Backache là dấu hiệu của bệnh gì?

Chào bạn,
Đau lưng hay còn gọi là Backache là một trong những triệu chứng rất phổ biến mà tôi gặp hàng ngày trong phòng khám. Trong đa số trường hợp, nguyên nhân là do căng cơ, tư thế sai hoặc lao động quá sức — nhưng đôi khi, nó cũng có thể là biểu hiện sớm của các vấn đề chuyên sâu hơn như thoái hóa cột sống, thoát vị đĩa đệm hoặc rối loạn nội tạng. Việc xác định đúng nguyên nhân sẽ giúp bạn điều trị hiệu quả và tránh biến chứng về sau.

Nguyên nhân phổ biến gây đau lưng

– Căng cơ hoặc bong gân: Thường xảy ra sau khi bê vác nặng, vặn người đột ngột hoặc ngồi sai tư thế kéo dài. Đây là nguyên nhân lành tính nhất và thường tự cải thiện sau vài ngày nghỉ ngơi.
– Thoái hóa cột sống: Gặp chủ yếu ở người trên 40 tuổi, do sụn khớp và đĩa đệm mất nước, xẹp dần theo thời gian, gây đau âm ỉ vùng thắt lưng, đặc biệt khi vận động.
– Thoát vị đĩa đệm: Khi nhân nhầy trong đĩa đệm chèn ép rễ thần kinh, bạn có thể cảm thấy đau lan xuống mông, đùi, thậm chí tê bì hoặc yếu chân.
– Bệnh lý nội tạng: Một số trường hợp đau lưng lại xuất phát từ thận (sỏi thận, viêm thận), tụy, hoặc phụ khoa (ở nữ giới), thường đi kèm các triệu chứng toàn thân như sốt, tiểu buốt, rối loạn kinh nguyệt…
– Loãng xương hoặc gãy lún đốt sống: Đặc biệt ở người lớn tuổi, phụ nữ sau mãn kinh — cơn đau có thể xuất hiện ngay cả khi không vận động mạnh.

Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay

– Đau lưng kéo dài hơn 2 tuần không thuyên giảm dù đã nghỉ ngơi.
– Đau lan xuống chân, kèm tê bì, yếu cơ hoặc mất kiểm soát tiểu tiện — đây có thể là hội chứng đuôi ngựa, cần can thiệp khẩn cấp.
– Sốt, sụt cân không rõ nguyên nhân, hoặc tiền sử ung thư — vì đau lưng có thể là biểu hiện của di căn xương.
– Đau tăng về đêm, không giảm khi thay đổi tư thế — gợi ý nguyên nhân viêm nhiễm hoặc u.
– Chấn thương gần đây (ngã, tai nạn) khiến cơn đau khởi phát đột ngột và dữ dội.

Hướng dẫn giảm đau lưng và phòng ngừa tái phát

– Nghỉ ngơi hợp lý: Tránh nằm bất động quá lâu; trong 1–2 ngày đầu có thể nghỉ, nhưng sau đó nên vận động nhẹ để tránh cứng khớp.
– Chườm nhiệt hoặc lạnh: 24–48 giờ đầu nên chườm lạnh để giảm viêm; sau đó chuyển sang chườm ấm giúp giãn cơ và cải thiện tuần hoàn.
– Tập luyện đúng cách: Các bài tập như đi bộ, bơi lội, yoga hoặc vật lý trị liệu giúp tăng cường cơ lưng và bụng — hai nhóm cơ chính hỗ trợ cột sống.
– Điều chỉnh tư thế sinh hoạt: Ngồi thẳng lưng, không cúi gập khi bê vật nặng (nên ngồi xổm, giữ lưng thẳng), và chọn ghế có tựa lưng phù hợp.
– Kiểm soát cân nặng: Thừa cân làm tăng áp lực lên cột sống thắt lưng, dễ dẫn đến thoái hóa sớm.
– Không tự ý dùng thuốc giảm đau kéo dài: Nhóm NSAID (như ibuprofen) có thể giúp giảm đau tạm thời nhưng dùng lâu dễ gây loét dạ dày, tổn thương thận.

Trong thực tế lâm sàng, tôi thấy nhiều bệnh nhân chủ quan với cơn đau lưng “nhẹ”, đến khi tê chân, đi lại khó mới đi khám — lúc đó tổn thương thần kinh đã tiến triển đáng kể. Vì vậy, nếu cơn đau của bạn tái phát thường xuyên, ảnh hưởng đến sinh hoạt hoặc có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào kể trên, hãy chủ động đi khám chuyên khoa cơ xương khớp hoặc thần kinh cột sống. Một phim X-quang hoặc MRI đơn giản có thể giúp chẩn đoán chính xác và ngăn ngừa biến chứng lâu dài.