Chân to chân nhỏ sau gãy xương đùi 1 tháng có sao không?
Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng của bạn khi thấy hai chân không còn cân xứng sau chấn thương. Hiện tượng chân lành nhỏ hơn, chân gãy to hơn sau gãy xương đùi khoảng 1 tháng không phải là bất thường hiếm gặp, nhưng cũng không nên chủ quan. Đây có thể là dấu hiệu của teo cơ do bất động ở chân lành và sưng phù kéo dài ở chân gãy — cả hai đều cần được đánh giá và can thiệp đúng cách để tránh ảnh hưởng lâu dài đến chức năng vận động.
Nguyên nhân thường gặp khiến hai chân lệch kích thước sau gãy xương đùi
– Teo cơ ở chân lành: Khi bạn hạn chế vận động chân gãy, bạn vô tình dồn toàn bộ trọng lượng và hoạt động sang chân lành. Tuy nhiên, do ít sử dụng (ví dụ: nằm nhiều, đi khập khiễng, dùng nạng), cơ ở chân lành vẫn bị teo dần do thiếu kích thích vận động — điều này thường bị bỏ qua vì mọi người nghĩ “chân lành thì không sao”.
– Phù nề kéo dài ở chân gãy: Sau gãy xương, đặc biệt là gãy thân xương đùi, quá trình viêm và ứ dịch có thể khiến chân gãy sưng to hơn bình thường trong nhiều tuần, thậm chí vài tháng. Nếu kèm theo tĩnh mạch giãn, nóng đỏ hoặc đau tăng, cần nghĩ đến huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT) — một biến chứng nguy hiểm.
– Chênh lệch tuần hoàn hoặc bạch huyết: Chấn thương và phẫu thuật (nếu có) có thể ảnh hưởng đến hệ bạch huyết hoặc mạch máu, làm giảm khả năng dẫn lưu dịch ở chân gãy, gây phù mạn tính.
– Co cứng khớp hoặc rối loạn thần kinh: Trong một số trường hợp, tổn thương thần kinh (như thần kinh đùi) do chấn thương hoặc can thiệp phẫu thuật có thể làm giảm trương lực cơ, dẫn đến teo cơ nhanh ở chân gãy.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay
– Chân gãy sưng to đột ngột, nóng, đỏ, đau tăng khi ấn hoặc khi đi lại.
– Cảm giác tê bì, yếu cơ, hoặc mất khả năng duỗi gối ở chân gãy.
– Hai chân chênh lệch rõ rệt (>2 cm chu vi) và không cải thiện sau 6–8 tuần.
– Khó thở, đau ngực (dấu hiệu thuyên tắc phổi nếu có huyết khối).
Hướng dẫn giảm chênh lệch và phòng ngừa biến chứng
– Tập vật lý trị liệu sớm và đều đặn: Ngay cả khi chưa chịu được lực, bạn vẫn có thể tập co cơ tĩnh (isometric), vận động khớp gối – háng nhẹ nhàng để duy trì lưu thông máu và ngăn teo cơ.
– Kiểm soát phù nề: Nâng cao chân khi nghỉ, mang vớ áp lực (nếu bác sĩ chỉ định), kết hợp chườm lạnh (tuần đầu) rồi chuyển sang chườm ấm (tuần sau) để hỗ trợ tuần hoàn.
– Đo chu vi đùi định kỳ: Đo cách khớp gối 15 cm lên trên, so sánh hai bên mỗi tuần. Nếu chân lành tiếp tục teo hoặc chân gãy phù không giảm, cần tái khám.
– Không tự ý dùng thuốc chống viêm kéo dài: Một số thuốc NSAID có thể làm chậm quá trình liền xương nếu dùng quá liều hoặc quá lâu.
– Dinh dưỡng hỗ trợ phục hồi: Đảm bảo đủ protein, vitamin D, canxi và kẽm để tái tạo cơ – xương hiệu quả.
Trong phòng khám, tôi thường gặp bệnh nhân lo lắng khi thấy chân “bên lành lại nhỏ hơn bên gãy” — điều này phản ánh mất cân bằng vận động và tuần hoàn, chứ không nhất thiết là xương mọc lệch. Tuy nhiên, nếu không can thiệp kịp thời, teo cơ có thể trở thành mãn tính, làm bạn đi khập khiễng lâu dài hoặc dễ tái chấn thương. Vì vậy, hãy bắt đầu phục hồi chức năng càng sớm càng tốt, ngay cả khi xương chưa liền hoàn toàn. Nếu sau 6–8 tuần mà chênh lệch vẫn rõ rệt, bạn nên chụp MRI hoặc siêu âm Doppler để loại trừ biến chứng mạch máu hoặc thần kinh.
