Đứt dây chằng chéo trước sau 2 tháng có mổ được không?
Chào bạn,
Câu trả lời ngắn gọn là: Có, bạn vẫn có thể phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo trước (ACL) sau 2 tháng chấn thương — và trong nhiều trường hợp, đây thậm chí là thời điểm thích hợp hơn so với mổ ngay sau chấn thương. Tuy nhiên, việc mổ có nên thực hiện hay không còn phụ thuộc vào tình trạng khớp gối hiện tại, mức độ lỏng lẻo, nhu cầu vận động và nguy cơ thoái hóa khớp nếu trì hoãn.
Tại sao không mổ ngay sau khi đứt dây chằng?
Trong thực hành lâm sàng, tôi thường khuyên bệnh nhân không nên mổ ACL trong 2–3 tuần đầu sau chấn thương. Lý do là:
– Khớp gối lúc này thường sưng nề, viêm cấp, cơ đùi teo nhanh do không vận động.
– Nếu mổ sớm, nguy cơ xơ cứng khớp sau mổ rất cao, ảnh hưởng đến phục hồi chức năng.
– Giai đoạn đầu nên tập vật lý trị liệu để giảm sưng, phục hồi tầm vận động và tăng lực cơ – điều kiện tiên quyết cho kết quả mổ tốt.
Sau 2 tháng, nếu bạn đã kiểm soát được sưng, khớp gối duỗi thẳng được và cơ đùi bắt đầu hồi phục, thì đây là thời điểm lý tưởng để cân nhắc phẫu thuật, đặc biệt nếu bạn còn trẻ, thường xuyên vận động hoặc chơi thể thao.
Khi nào nên mổ ACL sau 2 tháng?
Bạn nên cân nhắc phẫu thuật nếu có các dấu hiệu sau:
– Cảm giác lỏng gối rõ rệt: đầu gối “bật” ra khi xoay người, đi cầu thang, hoặc thay đổi hướng đột ngột.
– Không thể quay lại hoạt động thể thao hoặc sinh hoạt thường ngày do mất ổn định khớp.
– Có tổn thương kèm theo: rách sụn chêm, tổn thương sụn khớp – những yếu tố làm tăng nguy cơ thoái hóa sớm nếu không ổn định lại khớp.
– Tuổi dưới 45 và có nhu cầu vận động cao (chạy, nhảy, chơi thể thao).
Ngược lại, nếu bạn ít vận động, không có cảm giác lỏng gối rõ, và khớp gối ổn định nhờ tập luyện, thì có thể không cần mổ, mà điều trị bảo tồn bằng vật lý trị liệu chuyên sâu.
Để lâu không mổ có nguy hiểm không?
Câu hỏi này tôi nghe rất nhiều trong phòng khám. Đúng là không phải ai đứt ACL cũng cần mổ, nhưng nếu bạn thuộc nhóm có nguy cơ cao mà trì hoãn can thiệp, thì:
– Sụn khớp dễ bị tổn thương thứ phát do khớp gối lỏng lẻo, dẫn đến thoái hóa sớm (có thể chỉ sau 5–10 năm).
– Rách sụn chêm tái phát do khớp mất ổn định.
– Teo cơ đùi kéo dài, ảnh hưởng đến dáng đi và khả năng chịu lực của chân.
Vì vậy, quyết định mổ không phụ thuộc vào “thời gian trôi qua”, mà vào mức độ bất ổn khớp và nhu cầu cá nhân của bạn.
Nếu sau 2 tháng, bạn vẫn cảm thấy đầu gối không vững, hay “sụm” khi đi lại, hoặc có kế hoạch quay lại thể thao, thì hãy đến chuyên khoa chấn thương chỉnh hình để đánh giá lại. Bác sĩ sẽ kiểm tra mức độ lỏng gối (qua test lâm sàng như Lachman, Pivot shift), chụp MRI nếu cần, và cùng bạn quyết định: mổ hay tiếp tục điều trị bảo tồn.
Và quan trọng nhất: dù có mổ hay không, bạn đều cần một chương trình tập phục hồi chức năng bài bản – vì chính cơ bắp khỏe mạnh mới là “dây chằng thứ hai” bảo vệ khớp gối lâu dài.
Đứt dây chằng chéo trước sau 2 tháng hoàn toàn có thể mổ được, thậm chí là thời điểm thuận lợi nếu khớp gối đã ổn định về mặt viêm và tầm vận động. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng nên dựa trên đánh giá lâm sàng kỹ lưỡng, chứ không chỉ dựa vào thời gian. Đừng để nỗi lo “mổ muộn” khiến bạn bỏ lỡ cơ hội phục hồi tốt nhất – nhưng cũng đừng vội mổ nếu chưa đủ điều kiện. Hãy để chuyên gia đồng hành cùng bạn trên hành trình này.
