Đau lưng dưới gần mông là bệnh gì?
Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ. Đau lưng dưới lan xuống mông là một trong những lý do khiến nhiều bệnh nhân tìm đến phòng khám của tôi. Triệu chứng này có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân — từ những vấn đề cơ học đơn giản đến các bệnh lý cột sống nghiêm trọng hơn. Dưới đây là những khả năng thường gặp nhất mà tôi muốn giải thích rõ hơn để bạn hiểu và biết khi nào cần can thiệp y tế.
Nguyên nhân có thể gây đau lưng dưới gần mông
– Thoát vị đĩa đệm thắt lưng: Khi nhân nhầy bên trong đĩa đệm trồi ra khỏi vị trí bình thường và chèn ép rễ thần kinh, bạn có thể cảm nhận cơn đau lan từ thắt lưng qua mông, thậm chí xuống tận bàn chân. Đây là nguyên nhân rất phổ biến ở người trẻ làm việc văn phòng hoặc lao động nặng.
– Đau thần kinh tọa: Dây thần kinh tọa – dây thần kinh dài nhất cơ thể – bị chèn ép (thường do thoát vị đĩa đệm hoặc hẹp ống sống) sẽ gây đau buốt dọc theo đường đi của dây thần kinh: từ lưng dưới → mông → mặt sau đùi → cẳng chân. Cơn đau thường chỉ xuất hiện ở một bên cơ thể.
– Thoái hóa cột sống thắt lưng: Quá trình lão hóa tự nhiên làm đĩa đệm mất nước, sụn khớp mòn dần, dẫn đến đau âm ỉ kéo dài, đặc biệt khi vận động hoặc thay đổi tư thế.
– Hẹp ống sống thắt lưng: Khi ống sống bị thu hẹp do gai xương, phì đại dây chằng hoặc trượt đốt sống, các cấu trúc thần kinh bên trong bị chèn ép, gây đau, tê bì và yếu chi dưới.
– Viêm khớp cùng chậu: Viêm ở khớp nối giữa xương cùng và xương chậu (thường liên quan đến bệnh viêm cột sống dính khớp hoặc nhiễm trùng) có thể gây đau sâu ở vùng mông, đôi khi lan ra đùi sau.
– Căng cơ hoặc bong gân vùng thắt lưng – mông: Nâng vật nặng sai tư thế, ngồi lâu, hoặc chấn thương nhẹ có thể làm tổn thương nhóm cơ cạnh cột sống hoặc dây chằng quanh khớp, gây đau cục bộ nhưng thường tự cải thiện trong vài ngày.
– Trượt đốt sống (spondylolisthesis): Một đốt sống trượt ra phía trước so với đốt bên dưới, gây mất ổn định cột sống và chèn ép thần kinh — thường đi kèm cảm giác “lưng như sắp gãy” khi đứng lâu.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay
Bạn đừng chủ quan nếu cơn đau có kèm theo bất kỳ dấu hiệu sau:
– Đau kéo dài trên 2 tuần mà không đỡ dù nghỉ ngơi.
– Đau lan xuống chân, kèm tê bì, yếu cơ hoặc mất kiểm soát tiểu tiện (đây là dấu hiệu khẩn cấp!).
– Cứng lưng buổi sáng trên 30 phút, đặc biệt ở người trẻ dưới 45 tuổi — có thể gợi ý viêm cột sống dính khớp.
– Đau tăng khi ho, hắt hơi hoặc rặn, cho thấy áp lực lên đĩa đệm đang cao.
– Khó khăn khi đi lại, đứng thẳng hoặc ngồi lâu.
Trong phòng khám, tôi thường yêu cầu chụp MRI cột sống thắt lưng để đánh giá chính xác mức độ chèn ép thần kinh — vì X-quang thông thường không nhìn thấy đĩa đệm hay dây thần kinh.
Cách giảm đau và phòng ngừa tái phát
– Nghỉ ngơi hợp lý: Tránh mang vác nặng, cúi gập lưng đột ngột. Nhưng đừng nằm bất động quá lâu — vận động nhẹ giúp phục hồi nhanh hơn.
– Chườm ấm hoặc lạnh: 24–48 giờ đầu nên chườm lạnh để giảm viêm; sau đó chuyển sang chườm ấm để giãn cơ.
– Tập luyện đúng cách: Các bài tập tăng cường cơ bụng – cơ lưng dưới (như bridge, bird-dog) giúp ổn định cột sống. Yoga hoặc đi bộ nhẹ cũng rất tốt.
– Kiểm soát cân nặng: Thừa cân làm tăng áp lực lên cột sống thắt lưng.
– Chỉnh tư thế sinh hoạt: Ngồi thẳng lưng, dùng ghế có tựa, đứng dậy thường xuyên nếu làm việc bàn giấy.
– Không tự ý dùng thuốc giảm đau kéo dài: NSAIDs có thể che lấp triệu chứng mà không giải quyết gốc rễ vấn đề.
Đau lưng dưới gần mông hiếm khi là chuyện “chỉ đau cơ thông thường” nếu cơn đau lan xuống mông hoặc chân. Trong nhiều trường hợp tôi gặp, đây là biểu hiện sớm của thoát vị đĩa đệm hoặc chèn ép thần kinh tọa — những tình trạng hoàn toàn có thể điều trị hiệu quả nếu phát hiện kịp thời. Đừng đợi đến khi chân bắt đầu tê yếu mới đi khám. Hãy chủ động thăm khám nếu cơn đau ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày — vì sức khỏe cột sống là nền tảng cho mọi hoạt động của bạn.
