Bệnh viêm tụy là một trong những bệnh lý thường gặp ở đường tiêu hóa. Bệnh lý này có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm gây ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống của người mắc. Để biết rõ hơn về bệnh cũng như những cách phòng ngừa hiệu quả, cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về bệnh viêm tụy
1.1. Thế nào là bệnh viêm tụy?
Tuyến tụy là một cơ quan đóng vai trò quan trọng ở hệ tiêu hóa và hệ nội tiết của cơ thể. Nó nằm ở vùng bụng sau dạ dày, kéo dài từ vị trí này tới bụng trên bên trái gần với lá lách.
Bệnh viêm tuyến tụy là một tình trạng tuyến tụy bị viêm sưng, đỏ do dịch tiêu hóa hoặc enzim tấn công.
Bệnh này được chia ra làm 2 loại chính:
– Viêm tụy cấp: Đây là tình trạng viêm tụy xảy ra đột ngột và diễn biến một cách nhanh chóng. Viêm tụy cấp có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí là ảnh hưởng tới tính mạng.
– Viêm tụy mạn tính: Tình trạng viêm tụy kéo dài, thường xảy ra ở những đối tượng như lạm dụng rượu bia hoặc mắc các bệnh lý khác như xơ nang, sỏi mật, tăng mỡ máu… Viêm tụy mạn tính có thể gây suy giảm chức năng tụy, dẫn tới các vấn đề về đường tiêu hóa, đường huyết.
Tuyến tụy là một cơ quan đóng vai trò quan trọng ở hệ tiêu hóa và hệ nội tiết của cơ thể
1.2. Các nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm tụy
– Sỏi mật: Nếu một viên sỏi mật đi vào ống mật chủ và bị tắc lại có thể tạm thời chặn dẫn lưu dịch tụy từ ống tụy. Việc này khiến các enzym tiêu hóa thức ăn do tụy tiết ra bị nghẽn lại bến trong tuyến tụy. Các enzym tắc nghẽn sẽ bắt đầu tự tiêu hóa tuyến tụy và dẫn tới phản ứng viêm của viêm tụy do sỏi mật.
– Lạm dụng đồ có cồn: Việc uống quá nhiều rượu cũng là một trong những nguyên nhân chính dẫn tới viêm tụy. Cơ chế có thể là do các chất độc hại của rượu gây ra các phản ứng viêm trong tuyến tụy hoặc một cách nào đó làm kích hoạt các enzym tiêu hóa ở tuyến tụy.
– Một số bệnh tự miễn: Đây là một trong những nguyên nhân hiếm gặp của viêm tụy nhưng có thể làm gia tăng tỷ lệ tàn tật và tử vong, có các đợt viêm tụy cấp lặp đi lặp lại.
– Lượng mỡ trong máu cao: Axit béo tự do làm trầm trọng thêm các tổn thương tế bào thông qua một loạt các cơ chế, bao gồm tổn thương nội mô, rò rỉ mạch máu… Tăng triglyceride máu do thuốc là một nguyên nhân quan trọng khác trong gây viêm tụy cấp
1.3. Một số dấu hiệu có thể xuất hiện khi mắc bệnh
Triệu chứng của bệnh viêm tụy có thể khác nhau tùy thuộc vào loại viêm tụy và mức độ nghiêm trọng của bệnh.
Triệu chứng của viêm tụy cấp
Triệu chứng của viêm tụy cấp thường xuất hiện đột ngột và dữ dội, bao gồm:
– Đau bụng dữ dội, thường ở vùng bụng trên bên trái, có thể lan ra sau lưng.
– Buồn nôn và nôn.
– Sốt.
– Nôn ra máu hoặc phân đen.
– Khó thở.
– Mệt mỏi.
Triệu chứng của viêm tụy mạn tính
Triệu chứng của viêm tụy mạn tính thường xuất hiện dần dần và có thể âm ỉ bao gồm:
– Đau bụng, thường ở vùng bụng trên bên trái, thường xảy ra sau ăn và có thể lan ra sau lưng.
– Buồn nôn và nôn.
– Giảm cân.
– Khó tiêu.
– Đái tháo đường.
Một số triệu chứng khác
Trong một số trường hợp, viêm tụy có thể gây ra các triệu chứng khác, bao gồm:
– Xuất huyết tụy.
– Hoại tử tụy.
– Nhiễm trùng huyết.
– Suy hô hấp.
– Viêm tụy mạn tính thường có cơn đau bắt đầu từ từ hoặc đột ngột ở vùng bụng trên.
Tùy vào từng loại viêm tuyến tụy mà các phản ứng cũng khác nhau
1.5. Viêm tụy có thể xảy ra với những ai?
Mặc dù ai cũng có thể mắc bệnh viêm tụy, nhưng có một số nhóm người có nguy cơ cao hơn. Điều này bao gồm:
– Người có tiền sử gia đình bị bệnh viêm tụy.
– Người có tiền sử bệnh lý đường tiêu hóa, chẳng hạn như viêm ruột thừa hay viêm gan.
– Người có thói quen uống rượu nhiều hoặc hút thuốc lá…
2. Nguy cơ dẫn đến các biến chứng nếu không điều trị kịp thời
Tuy là một trong những bệnh lý có thể chữa khỏi với khả năng đáp ứng điều trị tốt nhưng lại là bệnh lý có tỷ lệ tử vong cao nếu không được can thiệp điều trị kịp thời.
Bệnh sẽ gây ra một số biến chứng nguy hiểm có liên quan đến tụy và các cơ quan xung quanh khác.
Biến chứng của viêm tụy cấp
– Nhiễm trùng, hoại tử tụy: Là tình trạng một phần hoặc toàn bộ tuyến tụy bị hoại tử. Hoại tử có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết, suy đa tặng và tử vong.
– Xuất huyết tụy: Là tình trạng tuyến tụy bị chảy máu. Xuất huyết tụy có thể gây đau bụng dữ dội, sốc.
– Suy hô hấp: Tình trạng phổi không thể cung cấp đủ oxy cho cơ thể và có nguy cơ gây ảnh hưởng đến tính mạng.
Biến chứng viêm tụy mạn tính
– Suy tụy: Là tình trạng tuyến tụy bị suy giảm chức năng, dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa và đường huyết.
– Đái tháo đường: Là tình trạng tuyến tụy không sản xuất đủ insulin, dẫn đến lượng đường trong máu cao.
– Loét dạ dày: Là tình trạng niêm mạc dạ dày bị tổn thương, dẫn đến đau bụng, khó tiêu, buồn nôn và nôn.
– Tắc ruột: Là tình trạng ruột bị tắc nghẽn, dẫn đến đau bụng, buồn nôn, nôn và táo bón.
– Ung thư tụy: Là tình trạng các tế bào ở tụy bắt đầu nhân lên vượt tầm kiểm soát và tạo thành khối u.
3. Các biện pháp phòng ngừa bệnh viêm tụy
– Ăn uống lành mạnh: Là một trong những yếu tố quan trọng để giúp phòng ngừa và điều trị bệnh viêm tụy. Hạn chế ăn các loại thực phẩm có nhiều chất béo và đường, thay vào đó nên bổ sung dinh dưỡng từ rau củ, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ.
– Tập luyện thể dục thường xuyên: Có thể giúp cải thiện sức khỏe đường tiêu hóa và giảm nguy cơ mắc bệnh viêm tụy. Tuy nhiên, hãy nhớ tập luyện vừa phải và không quá sức để tránh gây ra các biến chứng khác.
– Kiểm soát cân nặng: Cân nặng quá cao có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm tụy. Vì vậy, hãy kiểm soát cân nặng của mình bằng cách duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh và tập luyện thường xuyên.
– Thăm khám sức khỏe thường xuyên: Cơ thể con người hoạt động và phát triển mỗi ngày. Do đó, để kiểm soát được những bệnh lý tiềm ẩn có nguy cơ xuất hiện và gây nguy hiểm thì việc chủ động sàng lọc sức khỏe 6 – 12 tháng/lần vô cùng quan trọng.
Hãy chú ý đến những biện pháp phòng ngừa viêm tuyến tụy hiệu quả
Viêm tụy tuy là bệnh lý có tính chất nguy hiểm nhưng nếu điều trị kịp thời, tỷ lệ điều trị khỏi bệnh rất cao. Bài viết trên đã cung cấp một số thông tin cần biết về bệnh viêm tuyến tụy. Nếu có thắc mắc nào khác, bạn hãy liên hệ ngay tới Hệ thống Y tế Thu Cúc TCI để được giải đáp nhé!
