Chỉ số CA 72-4 là gì? Khi nào cần làm xét nghiệm CA 72-4? Chỉ số này cho biết điều gì… là những câu hỏi được nhiều người quan tâm, tìm hiểu. Bài viết dưới đây sẽ giúp độc giả hiểu rõ hơn về chỉ số xét nghiệm máu này.
Menu xem nhanh:
1. Chỉ số CA 72-4 là gì?
CA 72-4 là tên viết tắt của kháng nguyên carbohydrate 72-4 hoặc kháng nguyên ung thư 72-4 (cancer antigen 72-4). Kháng nguyên ung thư CA 72-4 được thấy trên bề mặt của nhiều loại tế bào như tế bào buồng trứng, vú, đại tràng, tụy, đặc biệt là tế bào ung thư biểu mô dạ dày.
2. Khi nào cần làm xét nghiệm CA 72-4?
Xét nghiệm CA 72-4 thường được chỉ định trong việc:
- Chẩn đoán sớm ung thư: Chỉ số CA 72-4 được tìm thấy trong máu. Đây là chất chỉ điểm giúp phát hiện sớm một số bệnh lý ung thư như dạ dày, buồng trứng, đại trực tràng… Tuy nhiên xét nghiệm này chưa thể khẳng định chính xác người bệnh có mắc ung thư hay không, do đó người bệnh cần làm thêm các xét nghiệm, chẩn đoán chuyên sâu khác như siêu âm, chụp X-quang, sinh thiết…
- Theo dõi sau điều trị: CA 72-4 cũng được sử dụng để theo dõi việc đáp ứng điều trị của bệnh nhân ung thư, xác định giai đoạn và tiên lượng cho bệnh ung thư.
- Theo dõi ung thư tái phát: Sau điều trị ung thư, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh làm xét nghiệm CA 72-4 để tiên lượng khả năng tái phát sau điều trị.
3. Chỉ số CA 72-4 cho biết điều gì?
Giá trị bình thường của CA 72-4 trong huyết tương là ≤ 6 U/mL. Nhiều người cho rằng nồng độ CA 72-4 trong máu cao chắc chắn là dấu hiệu của ung thư dạ dày. Quan điểm này là sai lầm.
CA 72-4 có thể tăng cả trong một số bệnh lành tính ví dụ như viêm tụy (3%), xơ gan (4%), bệnh phổi (17-19%), bệnh khớp (21%), bệnh buồng trứng lành tính (3-4%), bệnh tuyến vú (10%), các bệnh đường tiêu hóa lành tính (5%).
Tuy nhiên, khi kết hợp CA 72-4 với một số dấu ấn ung thư khác như CEA hoặc CA 19-9, độ đặc hiệu lâm sàng trong các bệnh lành tính cũng tăng lên đáng kể.
Chỉ số CA 72-4 là chất chỉ điểm gợi ý một số bệnh ung thư như:
- Chỉ số CA 72-4 tăng trong ung thư dạ dày: Độ nhạy lâm sàng của CA 72-4 là 28-80%, hay gặp là 40-46%.
- Chỉ số CA 72-4 tăng trong ung thư buồng trứng: Độ nhạy lâm sàng của CA 72-4 trong chẩn đoán ung thư buồng trứng là 47-80%, ở giai đoạn I-II là 10%, ở giai đoạn III-IV là 56%.
- Chỉ số CA 72-4 tăng trong ung thư đại trực tràng: Độ nhạy lâm sàng của CA 72-4 trong chẩn đoán ung thư đại trực tràng là 20-41%
- Các bệnh ung thư khác: Mức độ CA 72-4 được thấy tăng ở 35-52% số bệnh nhân ung thư đường mật, 17-35% số bệnh nhân ung thư tụy và chỉ ở 4-25% số bệnh nhân ung thư thực quản. Mức độ CA 72-4 được thấy tăng ở 54% số bệnh nhân ung thư nội mạc tử cung, 24% số bệnh nhân ung thư vú và chỉ ở 14% số bệnh nhân ung thư cổ tử cung.
Chỉ số CA 72-4 là chất chỉ điểm gợi ý ung thư chứ chưa thể khẳng định chính xác bạn mắc bệnh ung thư. Vì thế ngoài việc làm xét nghiệm chất chỉ điểm ung thư, bác sĩ có thể chỉ định làm thêm các chẩn đoán chuyên sâu khác.