Viêm thanh quản là bệnh lý phổ biến của đường hô hấp, gây ra nhiều phiền toái trong sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu và có phương pháp điều trị viêm thanh quản phù hợp sẽ giúp người bệnh nhanh chóng phục hồi, tránh được các biến chứng nguy hiểm.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về bệnh
1.1. Khái niệm và nguyên nhân
Viêm thanh quản là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở vùng thanh quản, đặc biệt là dây thanh âm. Khi bị viêm, các dây thanh âm sẽ bị sưng phù, dẫn đến thay đổi giọng nói và các triệu chứng khó chịu khác. Bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, tuy nhiên thường gặp hơn ở người trưởng thành, đặc biệt là những người thường xuyên phải sử dụng giọng nói nhiều.
Hình ảnh minh họa về viêm thanh quản
Viêm thanh quản có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó phổ biến nhất là:
– Nhiễm virus: Các loại virus cảm cúm, sởi, cúm A thường là nguyên nhân chính.
– Nhiễm vi khuẩn: Một số trường hợp do vi khuẩn như liên cầu khuẩn, bạch hầu.
– Kích ứng từ môi trường: Khói bụi, hóa chất, thuốc lá có thể gây kích thích dây thanh âm.
– Lạm dụng giọng nói: Hét to, nói liên tục trong thời gian dài gây tổn thương dây thanh.
– Trào ngược dạ dày: Acid từ dạ dày trào lên có thể làm dây thanh bị viêm nhiễm
1.2. Phân loại bệnh
1.2.1. Viêm thanh quản cấp tính
Đây là dạng viêm thanh quản phổ biến nhất, thường kéo dài dưới 3 tuần. Bệnh thường xuất hiện đột ngột và có thể tự khỏi nếu được chăm sóc đúng cách.
1.2.2. Viêm thanh quản mạn tính
Tình trạng viêm kéo dài trên 3 tuần, thường gặp ở những người hút thuốc lá, người thường xuyên phải nói nhiều hoặc những người làm việc trong môi trường nhiều khói bụi.
2. Dấu hiệu nhận biết và triệu chứng của viêm thanh quan
Khi mắc viêm thanh quản, người bệnh thường xuất hiện các triệu chứng đặc trưng như khàn tiếng, đau rát họng, ho khan hoặc ho có đờm. Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể bị mất tiếng hoàn toàn, khó nuốt và cảm giác nghẹn ở cổ họng.
2.1. Các triệu chứng điển hình
2.1.1. Thay đổi giọng nói
– Khàn tiếng là triệu chứng đặc trưng dễ nhận biết
– Giọng nói yếu, khó phát âm
– Có thể mất tiếng hoàn toàn trong các trường hợp nặng
– Cảm giác mệt khi nói
2.1.2. Các triệu chứng tại họng
– Đau rát họng
– Cảm giác ngứa và khô họng
– Ho khan hoặc ho có đờm
– Cảm giác vướng họng, có đờm
Đau rát họng, giọng khàn, mất tiếng là những dấu hiệu khá điển hình khi bị viêm thanh quản
2.2. Triệu chứng phụ thuộc giai đoạn bệnh
2.2.1. Giai đoạn cấp tính
– Sốt nhẹ và có thể kèm cảm giác ớn lạnh
– Mệt mỏi toàn thân
– Khó thở nhẹ
– Nuốt đau
2.2.2. Giai đoạn mạn tính
– Ho kéo dài
– Giọng nói dễ thay đổi thường xuyên và theo hướng yếu hơn
– Cảm giác khô rát họng dai dẳng
– Đau họng âm ỉ
3. Phương pháp điều trị
3.1. Nghỉ ngơi giọng nói để điều trị viêm thanh quản
Dây thanh âm bị viêm cần thời gian phục hồi. Việc nói quá nhiều, đặc biệt là hét lớn hoặc thì thầm, có thể làm bệnh kéo dài hơn. Do đó, người bệnh nên hạn chế nói chuyện trong thời gian bị viêm.
3.2. Điều trị bằng thuốc
Việc sử dụng thuốc trong điều trị cần tuân theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Tùy vào nguyên nhân và mức độ bệnh, bác sĩ sẽ kê đơn các loại thuốc phù hợp như thuốc kháng sinh (trong trường hợp nhiễm khuẩn), thuốc giảm viêm, thuốc long đờm, hoặc thuốc giảm đau, thuốc xịt họng chứa corticosteroid trong trường hợp nặng, thuốc hạ sốt, thuốc điều trị trào ngược (nếu cần),…
Cần lưu ý rằng, việc sử dụng thuốc chữa viêm thanh quản phải theo sự hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa sau khi thăm khám phù hợp. Tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc, lạm dụng kháng sinh hay sử dụng đơn thuốc cũ, đơn thuốc của người khác. Đặc biệt, corticosteroid là thuốc có nhiều tác dụng phụ, không được tự ý sử dụng để đảm bảo an toàn cho chính bản thân.
Thăm khám để chẩn đoán và điều trị viêm thanh quản phù hợp
3.3. Các biện pháp điều trị viêm thanh quản tại nhà
Song song với việc điều trị bằng thuốc, người bệnh cần thực hiện các biện pháp chăm sóc tại nhà để đẩy nhanh quá trình hồi phục. Việc nghỉ ngơi, giữ ấm cổ họng và uống nước ấm là những điều cần thiết. Ngoài ra, có thể áp dụng một số phương pháp dân gian an toàn như súc họng bằng nước muối sinh lý và cần tránh lạm dụng thuốc xịt họng.
4. Phòng ngừa và chăm sóc
4.1. Thay đổi thói quen sinh hoạt
Để phòng ngừa và hạn chế tái phát viêm thanh quản, người bệnh cần điều chỉnh các thói quen sinh hoạt. Việc từ bỏ thuốc lá, hạn chế uống rượu bia, tránh thức khuya và môi trường ô nhiễm sẽ giúp bảo vệ sức khỏe đường hô hấp hiệu quả. Quan trọng, cần sử dụng thanh quản phù hợp, tránh các tình huống la hét, nói lớn, nói liên tục trong thời gian dài.
4.2. Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Người bệnh cần xây dựng cho mình chế độ ăn uống khoa học, bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C, vitamin E và các khoáng chất cần thiết sẽ giúp tăng cường hệ miễn dịch. Người bệnh nên ưu tiên các thực phẩm mềm, dễ nuốt và tránh các thức ăn cay nóng, kích thích.
4.3. Tập luyện và rèn luyện giọng nói
Việc tập các bài tập hơi thở và kỹ thuật phát âm đúng cách sẽ giúp bảo vệ dây thanh quản. Đồng thời, cần chú ý giữ ẩm không khí trong phòng và tránh nói to, la hét khi đang trong giai đoạn điều trị.
4.4. Chăm sóc sức khỏe tổng quát
– Bổ sung vitamin C: Tăng cường đề kháng, ngăn ngừa nhiễm trùng đường hô hấp.
– Uống đủ nước: Giữ ẩm cho dây thanh âm.
– Kiểm soát trào ngược dạ dày: Hạn chế ăn khuya, tránh thực phẩm kích thích dạ dày.
Viêm thanh quản tuy là bệnh lý phổ biến nhưng không nên chủ quan trong việc điều trị và phòng ngừa. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng phương pháp điều trị viêm thanh quản phù hợp sẽ giúp người bệnh nhanh chóng phục hồi, tránh được các biến chứng nguy hiểm. Bên cạnh đó, việc có lối sống lành mạnh, ăn uống chế độ khoa học và thực hiện các biện pháp phòng ngừa là những yếu tố quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe đường hô hấp nói chung và thanh quản nói riêng. Khi có các dấu hiệu bất thường, người bệnh nên đến ngay các cơ sở y tế uy tín để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh để bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
