Ợ chua và nấc cụt là những triệu chứng tiêu hóa thường gặp ở nhiều người. Thỉnh thoảng, bạn có thể bị ợ chua hoặc nấc cụt sau khi ăn uống. Tuy nhiên, nếu tình trạng này xảy ra liên tục, kéo dài và kèm theo cảm giác khó chịu, bạn có thể đang gặp phải vấn đề nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD). Vậy ợ chua nấc cụt liên tục có phải là dấu hiệu của GERD, hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Ợ chua và nấc cụt là gì?
1.1 Ợ chua là gì?
Ợ chua là hiện tượng mà axit từ dạ dày bị đẩy ngược lên thực quản, gây ra cảm giác nóng rát ở vùng ngực hoặc cổ họng. Khi axit dạ dày trào lên thực quản, nó sẽ tạo ra vị chua trong miệng và gây cảm giác khó chịu. Đây là một triệu chứng phổ biến của rối loạn tiêu hóa, thường xảy ra sau khi ăn uống hoặc khi nằm.
1.2 Nấc cụt là gì?
Nấc cụt là tình trạng co thắt không tự chủ của cơ hoành – cơ bắp phân chia ngực và bụng, chịu trách nhiệm trong quá trình hô hấp. Khi cơ hoành co thắt đột ngột, không khí bị hít vào nhanh chóng và làm đóng đột ngột dây thanh âm, gây ra tiếng “hic.” Nấc cụt có thể là do ăn uống quá nhanh, uống nước có gas hoặc các tác nhân kích thích khác.
Ợ chua và nấc cụt là triệu chứng có thể xảy ra ở bệnh lý tiêu hóa
2. Nguyên nhân gây ra ợ chua và nấc cụt
2.1 Nguyên nhân gây ợ chua
– Ăn quá no hoặc ăn thức ăn khó tiêu: Khi bạn ăn quá no, dạ dày phải làm việc quá tải, dễ dẫn đến hiện tượng trào ngược axit và gây ợ chua.
– Thực phẩm có tính axit hoặc cay nóng: Những loại thức ăn như trái cây có tính axit (cam, chanh), thức ăn cay, hoặc đồ uống có cồn, cafein có thể kích thích dạ dày tiết nhiều axit hơn, gây ra ợ chua.
– Nằm ngay sau khi ăn: Tư thế nằm làm cho axit dễ dàng trào ngược từ dạ dày lên thực quản, gây ra triệu chứng ợ chua.
2.2 Nguyên nhân gây nấc cụt
– Ăn uống nhanh chóng: Khi ăn nhanh, bạn dễ nuốt phải không khí vào dạ dày, gây ra nấc cụt.
– Uống nước có gas: Nước có gas khiến dạ dày chứa nhiều khí, tạo áp lực lên cơ hoành và gây nấc cụt.
– Stress, lo lắng: Tình trạng căng thẳng có thể làm ảnh hưởng đến hệ thần kinh điều khiển cơ hoành, dẫn đến nấc cụt.
3. Ợ chua nấc cụt liên tục có phải là dấu hiệu của GERD?
3.1. GERD là gì?
GERD (Gastroesophageal Reflux Disease) hay còn gọi là bệnh trào ngược dạ dày – thực quản là một tình trạng tiêu hóa mãn tính, trong đó axit dạ dày hoặc thậm chí thức ăn từ dạ dày trào ngược lên thực quản. Đây là tình trạng kéo dài và có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.
GERD có thể gây ợ chua và tình trạng nấc cụt ở người bệnh
3.2. Mối liên hệ giữa ợ chua nấc cụt và GERD
Ợ chua là một trong những triệu chứng điển hình của GERD. Khi axit dạ dày trào lên thực quản thường xuyên, nó sẽ gây ra cảm giác ợ chua và có thể dẫn đến viêm loét thực quản. Tuy nhiên, nấc cụt cũng có thể xuất hiện trong GERD, mặc dù không phải là triệu chứng chính. Nấc cụt liên tục và kéo dài có thể là dấu hiệu rằng axit đang kích thích cơ hoành, dẫn đến co thắt không tự chủ và gây nấc cụt.
3.3. Tại sao GERD gây ợ chua nấc cụt liên tục?
Trong trường hợp GERD, cơ vòng thực quản dưới (cơ LES) bị suy yếu hoặc hoạt động không đúng cách. Cơ này đóng vai trò như một “van” ngăn chặn axit trào ngược từ dạ dày lên thực quản. Khi cơ LES bị yếu, axit dạ dày dễ dàng trào ngược lên thực quản, gây ra ợ chua. Đồng thời, axit có thể kích thích cơ hoành, dẫn đến co thắt và gây ra nấc cụt liên tục.
4. Dấu hiệu nhận biết GERD qua ợ chua và nấc cụt
Nếu bạn thường xuyên bị ợ chua kèm nấc cụt liên tục, đặc biệt là sau khi ăn uống hoặc khi nằm, bạn có thể đang gặp phải tình trạng GERD. Các dấu hiệu khác kèm theo ợ chua và nấc cụt có thể bao gồm:
– Cảm giác nóng, rát ở ngực, thực quản hoặc cổ họng.
– Khó nuốt, cảm giác mắc nghẹn khi nuốt.
– Khàn tiếng hoặc đau họng kéo dài.
– Ho mãn tính, đặc biệt là ho về đêm.
– Cảm giác chua miệng hoặc vị đắng.
Nếu bạn gặp phải các triệu chứng trên kéo dài và gây ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, rất có thể bạn đang bị GERD và cần đến khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác.
5. Khi nào cần gặp bác sĩ và phương pháp chẩn đoán?
5.1. Thời điểm cần thiết đi thăm khám tìm nguyên nhân ợ chua và nấc cụt
Nếu bạn bị ợ chua nấc cụt liên tục và các triệu chứng không giảm sau khi áp dụng các biện pháp thay đổi lối sống hoặc sử dụng thuốc không kê đơn, bạn nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám. Bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm như nội soi dạ dày thực quản hoặc đo pH thực quản để xác định mức độ nghiêm trọng của GERD và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
5.2. Phương pháp chẩn đoán ợ chua nấc cụt do GERD
Để chẩn đoán chính xác tình trạng ợ chua và nấc cụt liên tục do GERD, bác sĩ sẽ sử dụng một số phương pháp sau:
– Nội soi dạ dày – thực quản: Đây là phương pháp phổ biến nhất để kiểm tra tình trạng viêm, loét hoặc tổn thương ở thực quản và dạ dày. Bác sĩ sẽ sử dụng một ống nội soi mềm có gắn camera nhỏ đưa qua miệng vào thực quản để quan sát trực tiếp niêm mạc. Nếu có dấu hiệu viêm loét thực quản do axit trào ngược, đây sẽ là cơ sở chẩn đoán GERD.
– Đo pH Thực Quản 24 giờ: Đây là phương pháp đo lượng axit trong thực quản trong khoảng thời gian 24 giờ. Bằng cách gắn một đầu dò nhỏ vào thực quản, thiết bị sẽ ghi nhận số lần và mức độ axit trào ngược lên thực quản, từ đó xác định liệu bệnh nhân có bị GERD hay không.
– Đo áp lực cơ thắt thực quản dưới (HRM): Phương pháp này giúp kiểm tra chức năng của cơ vòng thực quản dưới (LES), cơ quan chính ngăn axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Nếu cơ vòng này bị yếu hoặc hoạt động không đúng cách, nó có thể là nguyên nhân gây trào ngược axit dẫn đến ợ chua và nấc cụt liên tục.
– Chụp X-quang thực quản dạ dày (X-quang Barium): Trong kỹ thuật này, bệnh nhân sẽ uống một dung dịch có chứa chất cản quang barium, giúp hiện rõ thực quản và dạ dày trên hình ảnh X-quang. Phương pháp này giúp phát hiện các bất thường trong cấu trúc, hình dạng của thực quản.
Đo pH trở kháng thực quản 24h tại TCI
Kết Luận
Ợ chua nấc cụt là những triệu chứng có thể gặp trong cuộc sống hàng ngày, nhưng nếu chúng xảy ra liên tục và kéo dài, đây có thể là dấu hiệu của bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD). Việc nhận biết sớm và điều trị đúng cách là rất quan trọng để ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm. Hãy chú ý đến tình trạng sức khỏe của mình và đừng ngần ngại thăm khám bác sĩ nếu gặp phải các triệu chứng này thường xuyên.
