Bị HP dạ dày: Bệnh âm thầm nhưng tiềm ẩn nhiều nguy hiểm

Ngày cập nhật: 02/10/2025

Chia sẻ:

Bị HP dạ dày có lây không, có nguy hiểm không và cần xử trí như thế nào? Cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây để chủ động bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình.

1. Vi khuẩn HP dạ dày là gì?

Bị HP dạ dày (nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh lý dạ dày phổ biến hiện nay như viêm loét dạ dày – tá tràng, xuất huyết tiêu hóa, thậm chí là ung thư dạ dày. Điều đáng lo ngại là bệnh có thể lây truyền qua nhiều con đường khác nhau, dễ tái phát và không biểu hiện rõ ràng trong giai đoạn đầu.

Helicobacter pylori (HP) là một loại vi khuẩn có hình xoắn, sinh sống chủ yếu trong lớp nhầy niêm mạc dạ dày. HP có khả năng tiết ra men urease – làm trung hòa axit dạ dày, từ đó giúp chúng tồn tại và phát triển mạnh mẽ ngay trong môi trường axit khắc nghiệt.

Nhiều người nhiễm HP dạ dày qua đường ăn uống

Vi khuẩn HP là tác nhân chính gây nên nhiều bệnh lý dạ dày như:

Viêm dạ dày mạn tính

Viêm loét dạ dày – tá tràng

Ung thư dạ dày (theo WHO, 80% trường hợp ung thư dạ dày có liên quan đến HP)

Xuất huyết tiêu hóa

Rối loạn tiêu hóa không loét

Tại Việt Nam, tỷ lệ nhiễm vi khuẩn HP đang ở mức rất cao, chiếm khoảng 70 – 80% dân số trưởng thành, đặc biệt phổ biến ở các khu vực có điều kiện vệ sinh kém.

2. Bị HP dạ dày có lây không?

2.1. Vi khuẩn HP có khả năng lây truyền

Câu trả lời là: Có. Bị HP dạ dày có thể lây từ người sang người thông qua nhiều con đường khác nhau. Đây chính là lý do khiến tỷ lệ nhiễm HP ngày càng tăng cao, đặc biệt trong môi trường sống tập thể như gia đình, trường học, công sở.

2.2. Các con đường lây truyền vi khuẩn HP phổ biến

Đường miệng – miệng: Sử dụng chung bát đũa, hôn môi, nhai mớm thức ăn cho trẻ,… là những hành vi dễ khiến HP lây lan.

Đường phân – miệng: Vệ sinh tay không sạch sau khi đi vệ sinh, sử dụng nguồn nước không đảm bảo khiến phân người nhiễm khuẩn là nguồn lây chính.

Đường dạ dày – dạ dày: Trong nội soi dạ dày nếu không tiệt trùng thiết bị đúng cách cũng có thể khiến vi khuẩn HP truyền từ người này sang người khác.

Lưu ý: Vi khuẩn HP không lây qua đường máu hoặc qua không khí như một số bệnh truyền nhiễm khác.

3. Bị HP dạ dày có nguy hiểm không?

3.1. Giai đoạn đầu thường không có triệu chứng

Người bị HP dạ dày thường không có biểu hiện rõ ràng trong giai đoạn đầu. Khi vi khuẩn HP phát triển mạnh, chúng phá hủy lớp nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày và gây viêm loét. Lúc này, người bệnh có thể xuất hiện:

Đau bụng vùng thượng vị (đặc biệt khi đói hoặc sau ăn)

Ợ hơi, ợ chua

Buồn nôn hoặc nôn

Chán ăn, sụt cân

Hơi thở có mùi

3.2. Nguy cơ tiến triển thành bệnh nặng

Nếu không điều trị sớm và triệt để, người bị khuẩn HP có nguy cơ gặp phải nhiều biến chứng nguy hiểm:

Viêm loét dạ dày – tá tràng: Gây đau dữ dội, thậm chí xuất huyết tiêu hóa.

Hẹp môn vị: Ảnh hưởng đến lưu thông thức ăn, gây tắc nghẽn.

Thủng dạ dày: Biến chứng cấp tính, cần phẫu thuật cấp cứu.

Ung thư dạ dày: Theo WHO, vi khuẩn HP là nhóm 1 gây ung thư dạ dày, chiếm tới 80% các ca ung thư dạ dày.

Theo số liệu từ WHO: Mỗi năm có khoảng 700.000 người tử vong vì ung thư dạ dày trên toàn thế giới, trong đó phần lớn có liên quan đến nhiễm HP kéo dài.

Buồn nôn và đau bụng là 2 trong số nhiều triệu chứng do HP dạ dày

4. Cách phát hiện bị HP dạ dày

Hiện nay, có nhiều phương pháp chẩn đoán nhiễm HP, bao gồm:

4.1. Phương pháp không xâm lấn

Test hơi thở ure: Cho kết quả nhanh, chính xác và được áp dụng phổ biến.

Xét nghiệm phân: Tìm kháng nguyên HP trong phân.

Xét nghiệm máu: Tìm kháng thể chống HP nhưng thường không phản ánh chính xác tình trạng hiện tại.

4.2. Phương pháp xâm lấn

Nội soi dạ dày và sinh thiết: Bác sĩ sẽ lấy mẫu mô dạ dày để làm test urease nhanh, nhuộm soi vi khuẩn hoặc nuôi cấy.

Khuyến cáo: Nếu có các triệu chứng bất thường ở đường tiêu hóa hoặc trong gia đình có người bị ung thư dạ dày, nên đi nội soi kiểm tra và làm test HP định kỳ.

5. Cách điều trị khi bị HP dạ dày
5.1. Nguyên tắc điều trị

Điều trị HP cần tuân thủ phác đồ phối hợp kháng sinh và thuốc ức chế tiết acid, thường kéo dài trong 10 – 14 ngày. Việc tự ý dùng thuốc sẽ dễ dẫn đến kháng kháng sinh.

5.2. Các phác đồ điều trị thường gặp

Phác đồ 3 thuốc: PPI + Clarithromycin + Amoxicillin/Metronidazole

Phác đồ 4 thuốc: PPI + Bismuth + Metronidazole + Tetracycline

Phác đồ kế tiếp hoặc cứu vãn: Dùng khi các phác đồ trên thất bại

Lưu ý: Việc điều trị HP phải được theo dõi sát sao bởi bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để kiểm tra tình trạng kháng thuốc và hiệu quả diệt khuẩn sau điều trị.

6. Cách phòng ngừa lây nhiễm vi khuẩn HP

Vì bị HP dạ dày có thể lây, nên phòng ngừa là cực kỳ quan trọng:

6.1. Giữ gìn vệ sinh cá nhân và ăn uống

Rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh

Không dùng chung bát đũa, cốc, thìa

Hạn chế nhai mớm thức ăn cho trẻ

Ăn chín uống sôi, tránh ăn đồ sống, tái, gỏi

6.2. Tầm soát HP trong gia đình

Nếu trong nhà có người nhiễm HP, các thành viên khác nên chủ động kiểm tra và điều trị đồng bộ

Không nên chủ quan nếu có triệu chứng nhẹ

6.3. Tái khám định kỳ

Sau điều trị, cần kiểm tra lại xem HP đã được diệt hoàn toàn chưa (thường bằng test hơi thở UBT sau 4 tuần kết thúc phác đồ). Việc tái khám định kỳ giúp sớm phát hiện nguy cơ tái nhiễm hoặc biến chứng

Tái khám định kỳ và nội soi để sớm phát hiện nguy cơ tái nhiễm hoặc biến chứng — Nội soi dạ dày giúp chẩn đoán các bệnh lý tiêu hóa trên liên quan nhiễm HP

7. Một số thắc mắc thường gặp về bệnh HP dạ dày

7.1. Bị HP dạ dày có phải điều trị cả gia đình không?

Trong nhiều trường hợp, bác sĩ khuyến cáo điều trị đồng thời cho cả gia đình để tránh tình trạng tái nhiễm chéo, đặc biệt khi có triệu chứng hoặc test dương tính.

7.2. Bị nhiễm vi khuẩn HP có chữa khỏi được không?

Có. Tuy nhiên việc chữa khỏi phụ thuộc vào:

Tuân thủ đúng phác đồ điều trị

Không tự ý bỏ thuốc

Điều trị sớm, chưa xảy ra biến chứng

Kiểm tra lại sau điều trị

7.3. Sau khi điều trị HP, có bị lại không?

Có khả năng bị tái nhiễm, nhất là khi sinh hoạt không đảm bảo vệ sinh, sống trong môi trường có người mang mầm bệnh.

Như vậy, bị HP dạ dày là một tình trạng rất phổ biến và có khả năng gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Đặc biệt, bị HP dạ dày có lây, do đó mỗi người cần nâng cao ý thức phòng ngừa, giữ vệ sinh cá nhân và chủ động đi khám tiêu hóa định kỳ. Nếu bạn hoặc người thân có triệu chứng nghi ngờ, hãy nhanh chóng đến các cơ sở y tế uy tín để được tư vấn, chẩn đoán và điều trị đúng cách.

Lời khuyên chuyên gia: Để điều trị HP dạ dày hiệu quả và phòng biến chứng, hãy lựa chọn các cơ sở y tế có chuyên khoa tiêu hóa – nội soi hiện đại, đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và khả năng kiểm tra kháng thuốc HP nhanh chóng, chính xác.