Xơ gan triệu chứng là gì, biến chứng ra sao?

Xơ gan là một bệnh lý mãn tính và nguy hiểm, thường phát triển âm thầm qua nhiều năm mà không có biểu hiện rõ ràng. Khi các triệu chứng xơ gan xuất hiện, phần lớn gan đã bị tổn thương nặng nề, giảm khả năng phục hồi và nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Việc nhận diện xơ gan triệu chứng ở từng giai đoạn là vô cùng quan trọng trong việc phát hiện và kiểm soát bệnh hiệu quả.

1. Dấu hiệu xơ gan giai đoạn đầu thường dễ bị bỏ qua

Giai đoạn đầu của xơ gan, hay còn gọi là xơ gan còn bù, là thời kỳ cơ thể vẫn còn khả năng tự điều chỉnh và bù đắp cho phần gan bị tổn thương. Chính vì vậy, các biểu hiện ở giai đoạn này thường rất mờ nhạt, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý thông thường khác.

1.1. Triệu chứng tiêu hóa là cảnh báo sớm của xơ gan

Một trong những dấu hiệu đầu tiên của xơ gan là rối loạn tiêu hóa kéo dài. Do gan suy giảm khả năng bài tiết mật, việc tiêu hóa chất béo trở nên khó khăn khiến người bệnh thường xuyên bị chướng bụng, đầy hơi, buồn nôn hoặc tiêu chảy. Ngoài ra, cảm giác đau nhẹ vùng hạ sườn phải cũng có thể xuất hiện nhưng dễ bị bỏ qua.

1.2. Cơ thể mệt mỏi kéo dài không rõ nguyên nhân

Nhiều người cảm thấy cơ thể uể oải, thiếu sức sống mặc dù có chế độ nghỉ ngơi và sinh hoạt hợp lý. Tình trạng này xảy ra do gan suy yếu không còn đủ khả năng thải độc, khiến độc tố tích tụ trong máu gây cảm giác mệt mỏi kéo dài. Đây là triệu chứng của xơ gan rất thường gặp nhưng ít được chú ý.

1.3. Sốt nhẹ vào buổi chiều và phản ứng miễn dịch bất thường

Người bị xơ gan giai đoạn đầu có thể gặp tình trạng sốt nhẹ kéo dài vào buổi chiều. Lúc này, cơ thể phản ứng với các yếu tố gây bệnh do chức năng gan suy yếu khiến hệ miễn dịch phải hoạt động quá mức. Mặc dù nhiệt độ không quá cao, nhưng biểu hiện này lại là một trong những triệu chứng xơ gan đặc trưng cần lưu ý.

1.4. Xuất hiện tình trạng ngứa ngáy và nổi mẩn

Khi gan không còn khả năng loại bỏ muối mật, các chất này tích tụ dưới da gây ra hiện tượng ngứa, nổi mẩn, đặc biệt vào sáng sớm. Trong một số trường hợp, người bệnh bị nổi mề đay lan rộng, đặc biệt ở tay chân do ứ mật kéo dài.

1.5. Biểu hiện mao mạch và ban đỏ bất thường

Ở một số người mắc xơ gan do rượu, lòng bàn tay và bàn chân có thể nổi ban đỏ do rối loạn nội tiết tố và giãn mạch. Trên ngực và lưng còn có thể xuất hiện mao mạch hình sao – một biểu hiện đặc trưng trong các triệu chứng xơ gan giai đoạn đầu. Tình trạng này cảnh báo gan đã bị tổn thương nghiêm trọng, cần kiểm tra ngay.

1.6. Những thay đổi nhỏ nhưng cảnh báo xơ gan

Ngoài các biểu hiện thể chất, xơ gan còn ảnh hưởng đến thần kinh và tâm lý. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc ghi nhớ, mất tập trung hoặc cảm thấy rối loạn về cảm xúc. Một số dấu hiệu khác như móng tay khô trắng, nước tiểu vàng sậm, rối loạn kinh nguyệt ở nữ và giảm ham muốn ở nam cũng là những biểu hiện của xơ gan còn bù. Tuy không phải tất cả người bệnh đều xuất hiện đầy đủ triệu chứng, nhưng bất kỳ dấu hiệu nào cũng cần được chú ý và kiểm tra kịp thời.

2. Xơ gan triệu chứng giai đoạn cuối biểu hiện rõ rệt và nghiêm trọng

Khi bệnh tiến triển sang giai đoạn cuối, còn gọi là xơ gan mất bù, gan đã mất gần như hoàn toàn chức năng. Lúc này, các mô sẹo thay thế hoàn toàn mô lành, khiến các triệu chứng xơ gan trở nên rõ ràng và nghiêm trọng.

2.1. Sức khỏe suy giảm rõ rệt và phù nề kéo dài

Người bệnh cảm thấy mệt mỏi triền miên, chán ăn, sút cân nhanh. Đồng thời, một hoặc cả hai chân bị phù, ấn lõm, kèm theo đó là tình trạng bụng trướng to do dịch cổ trướng tích tụ. Dịch này khi quá nhiều có thể gây áp lực lên tĩnh mạch, dẫn đến vỡ mạch máu thực quản, gây xuất huyết nghiêm trọng.

2.2. Vàng da, vàng mắt là dấu hiệu không thể bỏ qua

Da và niêm mạc chuyển sang màu vàng là dấu hiệu đặc trưng trong giai đoạn xơ gan nặng. Ban đầu chỉ là vàng nhẹ ở tay hoặc mắt, sau đó lan rộng ra toàn thân, biểu thị gan không còn khả năng xử lý bilirubin – một sắc tố mật quan trọng.

2.3. Biểu hiện thần kinh và rối loạn nhận thức

Một trong những triệu chứng xơ gan nguy hiểm ở giai đoạn cuối là hiện tượng rối loạn thần kinh. Gan không thể loại bỏ amoniac khỏi máu khiến chất này tích tụ và gây độc cho não. Người bệnh có biểu hiện lú lẫn, nói nhảm, thậm chí hôn mê gan – một tình trạng nguy kịch cần cấp cứu.

2.4. Biến đổi nội tiết và sinh dục rõ rệt

Nam giới có thể bị teo tinh hoàn, ngực phát triển bất thường và giảm hứng thú tình dục. Nữ giới có nguy cơ bị rối loạn kinh nguyệt hoặc mất kinh kéo dài. Những thay đổi này phản ánh sự mất cân bằng nội tiết do gan không còn khả năng điều hòa hormone trong cơ thể.

2.5. Các rối loạn tiêu hóa và xuất huyết nặng

Bệnh nhân có thể bị tiêu chảy, đi phân đen hoặc nôn ra máu do vỡ tĩnh mạch thực quản. Đây là biến chứng rất nguy hiểm trong giai đoạn cuối của xơ gan và là nguyên nhân tử vong phổ biến nếu không được điều trị kịp thời.

Xơ gan triệu chứng ở giai đoạn đầu thường không rõ rệt, do đó việc kiểm tra sức khỏe định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm và can thiệp kịp thời. Đặc biệt, những người có yếu tố nguy cơ như viêm gan virus, nghiện rượu hoặc rối loạn chuyển hóa nên kiểm tra chức năng gan ít nhất mỗi 6 tháng một lần.

Xơ gan không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn đe dọa tính mạng nếu không điều trị sớm. Việc thăm khám định kỳ tại các cơ sở y tế uy tín sẽ giúp phát hiện sớm các bất thường về gan cũng như xơ gan triệu chứng ra sao, từ đó có hướng điều trị phù hợp và hiệu quả.