Trào ngược dạ dày có làm tăng huyết áp không?
Trào ngược dạ dày là tình trạng acid từ dạ dày trào ngược lên thực quản, có thể gây tổn thương niêm mạc thực quản. Tăng huyết áp là bệnh tim mạch phổ biến, xảy ra khi áp lực máu lên thành động mạch tăng cao, khiến tim khó bơm máu hiệu quả. Vậy trào ngược dạ dày có làm tăng huyết áp không? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa hai bệnh lý này.
1. Mối liên quan giữa trào ngược dạ dày và huyết áp là gì?
Nghiên cứu thực hiện ở nhóm đối tượng có độ tuổi từ 20-59 ở bệnh viện Tây Nam nước Anh đã ghi nhận mối quan hệ nghịch đảo giữa triệu chứng trào ngược dạ dày với huyết áp. Yếu tố ảnh hưởng tới mối liên quan giữa trào ngược dạ dày và huyết áp chính là nồng độ oxit nitric ở cả cơ thắt thực phản dưới và trong mạch máu.
Hợp chất này hoạt động như một chất dẫn truyền thần kinh không phải adrenergic hoặc cũng không phải cholinergic trong hệ thần kinh tự chủ. Tác dụng trung gian thông qua oxit nitric đóng vai trò quan trọng của việc điều chỉnh áp suất co thắt thực quản dưới.
2. Trào ngược dạ dày có làm tăng huyết áp không? Vì sao và cơ chế hoạt động?
Trào ngược dạ dày gây tăng huyết áp gián tiếp thông qua một số cơ chế sau:
2.1. Qua thuốc điều trị
Người bị trào ngược dạ dày thường dùng thuốc ức chế bơm proton (PPI) hoặc thuốc kháng H2 để kiểm soát axit dạ dày. Một số nghiên cứu cho thấy PPI có thể làm giảm hoạt động của oxit nitric, dẫn đến rối loạn chức năng nội mô mạch máu, gây co mạch và có khả năng làm tăng huyết áp. Đây là một trong những cơ chế khiến trào ngược dạ dày có làm tăng huyết áp ở một số người.
Ngược lại, một số thuốc hạ huyết áp như thuốc chẹn kênh canxi có thể làm giảm áp lực cơ thắt thực quản dưới, khiến trào ngược dạ dày nặng hơn.
2.2. Yếu tố nguy cơ chung
Béo phì, căng thẳng mãn tính, hút thuốc, uống rượu và ít vận động là các yếu tố nguy cơ phổ biến của cả trào ngược dạ dày và tăng huyết áp. Khi trào ngược dạ dày xuất hiện cùng những yếu tố này, nguy cơ huyết áp cao tăng gián tiếp.
2.3. Tác động gián tiếp qua căng thẳng và giấc ngủ
Trào ngược dạ dày thường gây khó chịu, đau hoặc làm gián đoạn giấc ngủ. Tình trạng căng thẳng và mất ngủ kéo dài có thể kích thích hệ thần kinh giao cảm, làm nhịp tim tăng và mạch máu co, từ đó huyết áp có thể tăng tạm thời hoặc kéo dài.
Nhìn chung trào ngược dạ dày gián tiếp làm tăng huyết áp, nhưng thông qua thuốc điều trị, yếu tố lối sống, căng thẳng và các yếu tố nguy cơ chung. Nó có thể làm gia tăng khả năng hoặc mức độ cao của huyết áp.
3. Các lưu ý khi bị trào ngược dạ dày để không ảnh hưởng đến huyết áp
Khi bị trào ngược dạ dày, bệnh nhân thường được điều trị bằng thuốc ức chế bơm proton (PPI). Liệu pháp này được hướng dẫn dùng một lần mỗi ngày cho những người chỉ có triệu chứng ợ nóng hoặc trào ngược, và hai lần mỗi ngày cho những người có triệu chứng ngoài thực quản. Dùng liều cao trong thời gian ngắn còn giúp kiểm soát các cơn đau ngực liên quan đến trào ngược. Nhờ đó, việc điều trị trào ngược dạ dày cũng có thể hỗ trợ những người có huyết áp vô căn.
Quản lý đồng thời cả trào ngược dạ dày và huyết áp hiệu quả khi kết hợp chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh. Nghiên cứu đã chứng minh rằng ăn uống tốt cho tim mạch cũng giúp giảm nguy cơ trào ngược dạ dày. Các biện pháp này bao gồm:
- Ăn đúng giờ, tránh thực phẩm chế biến sẵn, hạn chế muối hoặc chọn thực phẩm ít natri;
- Luyện tập thể dục đều đặn, đồng thời tránh rượu, bia và thuốc lá.
- Ngoài ra, cần biết cách quản lý căng thẳng, lo lắng và các vấn đề về tâm lý để kiểm soát cả hai tình trạng tốt hơn.
Trào ngược dạ dày có làm tăng huyết áp gián tiếp thông qua các yếu tố chung như béo phì, căng thẳng, thói quen ăn uống kém và lối sống thiếu vận động. Việc kiểm soát tốt trào ngược dạ dày, đồng thời duy trì chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh, có thể giúp giảm nguy cơ tăng huyết áp và hỗ trợ quản lý huyết áp hiệu quả hơn.
Nguồn tài liệu tham khảo: Adanews, Food Guides, PMC, Springer
