Cách chữa loét dạ dày bằng điều trị y khoa và hỗ trợ tại nhà

Nếu không điều trị đúng cách, loét dạ dày có thể dẫn đến biến chứng nặng như thủng dạ dày, xuất huyết tiêu hóa, hẹp môn vị. Vì vậy, tìm hiểu cách chữa loét dạ dày hiệu quả và an toàn là điều rất cần thiết. Bài viết dưới đây tổng hợp các phương pháp điều trị loét dạ dày đang được áp dụng hiện nay, từ thuốc men, thay đổi lối sống đến những lưu ý quan trọng giúp bệnh mau hồi phục.

1. Loét dạ dày là gì? Có nguy hiểm không?

Loét dạ dày là bệnh lý tiêu hóa phổ biến, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau thượng vị, đầy hơi, buồn nôn, ợ chua, mệt mỏi, sụt cân. Đây là tình trạng lớp niêm mạc bị tổn thương tạo thành vết loét do acid và pepsin tấn công. Nguyên nhân chủ yếu bao gồm:

Vi khuẩn Helicobacter pylori (HP)

Dùng thuốc giảm đau NSAIDs kéo dài

Stress kéo dài

Thói quen ăn uống không điều độ

Rượu bia, thuốc lá

Nếu không điều trị đúng, loét dạ dày có thể gây ra: Xuất huyết tiêu hóa, hẹp môn vị, thủng dạ dày, nguy cơ ung thư hóa tại vùng tổn thương. Do đó, lựa chọn cách chữa loét dạ dày phù hợp là yếu tố quyết định hiệu quả điều trị.

2. Cách chữa loét dạ dày theo y học hiện đại

Điều trị loét dạ dày hiện nay tập trung vào: giảm acid – bảo vệ niêm mạc – xử lý vi khuẩn HP (nếu có). Các nhóm thuốc thường được dùng:

2.1 Thuốc ức chế tiết acid (PPI)

Nhóm thuốc này là nền tảng trong phác đồ điều trị loét dạ dày. Chúng có tác dụng giảm acid mạnh, giúp vết loét nhanh liền.

2.2 Thuốc ức chế H2

Tác dụng tương tự PPI nhưng yếu hơn, thường dùng khi không dung nạp PPI.

2.3 Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày

Công dụng: Che phủ ổ loét, giúp niêm mạc hồi phục tốt hơn.

2.4 Thuốc diệt vi khuẩn HP (nếu xét nghiệm dương tính)

Khoảng 70% bệnh nhân loét dạ dày có liên quan đến HP. Khi xét nghiệm HP dương tính, bác sĩ sẽ chỉ định phác đồ diệt HP theo khuyến cáo:

Phác đồ 3 thuốc: PPI + 2 kháng sinh (Clarithromycin, Amoxicillin/Metronidazole)

Phác đồ 4 thuốc có Bismuth: PPI + Bismuth + Tetracycline + Metronidazole

Ngoài ra cò có phác đồ nối tiếp hoặc phác đồ khắc phục khi thất bại lần 1. Việc diệt HP đúng cách giúp giảm nguy cơ tái phát loét và biến chứng.

3. Nội soi dạ dày để kiểm tra khi nào cần thiết?

Trong một số trường hợp, bác sĩ chỉ định nội soi dạ dày thực quản để xác định mức độ loét. Bên cạnh đó, nội soi còn giúp tìm các dấu hiệu biến chứng do loét.

Ngoài ra, nội soi hỗ trợ kiểm tra HP bằng sinh thiết và theo dõi tiến triển sau điều trị. Hiện nay, nội soi dạ dày bằng các công nghệ mới như NBI, MCU, nội soi có AI hỗ trợ giúp phát hiện tổn thương sớm và chính xác hơn.

4. Hỗ trợ chữa loét dạ dày tại nhà bằng thay đổi lối sống

Bên cạnh thuốc, điều chỉnh thói quen sinh hoạt đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình hồi phục.

4.1 Chế độ ăn uống lành mạnh

Người bị loét dạ dày nên ăn đồ mềm, dễ tiêu như cháo, súp, khoai lang… Tăng cường rau xanh, chuối, bơ, khoai tây, bổ sung sữa chua (giúp cải thiện tình trạng nhiễm HP). Người bệnh nên chia nhỏ bữa ăn ra từ 4–6 lần/ngày và cần ăn đúng giờ, không để bụng quá đói.

Đồng thời cần tránh: Rượu bia, cà phê, đồ chua cay, nhiều dầu mỡ. Hoặc thức ăn nhanh, đồ chiên rán, nước ngọt có gas. Đặc biệt, cần bỏ thuốc lá – yếu tố làm chậm liền ổ loét. Bởi nicotine làm tăng acid, giảm lưu lượng máu nuôi niêm mạc dạ dày, khiến vết loét khó lành.

4.2 Giảm căng thẳng – yếu tố gây loét và làm bệnh nặng hơn

Stress kéo dài khiến acid dạ dày tăng cao, dễ gây viêm loét hơn. Vì vậy, người bệnh cần áp dụng một số phương pháp hỗ trợ cải thiện tình trạng này như thiền, yoga. Hoặc đi bộ nhẹ 20–30 phút/ngày, ngủ đủ giấc, tránh làm việc căng thẳng kéo dài

4.3 Không tự ý dùng thuốc giảm đau NSAIDs

Nhóm NSAIDs như ibuprofen, naproxen, aspirin có thể gây loét hoặc làm loét nặng hơn. Nếu cần giảm đau, ưu tiên paracetamol theo chỉ định.

4.4 Một số nguyên liệu tự nhiên có thể hỗ trợ giảm loét

Các nguyên liệu tự nhiên này có thể hỗ trợ giảm triệu chứng nhưng không có tác dụng điều trị nguyên nhân, đặc biệt là HP. Vì vậy, chỉ nên sử dụng chúng như phương pháp bổ trợ (chỉ dùng kèm, không thay thuốc). Chẳng hạn như nghệ và mật ong giúp hỗ trợ kháng viêm, làm dịu niêm mạc. Hay nước nha đam giúp giảm nóng rát, dễ chịu dạ dày.

Trà gừng giú giảm buồn nôn và đầy hơi, tuy nhiên người bị viêm loét nặng tránh uống gừng quá đặc. Ngoài ra có người dùng nước bắp cải chứa nhiều vitamin U, được cho là giúp lành niêm mạc. Tuy nhiên, người bệnh nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng các nguyên liệu này. Và lưu ý, không phương pháp nào có thể thay thế phác đồ thuốc theo y khoa hiện đại, nhất là khi có HP.

5. Khi nào người bị loét dạ dày cần đi khám ngay?

Dù có nhiều cách chữa loét dạ dày tại nhà, nhưng trong các trường hợp sau, người bệnh nên đến cơ sở y tế:

Đau bụng dữ dội, kéo dài

Nôn ra máu hoặc chất nôn màu đen

Đi ngoài phân đen như bã cà phê

Sụt cân nhanh, chán ăn

Điều trị tại nhà không cải thiện sau 1–2 tuần

Nội soi tiêu hóa sẽ giúp xác định rõ nguyên nhân và mức độ tổn thương để có phác đồ điều trị chuẩn xác.

6. Loét dạ dày bao lâu thì khỏi?

Thời gian lành tình trạng loét sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân gây loét (do có HP hay không HP). Ngoài ra còn phụ thuộc mức độ tổn thương, độ tuân thủ thuốc theo đơn bác sĩ. Hoặc chế độ ăn uống và sinh hoạt. Thông thường, loét dạ dày lành sau 4–8 tuần nếu điều trị đúng. ếu có HP, cần phác đồ diệt HP 10–14 ngày. Một số trường hợp tái phát cần điều trị kéo dài hơn. Để đạt hiệu quả tối ưu, nên khám – nội soi – theo dõi định kỳ theo chỉ định của bác sĩ.

Có nhiều cách chữa loét dạ dày, nhưng hiệu quả nhất vẫn là điều trị theo đúng phác đồ y khoa kết hợp điều chỉnh lối sống. Người bệnh không nên tự ý dùng thuốc hoặc tin vào các mẹo truyền miệng chưa được kiểm chứng.

Nếu bạn đang gặp các triệu chứng như đau thượng vị, đầy bụng, buồn nôn, ợ nóng… hãy đi khám sớm để được tư vấn phác đồ phù hợp, đặc biệt là kiểm tra HP và đánh giá mức độ tổn thương qua nội soi tiêu hóa.