Bị lệch xương sau bó lá cố định có thể mổ được không?
Chào bạn,
Câu hỏi của bạn rất đáng quan tâm và tôi đã gặp không ít trường hợp tương tự trong phòng khám. Việc bị lệch xương sau khi bó lá cố định hoàn toàn có thể được can thiệp phẫu thuật, tùy thuộc vào mức độ lệch, thời gian trôi qua kể từ chấn thương, và tình trạng tổ chức xung quanh xương (cơ, gân, mạch máu, thần kinh).
Bó lá dân gian thường không đảm bảo độ cố định cần thiết, dễ dẫn đến di lệch thứ phát — tức là xương dịch chuyển sau khi đã được “cố định”. Nếu phát hiện sớm (trong vòng vài tuần đầu), bác sĩ có thể cân nhắc nắn chỉnh kín (không mổ) hoặc mổ nắn lại và cố định bằng nẹp-vít. Trường hợp để lâu, xương đã liền sai vị trí (liền lệch), thì phẫu thuật cắt xương chỉnh trục (osteotomy) sẽ là lựa chọn cần thiết.
Dưới đây là những thông tin chi tiết hơn để bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này:
Nguyên nhân dẫn đến lệch xương sau bó lá
– Bó lá không đủ lực hoặc không đúng kỹ thuật: Lá không tạo được áp lực đồng đều, khiến đầu xương di lệch khi cơ co kéo.
– Không theo dõi định kỳ: Nhiều người nghĩ “bó xong là khỏi”, nhưng xương cần được kiểm tra lại bằng X-quang sau 5–7 ngày để phát hiện sớm di lệch.
– Vận động quá sớm hoặc sai cách: Cử động mạnh, mang vác nặng trong giai đoạn xương chưa liền có thể làm lệch vị trí.
– Liền xương nhanh ở trẻ em: Ở trẻ nhỏ, xương liền rất nhanh — chỉ 1–2 tuần — nên nếu bó sai, xương có thể “đóng cứng” ở vị trí lệch vĩnh viễn.
Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
– Chi bị gãy cong vẹo rõ rệt, khác hẳn bên lành.
– Không thể cử động khớp gần vùng gãy (ví dụ: gãy cẳng tay mà không gập duỗi được cổ tay).
– Tê bì, yếu cơ, lạnh đầu chi — dấu hiệu chèn ép thần kinh/mạch máu do xương lệch.
– Đau tăng dần thay vì giảm sau 1–2 tuần.
– Xương đã liền nhưng biến dạng, ảnh hưởng đến thẩm mỹ hoặc chức năng.
Hướng dẫn xử trí và phòng ngừa biến chứng
– Không tự ý bó lá tại nhà khi chưa có chẩn đoán hình ảnh (X-quang). Gãy xương cần được đánh giá chính xác loại gãy, hướng di lệch và nguy cơ biến chứng.
– Tái khám định kỳ: Ít nhất 1 lần sau 5–7 ngày để chụp X-quang kiểm tra vị trí xương.
– Nếu đã bị lệch: Hãy đến cơ sở chuyên khoa chấn thương – chỉnh hình càng sớm càng tốt. Thời điểm can thiệp quyết định rất lớn đến kết quả hồi phục.
– Sau mổ: Tuân thủ hướng dẫn phục hồi chức năng — vật lý trị liệu, tập vận động đúng cách để tránh cứng khớp và teo cơ.
Lệch xương sau bó lá không phải là “hết cách chữa”. Trong nhiều trường hợp, phẫu thuật chỉnh hình vẫn có thể khôi phục lại trục xương và chức năng chi, dù có thể mất thời gian và chi phí cao hơn so với điều trị ban đầu đúng cách. Tuy nhiên, can thiệp càng muộn, nguy cơ biến chứng càng lớn — từ cứng khớp, teo cơ đến tổn thương thần kinh mạn tính.
Vì vậy, nếu bạn hoặc người thân đang gặp tình trạng này, đừng chần chừ — hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa xương khớp để được đánh giá và lên kế hoạch điều trị phù hợp.
