Ngón tay bị đứt 3 khúc điều trị thế nào?

Chào bạn, tôi hiểu đây là tình huống cấp cứu rất nghiêm trọng và dễ gây hoang mang. Khi ngón tay bị đứt thành 3 khúc — tức là có tổn thương đứt lìa nhiều đoạn — khả năng tái tạo phụ thuộc vào mức độ tổn thương mạch máu, thần kinh, gân và xương ở từng đoạn, cũng như thời gian và cách bảo quản phần đứt lìa trước khi đến bệnh viện.

Dưới đây là những điều bạn cần biết:

Nguyên nhân và mức độ tổn thương trong đứt lìa ngón tay

– Chấn thương do máy móc, dao sắc, hoặc tai nạn lao động thường gây đứt lìa phức tạp, đặc biệt khi lực cắt mạnh làm tổn thương đa cấu trúc (da, gân, mạch máu, thần kinh, xương).
– Đứt 3 khúc nghĩa là ngón tay bị chia thành 3 đoạn rời, có thể gồm: gốc ngón (gần bàn tay), đoạn giữa và đầu ngón. Mỗi đoạn đều cần được đánh giá riêng về khả năng sống còn.
– Khả năng vi phẫu nối lại phụ thuộc vào: độ sạch của vết cắt, thời gian thiếu máu (ischemia time), nhiệt độ bảo quản và tình trạng chấn thương kèm theo (nát, dập, nhiễm bẩn).

Dấu hiệu và hành động cần làm ngay tại hiện trường

– Giữ bình tĩnh, băng ép cầm máu tại gốc ngón còn dính trên tay.
– Thu thập tất cả các đoạn đứt lìa, bọc trong gạc sạch hoặc vải mỏng, cho vào túi nhựa kín, rồi đặt trong thùng đá (không để đá tiếp xúc trực tiếp với mô).
– Không ngâm phần đứt lìa vào nước, cồn hay dung dịch sát khuẩn — điều này làm tổn thương tế bào và giảm khả năng ghép nối.
– Đến ngay cơ sở y tế có chuyên khoa chấn thương – chỉnh hình hoặc vi phẫu trong vòng 6 giờ đầu (tốt nhất là dưới 4 giờ) để có cơ hội tái tạo cao nhất.

Quy trình điều trị tại bệnh viện

– Đánh giá tổng thể: bác sĩ sẽ kiểm tra mức độ tổn thương, chụp X-quang để xem gãy xương, đồng thời đánh giá tình trạng nhiễm bẩn và thời gian thiếu máu.
– Phẫu thuật vi phẫu: nếu các đoạn đủ điều kiện (mạch máu còn nguyên vẹn, mô không dập nát), bác sĩ sẽ lần lượt nối lại từ gốc đến đầu ngón — ưu tiên khôi phục động mạch, tĩnh mạch trước, sau đó đến gân, thần kinh và da.
– Trường hợp không thể nối toàn bộ: có thể chỉ nối 1–2 đoạn quan trọng nhất để giữ chiều dài và chức năng ngón tay, phần còn lại sẽ được xử trí tạo hình sau.
– Chăm sóc sau mổ: dùng thuốc chống đông, kháng sinh, theo dõi tưới máu liên tục 3–5 ngày đầu. Vật lý trị liệu sớm giúp phục hồi vận động.

Khả năng phục hồi và biến chứng có thể gặp

– Tỷ lệ thành công của vi phẫu nối ngón tay dao động từ 60–90%, tùy vào kỹ thuật, thời gian và mức độ tổn thương.
– Biến chứng thường gặp: hoại tử đoạn nối (do tắc mạch), nhiễm trùng, cứng khớp, mất cảm giác hoặc yếu cơ.
– Phục hồi chức năng có thể kéo dài 3–6 tháng, đòi hỏi kiên trì tập luyện và theo dõi định kỳ.

Trong hơn 15 năm làm phẫu thuật tạo hình, tôi từng gặp nhiều ca đứt lìa phức tạp — có người giữ được cả 3 đoạn, có người chỉ cứu được một phần. Nhưng yếu tố quyết định không phải là số lượng đoạn đứt, mà là cách xử trí ban đầu và thời gian đưa đến bệnh viện. Nếu bạn hoặc người thân gặp tai nạn tương tự, hãy bình tĩnh, bảo quản đúng cách và đến ngay cơ sở có khả năng vi phẫu. Đừng bỏ cuộc ngay cả khi ngón tay “đã rời ra” — y học hiện đại vẫn có thể mang lại hy vọng.

Nếu bạn cần hỗ trợ cụ thể hơn về cơ sở y tế phù hợp hoặc cách chăm sóc sau mổ, tôi sẵn sàng tư vấn thêm.