Trẻ nôn trớ nhiều không chỉ là dấu hiệu của các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa đơn giản như nhiều phụ huynh vẫn nghĩ. Nhiều khi, đó còn có thể là dấu hiệu cảnh báo của những bệnh lý toàn thân nguy hiểm. Bài viết dưới đây cũng cấp các thông tin cần thiết của các bệnh lý này giúp bố mẹ có thể biết cách phân biệt và xử lý kịp thời.
Menu xem nhanh:
1. Những bệnh lý nguy hiểm khiến trẻ nôn trớ nhiều
1.1 Bệnh trào ngược dạ dày thực quản
Đây là một trong những căn bệnh phổ biến nhất ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Chúng gây ra hiện tượng nôn trớ liên tục. Nếu mẹ thấy bé hay trớ khi bú mẹ hoặc có dấu hiệu muốn ói nhưng không ói được thì có thể trẻ đang mắc phải tình trạng trào ngược dạ dày thực quản. Mẹ nhận biết được bệnh lý này thông qua các dấu hiệu sau:
– Trẻ nôn ói ra nhiều sữa, chủ yếu qua đường miệng và mũi.
– Bé thường xuyên khóc quấy vào ban đêm và ngủ không sâu giấc.
– Trẻ chậm tăng cân. Trong một số trường hợp nặng hơn trẻ có thể bị suy dinh dưỡng, thiếu máu kéo dài.
– Với những trẻ có độ tuổi từ khoảng 2 tuổi trở lên, có thể xuất hiện cảm giác đau phía sau xương ức. Kèm theo đó là ợ nóng khó chịu kèm theo các biểu hiện ho, khò khè, khó thở.
Trào ngược dạ dày thực quản là một trong những nguyên nhân khiến trẻ nôn trớ
Với chứng trào ngược dạ dày ở trẻ em nếu không được điều trị kịp thời sẽ là tác nhân gây ra bệnh lý nguy hiểm. Ví dụ như viêm tai giữa, viêm xoang, răng mòn, chậm tăng cân, còi cọc, suy dinh dưỡng và ảnh hưởng đến sự phát triển về hành vi sau này của trẻ.
1.2 Bệnh viêm dạ dày khiến trẻ nôn trớ nhiều
Những dấu hiệu điển hình khởi phát bệnh viêm dạ dày là: trẻ nôn nhiều, trung bình từ 10- 30 phút/lần 1 – 12 giờ đầu. Ngoài ra, trẻ còn kèm theo sốt cao và đau bụng, tiêu chảy. Tình trạng này có thể kéo dài từ 12 – 72 giờ đồng hồ.
Bệnh này hay bị bố mẹ nhầm lẫn với hiện tượng ngộ độc thức ăn ở trẻ nhỏ. Đặc biệt là người làm bố mẹ ít kinh nghiệm. Khi thấy bé nôn nhiều nhưng không sốt thì khả năng cao đó là do ngộ độc thức ăn gây ra. Bé bắt đầu có dấu hiệu nôn nhiều sau khi ăn thực phẩm kém chất lượng từ khoảng 2-12 giờ. Trẻ bị ngộ độc thức ăn thường không có biểu hiện tiêu chảy như viêm dạ dày. Tuy nhiên, cha mẹ vẫn cần đưa bé đến bệnh viện để kịp thời chẩn đoán và điều trị.
1.3 Trẻ nôn trớ liên tục do bị tắc ruột
Bệnh lý này thường xuất hiện khi ruột của bé có hiện tượng bị xoắn lại. Đây là một trong những bệnh hiếm gặp nhưng lại đặc biệt nguy hiểm. Khi có dấu hiệu mắc bệnh, trẻ cần được cấp cứu điều trị càng sớm càng tốt. Ngoài nôn liên tục, triệu chứng phổ biến nhất của tắc ruột là đau bụng dữ dội, những cơ đau bụng dồn dập khiến trẻ không đứng thẳng hoặc ngồi thẳng được. Bên cạnh đó, còn có các triệu chứng điển hình khác bao gồm: nôn ra mật xanh vàng, nôn vọt (tuỳ vào mỗi trường hợp mới có), da dẻ nhợt nhạt, tái xanh, vã mồ hôi liên tục.
1.4 Bé bị nhiễm trùng đường tiết niệu
Đây cũng là một trong các bệnh lý hay khiến trẻ nhỏ có hiện tượng nôn ói nhiều. Để nhận biết được bệnh này, phụ huynh cần chú ý đến những biểu hiện đặc trưng của bệnh là sốt cao, trẻ cảm thấy đau, khó chịu khi đi tiểu, nước tiểu có mùi khó chịu.
Đường tiết niệu bị nhiễm trùng là nguyên nhân khiến trẻ bị nôn trớ nhiều
1.5 Trẻ nôn trớ nhiều do mắc chứng lồng ruột
Có những trường hợp trẻ nhỏ có dấu hiệu nôn ói liên tục nhưng không sốt kèm theo chán ăn, bỏ bú. Hoặc xuất hiện hiện tượng đau gập bụng tuy nhiên không đi tiêu được. Khi ấy, tỷ lệ cao là trẻ mắc chứng lồng ruột. Biểu hiện của bệnh lồng ruột mà phụ huynh có thể dễ dàng nhận thấy bằng quan sát trẻ chính là trẻ thường có xu hướng co chân về phía bụng, người tím tái, nhợt nhạt, đi ngoài phân lỏng, phân có chất nhầy máu.
1.6 Hẹp phì đại môn vị khiến trẻ nôn trớ nhiều
Đây là bệnh hiếm gặp tuy nhiên bố mẹ vẫn phải cảnh giác. Đặc biệt là các bé ở độ tuổi từ 3-5 tuần tuổi. Có những trường hợp trẻ đột nhiên nôn nhiều, thường xuyên lặp lại chu kỳ bú – trớ – đói. Khi đó, khả năng cao là bé bị hẹp phì đại môn vị.
Tùy vào từng triệu chứng đi kèm với hiện tượng trẻ nôn ói nhiều mà phụ huynh có thể đưa ra phán đoán và xử lý phù hợp. Nếu trong trường hợp trẻ nôn trớ nhưng vẫn ăn và vui chơi bình thường thì có thể để bé theo dõi tại nhà. Ngược lại trong trường hợp bé có những triệu chứng bất thường bỏ ăn, người lừ đừ, hay đau bụng thì nên đưa đến bệnh viện ngay.
2. Bố mẹ phải làm gì khi trẻ bị nôn trớ liên tục?
Cha mẹ cần theo dõi tình trạng và có chế độ chăm sóc, điều trị phù hợp khi trẻ bị nôn trớ nhiều
Theo các bác sĩ chuyên khoa Nhi, khi trẻ nôn trớ liên tục bất thường thì cha mẹ cần thực hiện những công việc sau:
– Theo dõi dấu hiệu bị mất nước: ở mức độ nhẹ trẻ bị khô môi, luôn khát nước. Nếu trong trường hợp trẻ có dấu hiệu khóc ít nước mắt, không đi tiểu trong 6 tiếng, mắt trũng,… Khi đó, cha mẹ cần cho trẻ đi khám càng sớm càng tốt.
– Thay đổi chế độ ăn: hệ tiêu hoá của trẻ lúc này đang bị tổn thương. Vậy nên mẹ cần cho trẻ ăn loại thực phẩm dễ tiêu hóa. Đồng thời, các bữa ăn cần được chia nhỏ trong ngày. Quá trình ăn uống nên thực hiện từ tốn, không nên ép trẻ ăn quá nhiều.
– Nằm đầu cao: mẹ nên cho trẻ nằm đầu cao để giảm bớt trào ngược. Đồng thời, hành động này giúp làm giảm áp lực đến ổ bụng của trẻ bằng cách mặc quần áo thoải mái.
Trẻ nôn trớ nhiều, liên tục trong một ngày là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm. Mẹ cần nhận biết những triệu chứng đáng chú ý. Điển hình như nôn mật xanh mật vàng, bé nôn liên tục trong vòng 24 giờ, đau bụng nhiều và sốt cao trên 39 độ trong vòng 3 ngày thì cần đưa ngay đến bệnh viện để thăm khám.
