ở giai đoạn cuối của thoái hóa khớp gối, đau đớn triền miên và ảnh hưởng đến cuộc sống — đừng chần chừ quá lâu. Thay khớp gối không phải là “cuối cùng mới làm”, mà là giải pháp hợp lý khi đã đủ điều kiện.

Hãy tìm đến trung tâm chuyên khoa cơ xương khớp uy tín, nơi có đội ngũ phẫu thuật viên giàu kinh nghiệm và chương trình phục hồi chức năng bài bản. Và quan trọng nhất: chuẩn bị tinh thần và thể lực thật tốt trước mổ — điều này quyết định rất lớn đến kết quả sau cùng.

Bạn hoàn toàn có thể bước đi vững vàng trở lại — chỉ cần một quyết định đúng lúc.