Tập phục hồi chức năng ngón 4 sau gãy như thế nào?

Sau khi bị gãy ngón tay (ngón 4 – ngón áp út), tôi đã được bó bột và tháo bột được 1 tuần. Hiện ngón tay vẫn sưng nhẹ, cứng khớp, khó duỗi thẳng và gấp lại như trước. Tôi lo lắng không biết có nên tự tập hay phải có hướng dẫn chuyên biệt? Mong bác sĩ hướng dẫn cách tập phục hồi chức năng an toàn và hiệu quả.

Chuyên viên tư vấn

Đã trả lời: Ngày

Chào bạn,
Sau gãy xương ngón tay, việc cứng khớp và giảm biên độ vận động là rất phổ biến do bất động kéo dài. Bạn nên bắt đầu tập phục hồi chức năng sớm – nhưng đúng cách – để tránh teo cơ, dính khớp và phục hồi linh hoạt cho ngón tay.

Nguyên nhân ngón tay bị cứng sau gãy xương

Bất động trong thời gian bó bột làm các gân, dây chằng và bao khớp co rút.
Sưng nề kéo dài cản trở vận động.
Thiếu kích thích vận động khiến cơ teo và khớp “mất nhớ” chức năng.

Nguyên tắc tập phục hồi chức năng ngón 4

Bắt đầu nhẹ nhàng, tăng dần theo khả năng chịu đựng.
Không gây đau nhói – cảm giác căng nhẹ là chấp nhận được.
Tập đều đặn, ít nhất 2–3 lần/ngày, mỗi lần 10–15 phút.

Bài tập cụ thể theo giai đoạn

Giai đoạn 1: 1–2 tuần sau tháo bột (giảm sưng, lấy lại vận động nhẹ)

Chườm ấm 5–10 phút trước khi tập để giãn mô mềm.
Duỗi – gấp chủ động:
- Dùng tay lành nhẹ nhàng ấn ngón 4 duỗi thẳng, giữ 5 giây.
- Sau đó, từ từ gấp ngón tay vào lòng bàn tay, giữ 5 giây.
- Lặp lại 10 lần, 2–3 lần/ngày.
Tập cách ly từng khớp: cố gắng duỗi/gấp riêng khớp gốc (MCP), khớp giữa (PIP), khớp cuối (DIP) nếu có thể.

Giai đoạn 2: 3–6 tuần sau tháo bột (tăng biên độ, phục hồi lực cơ)

Tập với bóng cao su nhỏ: bóp nhẹ, lăn bóng trên bàn.
Kéo giãn gân duỗi/gấp:
- Đặt bàn tay lên mặt phẳng, dùng tay lành giữ các ngón khác, chỉ cho ngón 4 duỗi/gấp độc lập.
Tập chức năng: nhặt hạt đậu, vặn nắp chai, gấp giấy – giúp phối hợp vận động tinh.

Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám

Đau tăng khi tập, sưng nóng đỏ kéo dài.
Không cải thiện biên độ sau 2 tuần tập đều.
Ngón tay bị lệch trục hoặc “kẹt” khi vận động.

Phục hồi chức năng ngón tay sau gãy xương đòi hỏi kiên trì và đúng kỹ thuật. Nếu bạn chưa được hướng dẫn bởi kỹ thuật viên vật lý trị liệu, nên đến chuyên khoa chấn thương chỉnh hình hoặc phục hồi chức năng để được đánh giá mức độ cứng khớp và xây dựng chương trình tập cá thể. Nếu sau 2 tuần tự tập mà ngón tay vẫn không duỗi/gấp được quá 50% so với bên lành, bạn nên đi khám để tránh di chứng vĩnh viễn.