Trào ngược thực quản độ B là một giai đoạn của bệnh lý trào ngược dạ dày – thực quản (GERD), được xác định dựa trên tổn thương niêm mạc thực quản. Đây là giai đoạn trung bình, không quá nhẹ để dễ dàng khắc phục nhưng cũng chưa quá nặng để gây biến chứng nghiêm trọng. Hiểu rõ về cấp độ này sẽ giúp bạn nhận biết các triệu chứng, nguyên nhân, và áp dụng các biện pháp điều trị kịp thời để bảo vệ sức khỏe.
Menu xem nhanh:
1. Trào ngược thực quản độ B là gì?
Trào ngược thực quản là tình trạng axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây tổn thương niêm mạc và các triệu chứng khó chịu. Dựa vào tổn thương này, bệnh được phân thành các cấp độ từ A đến D. Trong đó, độ B có mức độ tổn thương trung bình, nhưng nguy cơ tiến triển thành các biến chứng là rất cao nếu không được điều trị đúng cách.
1.1. Đặc điểm của trào ngược thực quản độ B
Theo phân loại Los Angeles, ở trào ngược thực quản độ B:
– Các vết trợt ở niêm mạc thực quản dài hơn 5mm.
– Tổn thương chưa lan khắp chu vi thực quản, nhưng gây viêm rõ rệt và đau đớn.
– Các triệu chứng thường xuyên xuất hiện hơn so với độ A, làm giảm chất lượng cuộc sống.
Trào ngược thực quản là tình trạng axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản
1.2. So sánh với các cấp độ khác
– Độ A: Tổn thương nhẹ, vết trợt nhỏ hơn 5mm và thường không để lại sẹo, triệu chứng chưa thường xuyên, khá mơ hồ, dễ bị bỏ qua.
– Độ C và D: Các tổn thương lan rộng, liên tục, chiếm toàn bộ chu vi thực quản. Các biến chứng nguy hiểm như loét thực quản, Barrett thực quản, hoặc ung thư thực quản dễ xảy ra.
Ở độ B, nếu điều trị kịp thời, bệnh có thể được kiểm soát tốt mà không để lại hậu quả lâu dài.
Hình ảnh mô tả 4 cấp độ của bệnh lý trào ngược dạ dày theo Los Angeles
2. Triệu chứng của trào ngược thực quản độ B
Triệu chứng của trào ngược thực quản độ B thường nghiêm trọng hơn độ A và có thể kéo dài, gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
2.1. Ợ nóng và cảm giác đau rát ngực
Triệu chứng phổ biến nhất là cảm giác nóng rát lan từ vùng thượng vị đến cổ họng. Đặc biệt, triệu chứng này rõ rệt hơn khi ăn xong hoặc khi nằm ngủ.
2.2. Ợ hơi, ợ chua
Axit dạ dày trào ngược lên thực quản gây ợ chua, kèm theo vị đắng hoặc chua trong miệng. Tình trạng này dễ xảy ra sau khi ăn no hoặc ăn các thực phẩm kích thích như đồ cay, chua.
2.3. Khó nuốt và cảm giác nghẹn
Tổn thương niêm mạc thực quản gây viêm và sưng, khiến người bệnh cảm thấy khó nuốt, đặc biệt với thức ăn đặc.
2.4. Ho kéo dài và viêm họng
Axit trào ngược có thể kích thích dây thanh quản, gây ho mãn tính, khàn tiếng, hoặc viêm họng kéo dài mà không đáp ứng với điều trị thông thường.
2.5. Triệu chứng ngoài thực quản
Một số người bệnh có thể gặp triệu chứng không điển hình như đau dạ dày, buồn nôn, hoặc đau ngực, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác.
3. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
3.1. Nguyên nhân gây trào ngược thực quản độ B
– Cơ vòng thực quản dưới suy yếu: Cơ vòng không đóng kín khiến axit dạ dày dễ dàng trào ngược lên thực quản.
– Tăng tiết axit dạ dày: Lượng axit dư thừa là nguyên nhân chính gây tổn thương niêm mạc.
– Thoát vị hoành: Làm tăng áp lực lên cơ vòng thực quản dưới, dẫn đến hiện tượng trào ngược.
3.2. Điểm mặt yếu tố nguy cơ làm nặng bệnh
– Chế độ ăn uống không lành mạnh: Ăn quá no, ăn khuya, hoặc thường xuyên tiêu thụ thực phẩm kích thích như cà phê, rượu bia, đồ cay nóng.
– Thừa cân, béo phì: Áp lực ổ bụng tăng cao, gây áp lực lên thực quản.
– Stress kéo dài: Làm rối loạn hoạt động tiêu hóa, gia tăng triệu chứng trào ngược.
– Hút thuốc lá cũng là một nguyên nhân có thể làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới, từ đó làm tăng tiết axit.
4. Chẩn đoán trào ngược
Nội soi thực quản là phương pháp phổ biến giúp phát hiện tổn thương niêm mạc thực quản. Từ đó phương pháp này phân loại được độ bệnh. Khi bệnh ở mức độ B, các vết trợt niêm mạc có kích thước lớn hơn 5mm, dễ dàng quan sát qua nội soi.
Đo pH thực quản 24h giúp đo lường mức độ axit trào ngược trong thực quản trong suốt 24 giờ. Phương pháp này đặc biệt hữu ích khi nội soi không phát hiện tổn thương rõ ràng. Nhờ đó, phương pháp này giúp đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Đo áp lực và nhu động thực quản (HRM) giúp đánh giá chức năng cơ vòng thực quản dưới và nhu động thực quản, từ đó xác định nguyên nhân gây trào ngược. Phương pháp này có thể phát hiện các rối loạn nhu động hoặc yếu cơ vòng thực quản dưới, những yếu tố gây ra tình trạng trào ngược.
Thu Cúc TCI sử dụng các phương pháp chẩn đoán tiên tiến như nội soi, đo pH thực quản 24h và đo áp lực thực quản (HRM) để xác định chính xác nguyên nhân gây trào ngược. Đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao sẽ giúp bạn có được chẩn đoán đúng và phác đồ điều trị hiệu quả.
5. Điều trị trào ngược thực quản độ B
Điều trị trào ngược thực quản độ B đòi hỏi sự kết hợp giữa thay đổi lối sống, dùng thuốc và, trong một số trường hợp, can thiệp ngoại khoa.
5.1. Điều trị y khoa
– Thuốc ức chế bơm proton (PPI): Là nhóm thuốc chủ yếu giúp giảm tiết axít và làm lành tổn thương niêm mạc.
– Thuốc kháng axit: Giảm nhanh triệu chứng ợ nóng và bảo vệ niêm mạc thực quản.
– Thuốc tăng cường hoạt động cơ vòng thực quản: Cải thiện chức năng LES, giảm tần suất trào ngược.
Trong trường hợp điều trị nội khoa không hiệu quả, một số phẫu thuật điển hình có thể được chỉ định để tăng cường chức năng cơ vòng thực quản dưới.
5.2. Thay đổi lối sống
– Chế độ ăn uống hợp lý: Chia nhỏ bữa ăn, tránh ăn quá no và không ăn sát giờ đi ngủ.
– Tư thế ngủ đúng cách: Nằm nghiêng trái hoặc kê cao đầu giúp giảm trào ngược.
– Bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia: Những thói quen này làm giảm đáng kể nguy cơ bệnh tiến triển.
Đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao sẽ giúp người bệnh có được chẩn đoán đúng và phác đồ điều trị hiệu quả.
6. Biến chứng nếu không điều trị
Nếu không điều trị kịp thời, trào ngược thực quản độ B có thể dẫn đến:
6.1. Barrett thực quản
Tổn thương niêm mạc kéo dài có thể gây biến đổi tế bào thực quản, làm tăng nguy cơ ung thư thực quản.
6.2. Loét và hẹp thực quản
Axit dạ dày gây viêm loét, để lại sẹo dẫn đến hẹp thực quản, gây khó khăn trong việc nuốt thức ăn.
6.3. Viêm họng mãn tính
Axit kích thích cổ họng và dây thanh quản, dẫn đến viêm họng mãn tính, khàn giọng hoặc khó thở.
7. Phòng ngừa trào ngược thực quản độ B
7.1. Chế độ ăn uống lành mạnh
– Hạn chế thực phẩm kích thích như đồ chua, cay, cà phê, chocolate.
– Ưu tiên thực phẩm dễ tiêu, giàu chất xơ như rau xanh, trái cây tươi.
7.2. Giảm cân và tập thể dục
Duy trì cân nặng hợp lý và tập thể dục đều đặn giúp giảm áp lực lên cơ vòng thực quản.
7.3. Quản lý stress
Stress kéo dài làm tăng nguy cơ trào ngược. Học cách thư giãn bằng yoga, thiền hoặc các hoạt động giải trí giúp cải thiện tình trạng này.
Nếu bạn gặp các triệu chứng như ợ nóng kéo dài, đau ngực không rõ nguyên nhân, hoặc khó nuốt, hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời. Trào ngược thực quản độ B là giai đoạn cần được quan tâm và điều trị đúng cách để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm triệu chứng, thay đổi lối sống và tuân thủ liệu trình điều trị sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả, cải thiện chất lượng cuộc sống. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nếu bạn có bất kỳ nghi ngờ nào về tình trạng sức khỏe của mình!
