Ngón tay lò xo là gì và có nguy hiểm không?

Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ triệu chứng rất rõ ràng. Từ mô tả của bạn — ngón tay bị “kẹt”, bật ra với tiếng “cạch”, kèm đau khi vận động — tôi nghiêng nhiều về chẩn đoán hẹp bao gân gấp, hay còn gọi dân gian là ngón tay lò xo (trigger finger). Đây là tình trạng gân gấp ngón tay bị viêm, sưng hoặc hình thành nốt xơ, khiến gân không trượt trơn tru trong bao gân khi bạn co duỗi ngón tay.

Mặc dù không đe dọa tính mạng, nhưng nếu để lâu, ngón tay có thể bị kẹt cứng ở tư thế gập, gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày và thậm chí dẫn đến teo cơ nếu không được can thiệp kịp thời.

Nguyên nhân và các vị trí thường gặp của ngón tay lò xo

Ngón tay lò xo có thể xảy ra ở bất kỳ ngón tay nào, nhưng thường gặp nhất ở ngón cái (ngón 1), sau đó là ngón giữa (ngón 3). Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:

– Lặp đi lặp lại các động tác cầm nắm, bóp, bấm (thợ may, thợ mộc, người dùng chuột máy tính nhiều).
– Bệnh lý nền: đái tháo đường, viêm khớp dạng thấp, bệnh gout — làm tăng nguy cơ viêm gân và xơ hóa bao gân.
– Tuổi tác: người trên 40 tuổi, đặc biệt là phụ nữ, có nguy cơ cao hơn.
– Chấn thương nhẹ kéo dài ở bàn tay, dù không rõ ràng, cũng có thể khởi phát tình trạng này.

Trong phòng khám, tôi thường gặp bệnh nhân bị ngón tay lò xo ở ngón cái hoặc ngón giữa, và đôi khi xuất hiện ở nhiều ngón cùng lúc, đặc biệt ở người bị đái tháo đường.

Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám sớm

Bạn nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa cơ xương khớp hoặc ngoại chấn thương – chỉnh hình nếu có các biểu hiện sau:

– Ngón tay bị kẹt cứng, không duỗi thẳng được mà không cần dùng lực.
– Đau nhói hoặc sưng nề ở gốc ngón tay (phần tiếp giáp với lòng bàn tay).
– Cảm giác vướng, giật mỗi lần cử động ngón.
– Triệu chứng kéo dài trên 2 tuần hoặc tái phát sau khi nghỉ ngơi.

Đặc biệt, nếu bạn bị đái tháo đường, việc chẩn đoán và điều trị sớm càng quan trọng hơn, vì tổn thương gân ở nhóm bệnh nhân này thường tiến triển nhanh và đáp ứng kém với điều trị bảo tồn.

Cách chữa ngón tay lò xo: từ không phẫu thuật đến mổ

Tùy vào mức độ, tôi thường áp dụng các phương pháp điều trị theo bậc thang:

1. Điều trị bảo tồn (không mổ)

– Nghỉ ngơi: hạn chế các động tác lặp lại gây kích thích gân.
– Nẹp ngón tay: giữ ngón ở tư thế duỗi nhẹ vào ban đêm để giảm co thắt gân.
– Vật lý trị liệu ngón tay lò xo: bao gồm các bài tập kéo giãn nhẹ nhàng, siêu âm trị liệu, điện xung — giúp giảm viêm, tăng trượt gân. Tuy nhiên, hiệu quả thường hạn chế nếu tổn thương đã xơ hóa rõ.
– Tiêm corticosteroid tại chỗ: tiêm trực tiếp vào bao gân để giảm viêm. Tỷ lệ thành công khoảng 50–70%, đặc biệt cao ở ngón cái và ở người không bị đái tháo đường.

2. Phẫu thuật (mổ ngón tay lò xo)

Khi điều trị bảo tồn thất bại sau 2–3 lần, hoặc ngón tay đã bị kẹt cứng, tôi sẽ đề nghị phẫu thuật giải phóng bao gân. Đây là thủ thuật nhỏ, thực hiện dưới gây tê tại chỗ, thời gian mổ khoảng 10–15 phút. Bác sĩ sẽ rạch một đường nhỏ ở gốc ngón tay để mở rộng bao gân, giúp gân trượt lại bình thường.

Sau mổ, bạn có thể cử động ngón tay ngay trong ngày, và hồi phục hoàn toàn trong 2–4 tuần.

Chi phí phẫu thuật ngón tay lò xo

Chi phí mổ ngón tay lò xo không cố định, phụ thuộc vào cơ sở y tế, loại phẫu thuật (mở hay siêu âm dẫn đường), và có kèm theo các bệnh lý khác không. Tuy nhiên, tại các bệnh viện công ở Việt Nam:

– Chi phí dao động từ 2–5 triệu đồng/ngón nếu không có bảo hiểm.
– Nếu có bảo hiểm y tế đúng tuyến, bạn có thể được chi trả 70–100% chi phí.
– Một số phòng khám tư hoặc bệnh viện quốc tế có thể tính phí cao hơn (6–10 triệu), nhưng thường kèm theo dịch vụ nhanh gọn, không cần nằm viện.

Lưu ý: chi phí này chưa bao gồm tiền khám, xét nghiệm trước mổ hoặc vật lý trị liệu sau mổ (nếu cần).

Ngón tay lò xo tuy là bệnh lành tính nhưng không nên chủ quan, đặc biệt khi triệu chứng đã ảnh hưởng đến sinh hoạt. Ở giai đoạn sớm, bạn hoàn toàn có thể điều trị hiệu quả bằng tiêm thuốc hoặc vật lý trị liệu. Nhưng nếu ngón tay đã kẹt cứng hoặc đau kéo dài, phẫu thuật là lựa chọn tối ưu — an toàn, nhanh chóng và tỷ lệ tái phát rất thấp (<5%).

Nếu bạn đang ở giai đoạn đầu như mô tả, tôi khuyên bạn nên tránh các động tác bóp mạnh, thử ngâm tay trong nước ấm 2 lần/ngày và đến khám chuyên khoa để được đánh giá mức độ tổn thương chính xác. Đừng chần chừ — vì càng can thiệp sớm, khả năng khỏi mà không cần mổ càng cao.