Dấu hiệu bệnh Lupus ban đỏ ở trẻ em
Lupus ban đỏ ở trẻ em là bệnh tự miễn hiếm gặp nhưng có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng nếu không được phát hiện sớm. Dấu hiệu bệnh Lupus ban đỏ ở trẻ em thường không rõ ràng, dễ nhầm với nhiễm trùng hoặc rối loạn miễn dịch thông thường. Nhận biết sớm các biểu hiện giúp cha mẹ chủ động đưa trẻ đi khám và điều trị kịp thời.
1. Các dấu hiệu bệnh Lupus ban đỏ ở trẻ em
Các biểu hiện Lupus ban đỏ ở trẻ em thường gặp nhất ở trẻ từ 12 tuổi trở lên, nhưng cũng có thể khởi phát sớm hơn và rất hiếm khi khởi phát trước 5 tuổi. Lupus là bệnh tự miễn, trong đó hệ miễn dịch tấn công chính xác mô của cơ thể. Dưới đây là những dấu hiệu Lupus ban đỏ ở trẻ em thường được ghi nhận trong thực hành lâm sàng.
Triệu chứng thường gặp:
- Da – niêm mạc: Phát ban hình cánh bướm ở má và sống mũi (rõ hơn khi ra nắng), da xanh nhợt, loét miệng hoặc mũi.
- Cơ xương khớp: đau cơ, đau khớp, sưng và cứng khớp (viêm khớp).
- Thận: Phù, nước tiểu sẫm màu.
Triệu chứng ít gặp hơn:
- Thần kinh: Đau đầu kéo dài, co giật, rối loạn ý thức, thay đổi hành vi hoặc tính tình.
- Tim mạch – hô hấp: Khó thở, đau ngực, giảm khả năng gắng sức.
Các dấu hiệu bệnh Lupus ban đỏ ở trẻ em khác:
- Mệt mỏi kéo dài
- Sốt không rõ nguyên nhân
- Sụt cân
- Rụng tóc
- Đau đầu tái diễn
Những triệu chứng Lupus ban đỏ ở trẻ em có thể xuất hiện rải rác hoặc đồng thời trong thời gian dài. Lưu ý, mỗi dấu hiệu riêng lẻ có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, vì vậy bác sĩ thường dựa vào sự kết hợp của nhiều biểu hiện để chẩn đoán, thay vì chỉ dựa trên một triệu chứng đơn độc.
Ngoài ra, trẻ mắc Lupus có thể bị giảm số lượng tế bào máu, bao gồm: Giảm hồng cầu (thiếu máu), giảm tiểu cầu, giảm bạch cầu. Tình trạng này có thể do viêm, do kháng thể tự miễn hoặc là tác dụng phụ của thuốc điều trị. Xét nghiệm kháng thể kháng nhân (ANA) thường dương tính ở trẻ Lupus, nhưng kết quả này cần được bác sĩ chuyên khoa phân tích kỹ, vì ANA dương tính không đồng nghĩa chắc chắn trẻ mắc Lupus.
2. Dấu hiệu bệnh Lupus ban đỏ ở trẻ em có dễ nhận biết bằng mắt thường không?
Câu trả lời là không hẳn. Dấu hiệu bệnh Lupus ban đỏ ở trẻ em thường khó nhận biết bằng mắt thường, nhất là trong giai đoạn khởi phát. Một số triệu chứng có thể quan sát được như ban đỏ hình cánh bướm trên mặt, rụng tóc, loét miệng, sưng đau khớp hoặc phù chân.
Tuy nhiên, cũng có nhiều triệu chứng Lupus ban đỏ ở trẻ em lại tiến triển âm thầm và không thể nhìn thấy trực tiếp. Điển hình như tổn thương thận, rối loạn tế bào máu, viêm thần kinh hay viêm tim – phổi.
Bên cạnh đó, các dấu hiệu ban đầu như mệt mỏi, sốt nhẹ, chán ăn rất dễ bị nhầm với bệnh thông thường ở trẻ. Vì vậy, khi nghi ngờ bệnh Lupus ban đỏ ở trẻ nhỏ, phụ huynh nên cho trẻ đi khám sớm để được xét nghiệm và chẩn đoán chính xác, tránh bỏ sót bệnh.
3. Phải làm gì khi thấy các dấu hiệu bệnh Lupus ban đỏ ở trẻ em?
Khi nghi ngờ Lupus ban đỏ ở trẻ em, phụ huynh cần giữ bình tĩnh và đưa trẻ đi khám sớm để tránh bỏ sót bệnh. Việc phát hiện và can thiệp kịp thời giúp kiểm soát bệnh tốt hơn và hạn chế biến chứng lâu dài.
Bác sĩ sẽ thăm hỏi kỹ các triệu chứng, khám tổng quát và chỉ định xét nghiệm máu, nước tiểu để phát hiện dấu hiệu viêm và bệnh tự miễn. Việc chẩn đoán còn dựa vào tiền sử gia đình, độ tuổi khởi phát và thời gian triệu chứng kéo dài.
Sau khi được theo dõi hoặc chẩn đoán, phụ huynh cần cho trẻ dùng thuốc đúng chỉ định, đảm bảo ngủ đủ giấc, hạn chế tiếp xúc nắng gắt và theo dõi sát các biểu hiện bất thường. Khi xuất hiện triệu chứng mới hoặc nặng hơn, cần báo ngay cho bác sĩ để được xử trí kịp thời.
Nhận biết sớm dấu hiệu bệnh Lupus ban đỏ ở trẻ em đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ sức khỏe lâu dài cho trẻ. Bệnh có thể ảnh hưởng đến nhiều cơ quan nhưng lại khởi phát bằng những biểu hiện rất mơ hồ. Việc chủ quan hoặc trì hoãn thăm khám có thể khiến bệnh tiến triển nặng hơn. Do đó, phụ huynh cần theo dõi sát các thay đổi bất thường của trẻ và phối hợp chặt chẽ với bác sĩ để chẩn đoán, điều trị kịp thời.
Nguồn tài liệu tham khảo: Clevelandclinic, Childrenshospital
