Cường tuyến giáp, một tình trạng nguy hiểm đối với sức khỏe, là hiện tượng mà hormone tuyến giáp được sản xuất vượt quá mức cần thiết trong cơ thể. Đây không chỉ là vấn đề về tuyến giáp mà còn là một thách thức đối với sức khỏe tổng thể. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cường tuyến giáp, nguy cơ liên quan, và cách đối phó hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Bệnh cường tuyến giáp là gì?
Bệnh cường tuyến giáp, hay cường giáp, là một trạng thái khi tuyến giáp sản xuất hormone giáp ở mức cao hơn so với nhu cầu cơ bản của cơ thể. Tuyến giáp, hình dạng giống con bướm, nằm ở phía trước cổ, chịu trách nhiệm sản xuất hai hormone chính là Thyroxine (T4) và Triiodothyronine (T3). Những hormone này đóng vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng, chuyển hóa, và phát triển của cơ thể.
2. Triệu chứng bệnh cường giáp
Việc nhận diện kịp thời những biểu hiện này là quan trọng để đưa ra phác đồ điều trị hiệu quả:
2.1. Thay đổi nhiệt độ cơ thể
– Cảm giác sợ nóng và da nóng chảy mồ hôi.
– Sốt nhẹ, thường ở mức 37.5-38 độ C.
2.2. Vấn đề tim mạch
– Cảm giác hồi hộp, đôi khi đánh trống ngực.
– Khó thở khi hoạt động hoặc làm việc gắng sức.
2.3. Tâm trạng thay đổi
– Khó ngủ và hay lo lắng.
– Tính khí dễ cáu gắt.
– Có thể có các biểu hiện rối loạn tâm thần như cơn kích động, lú lẫn, hay hoang tưởng.
2.4. Rối loạn cảm giác
– Run ở đầu ngón tay.
– Ở phụ nữ, có thể xuất hiện rối loạn kinh nguyệt.
– Tóc dễ gãy, da mỏng, yếu cơ, đặc biệt là ở cánh tay và đùi.
– Tiêu chảy không kèm đau quặn, thường xuyên (5-10 lần/ngày).
– Sụt cân nhanh mặc dù ăn uống bình thường hoặc thậm chí là có khi tăng cân nghịch thường.
– Chói mắt, chảy nước mắt.
– Cảm giác nóng rát và lồi mắt.
Những dấu hiệu này có thể xuất hiện ngay lập tức hoặc từ từ. Nếu bạn hoặc ai đó trải qua những biểu hiện trên, việc thăm bác sĩ để được kiểm tra và xác định nguyên nhân là rất quan trọng. Điều trị kịp thời có thể giúp kiểm soát tình trạng và ngăn chặn sự tiến triển của bệnh.
3. Nguyên nhân gây cường giáp
Bệnh cường tuyến giáp là một vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe, và để có cách đối phó hiệu quả, việc hiểu rõ về nguyên nhân gây bệnh là rất quan trọng. Dưới đây là một số nguyên nhân chủ yếu gây cường tuyến giáp:
3.1. Bệnh Basedow (Bệnh Graves) gây cường tuyến giáp
– Nguyên nhân chính: Bệnh này xuất phát từ tự kháng, khi các tự kháng thể trong máu tác động lên tuyến giáp, kích thích sản xuất quá mức hormone tuyến giáp.
– Đối tượng phổ biến: Phụ nữ trẻ trong độ tuổi 20-50 thường là những người chịu ảnh hưởng, đồng thời có sự đặc điểm gia đình.
3.2. Nhân tuyến giáp tăng hoạt động quá mức
– Mô tả nguyên nhân: Nhân tuyến giáp, các cụm u trong tuyến giáp, có thể trở nên quá hoạt động, tạo ra quá nhiều hormone tuyến giáp.
– Đối tượng chủ yếu: Thường xuyên xuất hiện ở những người lớn tuổi.
3.3. Viêm tuyến giáp gây cường tuyến giáp
– Cơ chế gây bệnh: Viêm tuyến giáp gây tổn thương cấu trúc của nang tuyến giáp, dẫn đến rò rỉ hormone tuyến giáp và có thể kéo dài tới tình trạng suy giáp.
– Các loại viêm tuyến giáp: Viêm tuyến giáp bán cấp, viêm tuyến giáp sau sinh, và viêm tuyến giáp âm thầm là những loại thường gặp.
3.4. Tăng tiêu thụ I-ốt
– Ảnh hưởng đến hormone: I-ốt là yếu tố quan trọng trong sản xuất hormone tuyến giáp. Sự tiêu thụ lớn của i-ốt có thể làm tăng sản xuất hormone, gây cường tuyến giáp.
– Nguồn gốc I-ốt: Rong biển, thuốc tim như amiodarone, và các bổ sung từ rong biển có thể là nguồn i-ốt.
3.5. Quá liều thuốc hormone tuyến giáp
– Nguyên nhân tiềm ẩn: Việc sử dụng quá liều hoặc tương tác với các loại thuốc khác có thể làm tăng mức hormone tuyến giáp.
– Lưu ý đặc biệt: Cần kiểm tra định kỳ và điều chỉnh liều thuốc để tránh mức hormone tuyến giáp quá cao.
Hiểu rõ về nguyên nhân cường tuyến giáp giúp đưa ra các phương pháp đối phó hiệu quả và hỗ trợ quá trình điều trị của bác sĩ.
4. Đối tượng dễ mắc bệnh
Bệnh cường tuyến giáp có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi và giới tính, nhưng có một số đối tượng được xem xét có nguy cơ cao hơn so với những người khác:
– Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nam giới từ 2-10 lần, có thể xuất hiện đặc biệt trong giai đoạn sau sinh.
– Có tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến giáp tăng nguy cơ mắc bệnh.
– Thiếu máu ác tính do thiếu vitamin B12
– Bệnh tiểu đường loại 1.
– Suy thượng thận nguyên phát và các rối loạn nội tiết tố.
– Sử dụng một lượng lớn thực phẩm hoặc thuốc có chứa I-ốt, như tảo, rong biển, hoặc amiodarone.
– Người lớn hơn 60 tuổi có nguy cơ mắc bệnh cao hơn, đặc biệt là phụ nữ.
– Đã từng phẫu thuật bướu tuyến giáp hoặc có vấn đề về tuyến giáp.
Việc nhận biết những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh là quan trọng để đưa ra các biện pháp đề phòng và kiểm tra sức khỏe định kỳ. Đối với những người thuộc các nhóm rủi ro này, việc thăm bác sĩ và thực hiện các xét nghiệm định kỳ có thể giúp phát hiện và điều trị bệnh cường tuyến giáp kịp thời.
5. Bệnh cường tuyến giáp có nguy hiểm không?
Bệnh cường tuyến giáp không chỉ là một tình trạng sức khỏe nhỏ, mà còn có thể đưa đến những biến chứng nặng nề và đe dọa tính mạng. Dưới đây là một số biến chứng nguy hiểm mà những người có tuyến giáp hoạt động quá mức có thể phải đối mặt:
5.1. Cường tuyến giáp gây bệnh về mắt
– Bệnh gây chứng song thị, nhạy cảm với ánh sáng, đau mắt và có thể dẫn đến mất thị lực nếu không được điều trị kịp thời.
5.2. Cường tuyến giáp gây rối loạn nhịp tim
– Dẫn đến sự hình thành và phát triển các cục máu đông, gây suy tim và các vấn đề tim mạch khác.
5.3. Cơn bão giáp
Đây là tình trạng cấp cứu có thể đe dọa tính mạng gây ra các triệu chứng như huyết áp cao, nhịp tim nhanh, sốt cao.
5.4. Biến chứng khi mang thai
– Huyết áp cao khi mang thai.
– Khiến thai nhi sinh sinh cân nặng thấp hơn so với bình thường.
– Sẩy thai và sinh non.
5.5. Loãng xương
Có thể dẫn đến mất chất khoáng từ xương, làm giảm độ chắc khỏe của xương.
5.6. Tăng nguy cơ các bệnh lý khác
Các vấn đề về huyết áp và nhịp tim có thể tăng nguy cơ đột quỵ và bệnh tim mạch. Ngoài ra còn tăng nguy cơ thiếu máu và suy gan.
Hơn 60% những người bị bệnh tuyến giáp không được chẩn đoán đúng kịp thời. Nguy cơ này đặc biệt cao nếu không nhận diện và điều trị kịp thời. Việc kiểm tra định kỳ và theo dõi sức khỏe là quan trọng để ngăn chặn những biến chứng nặng nề từ bệnh cường tuyến giáp.