Ợ hơi là một hiện tượng tự nhiên xảy ra khi không khí bị nuốt vào dạ dày và sau đó được đẩy ra qua miệng. Mặc dù ợ hơi không phải là vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhưng nếu hiện tượng này xảy ra thường xuyên, đặc biệt là vào buổi sáng, nó có thể gây ra sự khó chịu và làm phiền chất lượng cuộc sống. Bài viết này sẽ phân tích các nguyên nhân gây ra ợ hơi vào buổi sáng và cách kiểm soát hiện tượng này.
Menu xem nhanh:
1. Nguyên nhân ợ hơi vào buổi sáng
Ợ hơi có thể xảy ra vào bất cứ thời điểm nào trong ngày. Trong đó, ợ hơi xảy ra vào buổi sáng thường do những nguyên nhân sau:
1.1 Nuốt khí trong quá trình ăn uống
Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến ợ hơi là việc nuốt phải khí khi ăn uống. Điều này thường xảy ra khi chúng ta ăn nhanh, nói chuyện trong khi ăn hoặc uống nước có ga. Nếu trước khi đi ngủ bạn ăn khuya hoặc uống nhiều nước có ga thì bạn có thể gặp hiện tượng ợ hơi ngay sau khi thức dậy. Ban đêm, khi cơ thể thư giãn, không khí trong dạ dày sẽ tích tụ lại và dễ dàng bị đẩy ra ngoài vào sáng hôm sau.
Ăn quá nhanh, quá nhiều, nuốt nhiều khí khi ăn tối có thể gây ợ hơi vào sáng hôm sau.
1.2 Rối loạn tiêu hóa và dạ dày
Một số rối loạn tiêu hóa, chẳng hạn như bệnh trào ngược dạ dày – thực quản (GERD), viêm loét dạ dày hoặc hội chứng ruột kích thích (IBS), có thể dẫn đến việc ợ hơi vào buổi sáng. GERD là hiện tượng axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác ợ nóng và ợ hơi, đặc biệt vào thời điểm buổi sáng khi bạn vừa nằm ngủ một đêm dài. Khi nằm, áp lực trong dạ dày thay đổi, làm cho dịch axit dễ trào lên hơn và dẫn đến ợ hơi.
1.3 Thói quen ăn uống không lành mạnh gây ợ hơi vào buổi sáng
Việc tiêu thụ thức ăn nhanh, đồ chiên rán, hoặc các thực phẩm có nhiều chất béo và gia vị trước khi đi ngủ có thể là nguyên nhân chính dẫn đến ợ hơi vào sáng sớm. Những thực phẩm này khó tiêu hóa, gây tích tụ khí trong dạ dày và khi bạn thức dậy, cơ thể sẽ cố gắng loại bỏ lượng khí dư thừa này bằng cách ợ hơi.
1.4 Uống nhiều đồ uống có ga và caffeine
Đồ uống có ga, chẳng hạn như soda, nước ngọt, và đồ uống chứa caffeine như cà phê hoặc trà, đều có thể dẫn đến việc ợ hơi. Caffeine kích thích dạ dày sản xuất nhiều axit hơn, trong khi đồ uống có ga làm tăng lượng khí trong dạ dày. Nếu bạn có thói quen uống những loại đồ uống này vào buổi tối hoặc buổi đêm, bạn sẽ dễ dàng bị ợ hơi vào sáng hôm sau.
1.5 Stress và lo âu
Stress và lo âu cũng là những yếu tố có thể góp phần vào việc ợ hơi. Khi cơ thể căng thẳng, nó có xu hướng nuốt khí nhiều hơn, làm gia tăng lượng khí trong dạ dày. Ngoài ra, stress còn gây ra các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa, làm tăng khả năng mắc các bệnh về dạ dày như GERD, từ đó gây ra ợ hơi thường xuyên, đặc biệt vào buổi sáng.
1.6 Ợ hơi vào buổi sáng do rối loạn giấc ngủ
Một số người mắc các vấn đề về giấc ngủ như ngưng thở khi ngủ hoặc hội chứng chân không yên cũng có thể gặp phải hiện tượng ợ hơi vào sáng sớm. Khi giấc ngủ bị gián đoạn, cơ thể không thể thư giãn hoàn toàn, làm tăng khả năng nuốt khí trong khi ngủ, dẫn đến ợ hơi khi thức dậy.
1.7 Sử dụng thuốc
Một số loại thuốc như thuốc giảm đau, thuốc chống trầm cảm hoặc các thuốc trị viêm loét dạ dày có thể làm tăng lượng khí trong dạ dày, gây ra ợ hơi. Các loại thuốc này thường ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và làm tăng axit dạ dày, khiến hiện tượng ợ hơi xảy ra thường xuyên hơn.
2. Cách kiểm soát hiện tượng ợ hơi vào buổi sáng
2.1 Thay đổi thói quen ăn uống
Một trong những biện pháp hiệu quả nhất để kiểm soát ợ hơi là thay đổi thói quen ăn uống. Bạn nên tránh ăn quá nhanh, nhai kỹ thức ăn và không nên nói chuyện khi ăn để giảm lượng khí nuốt vào dạ dày. Đồng thời, tránh ăn khuya và hạn chế tiêu thụ các thực phẩm khó tiêu, đồ chiên rán hoặc có nhiều gia vị vào buổi tối.
2.2 Hạn chế đồ uống có ga và caffeine
Việc hạn chế hoặc tránh uống nước có ga và đồ uống chứa caffeine là rất quan trọng nếu bạn ợ hơi thường xuyên vào buổi sáng. Thay vào đó, hãy uống nước lọc hoặc các loại trà thảo dược như trà gừng, trà bạc hà giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa và giảm lượng khí tích tụ trong dạ dày.
2.3 Điều chỉnh tư thế ngủ
Tư thế nằm ngủ cũng có thể ảnh hưởng đến hiện tượng ợ hơi vào buổi sáng. Nếu bạn có vấn đề về trào ngược dạ dày, hãy thử nâng cao đầu giường hoặc sử dụng gối cao để giảm áp lực lên dạ dày. Điều này sẽ giúp ngăn ngừa axit dạ dày trào ngược lên thực quản và giảm thiểu ợ hơi.
Điều chỉnh tư thế ngủ và đảm bảo giấc ngủ ban đêm có thể giúp cải thiện triệu chứng ợ hơi.
2.4 Giảm stress và lo âu
Việc kiểm soát stress và lo âu không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tổng thể mà còn có tác dụng giảm thiểu hiện tượng ợ hơi. Bạn có thể thử các biện pháp giảm stress như tập yoga, thiền, hít thở sâu, hoặc tập thể dục nhẹ nhàng để giúp cơ thể thư giãn và cải thiện hệ tiêu hóa.
2.5 Sử dụng các phương pháp tự nhiên
Một số phương pháp tự nhiên như sử dụng nước ép gừng, mật ong, hoặc hạt tiêu đen cũng có thể giúp giảm ợ hơi. Gừng có tính chất chống viêm và hỗ trợ tiêu hóa, trong khi mật ong giúp làm dịu dạ dày. Uống một cốc nước ấm pha mật ong và gừng vào buổi sáng có thể giảm bớt triệu chứng ợ hơi.
2.6 Điều chỉnh thói quen ngủ
Để giảm thiểu việc nuốt phải không khí khi ngủ, bạn có thể điều chỉnh thói quen ngủ của mình bằng cách tránh ăn hoặc uống nhiều trước khi đi ngủ, đảm bảo rằng giấc ngủ của bạn không bị gián đoạn và duy trì thói quen ngủ lành mạnh. Điều này sẽ giúp cơ thể được thư giãn hoàn toàn và giảm lượng khí nuốt phải trong khi ngủ.
Thăm khám tại Thu Cúc TCI giúp tìm ra nguyên nhân gây ợ hơi chính xác.
2.7 Thăm khám bác sĩ khi cần thiết
Nếu ợ hơi vào buổi sáng xảy ra thường xuyên và đi kèm với các triệu chứng khác như đau bụng, khó tiêu, hoặc trào ngược axit, bạn nên thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân bằng các phương pháp:
– Nội soi dạ dày nhằm quan sát, tìm kiếm các tổn thương ở niêm mạc thực quản, dạ dày.
– Siêu âm để kiểm tra ổ bụng, phát hiện các nguyên nhân liên quan đến gan mật.
– Đo pH thực quản 24 giờ theo dõi lượng axit trong thực quản, kiểm tra ợ hơi có liên quan đến trào ngược hay không.
– Đo áp lực thực quản độ phân giải cao nhằm kiểm tra hoạt động của cơ thắt thực quản dưới (LES).
– Xét nghiệm máu, kiểm tra chức năng tiêu hóa để phân biệt với các nguyên nhân khác.
Tại Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc, tùy vào từng trường hợp, các bác sĩ chuyên khoa sẽ chỉ định phương pháp phù hợp để chẩn đoán nguyên nhân bị ợ hơi. Bên cạnh các công nghệ nội soi không đau từ lâu đã chứng minh được vai trò đắc lực trong chẩn đoán các bệnh lý tiêu hóa, các phương pháp mới như đo pH trở kháng thực quản 24 giờ và đo áp lực thực quản độ phân giải cao (HRM) cũng được ứng dụng với máy đo hiện đại nhập khẩu từ Mỹ. Đây là những kỹ thuật chẩn đoán chuyên sâu, hiện chỉ có ở số ít bệnh viện ở miền Bắc, trong đó có Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc.
Dựa vào kết quả chẩn đoán, các bác sĩ sẽ đưa ra phương án điều trị phù hợp như thay đổi lối sống, dùng thuốc hoặc phẫu thuật.
