Triệu chứng đặc trưng tương đối giống nhau, chắp và lẹo mắt thường bị nhầm là một. Nếu bạn là người “đến giờ mới biết được sự thật ấy”, đọc bài viết ngay để phân biệt 2 bệnh lý này cũng như biết cách xử trí hợp lý trong từng trường hợp.
Menu xem nhanh:
1. Phân biệt chắp lẹo
1.1. Về lẹo
Lẹo là kết quả của sự viêm cấp tính tuyến chân lông mi hoặc tuyến nhày mi mắt. Sự viêm này phát sinh do hoạt động của tụ cầu khuẩn hoặc vi khuẩn. Có 3 dạng lẹo mắt như sau:
– Lẹo trong do nhiễm trùng tuyến nhày mi mắt: Nằm tại đĩa sụn của mi mắt trong. Lẹo chỉ có thể được thấy khi mi mắt được lật ra ngoài.
– Lẹo ngoài do nhiễm trùng tuyến chân lông mi: Nằm ở bờ mi mắt ngoài.
– Đa lẹo: Lẹo mọc theo chuỗi, có thể nằm trên một hoặc hai mi, một mắt hoặc hai mắt.
Khi bị lẹo, người bệnh sẽ thấy các dấu hiệu sau: Sưng, đỏ, đau mi mắt; cộm mắt; chảy nước mắt; nhạy cảm với ánh sáng; điểm sưng qua thời gian xuất hiện mủ rồi áp xe và vỡ ra. Lẹo trong mi mắt diễn biến phức tạp hơn và lẹo cũng dễ tái phát hơn.
Lẹo ngoài do nhiễm trùng tuyến chân lông mi, nằm ở bờ mi mắt ngoài.
1.1. Về chắp
Chắp cũng phát sinh từ tuyến nhày mi mắt, tuy nhiên, không phải là do tụ cầu khuẩn hay vi khuẩn mà là do sự tắc nghẽn tự thân của tuyến này. Bên cạnh đó, đôi khi, chắp còn là do lẹo thoát lưu hoặc không được điều trị dứt điểm, gây chèn ép các tuyến tạo thành. Chắp thường có 2 dạng:
– Chắp trong: Tương tự lẹo trong, nằm tại đĩa sụn của mi mắt trong và chỉ có thể được thấy khi lật mi mắt ra ngoài.
– Đa chắp: Tương tự đa lẹo
Như đã nói ở trên, biểu hiện của chắp tương đối giống của lẹo. Người bệnh cũng sẽ sưng, đỏ, đau mi mắt. Tuy nhiên, các khối chắp thường nằm xa bờ mi. Chúng cũng không áp xe mà sau khi sưng hết mức, chúng xẹp xuống thành những u tròn, không đau.
Chắp trong nằm tại đĩa sụn của mi mắt trong và chỉ có thể được thấy khi lật mi mắt ra ngoài.
2. Điều trị chắp lẹo
chắp và lẹo mắt đều có thể tự khỏi sau 7 – 10 ngày mà không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên để đẩy nhanh quá trình lành bệnh cũng như hạn chế nguy cơ tái phát, người bệnh có thể thăm khám và điều trị với chuyên gia nhãn khoa. Theo đó, một số điểm cơ bản trong giải quyết chắp và lẹo bạn có thể muốn biết là:
– Chuyên gia sẽ chỉ định sử dụng kháng sinh toàn thân để tiêu mủ kết hợp vệ sinh mắt bằng nước muối sinh lý. (Lưu ý: Đảm bảo tay luôn luôn sạch sẽ khi vệ sinh mắt. Kháng sinh tra/nhỏ phải được lưu trữ cẩn thận. Không dùng thuốc mở nắp đã lâu.)
– Đối với các chắp/lẹo to hoặc dai dẳng: Corticoid hoặc phương pháp chích chắp và lẹo hoặc cả hai có thể được áp dụng. Đặc biệt, đối với chắp: Khi chích, mủ sẽ được loại bỏ cực kỳ kỹ lưỡng, do chắp nằm sâu trong đĩa sụn. Cần làm vậy để đảm bảo tiễu trừ hoàn toàn nguyên nhân chắp tái phát.
Mặc dù nhìn có vẻ giống nhau, nhưng phác đồ điều trị của mỗi bệnh lý sẽ khác nhau ở một vài điểm.
Trong trường hợp bạn quyết định không điều trị với chuyên gia, hãy lưu ý:
– Tuyệt đối không rút ngắn thời gian tự lành bằng cách nặn mủ và tra thuốc không hướng dẫn. Hành động này dễ dẫn đến tổn thương lan tỏa, tái phát hoặc tạo sẹo gây quặm mi.
– Có thể làm giảm triệu chứng sưng, đỏ, đau mi mắt ở giai đoạn đầu chắp và lẹo mắt bằng cách chườm nóng.
Nếu bị chắp liên miên, dai dẳng hoặc không điển hình, đặc biệt là khi đã lớn tuổi, người bệnh cần xét nghiệm mô bệnh học; bởi rất có thể chắp ấy là một bệnh ung thư mi mắt nào đó, như ung thư biểu mô tế bào đáy, ung thư biểu mô tuyến bã,… bị chẩn đoán nhầm.
Đối với các chắp lẹo to hoặc dai dẳng, phương pháp chích chắp lẹo có thể được áp dụng
3. Phòng ngừa chắp lẹo
Những khuyến cáo quan trọng của chuyên gia nhãn trong trong phòng ngừa chắp và lẹo mắt chúng ta cần tuân thủ nghiêm ngặt là:
– Từ bỏ thói quen dụi mắt để tiết chế tình huống tụ cầu khuẩn/vi khuẩn xâm nhập tuyến nhày mi mắt/lang lông mi gây lẹo. Đồng thời cũng là để ngăn các yếu tố bất lợi có thể gây bít tắc tuyến nhày mi mắt gây chắp.
– Sử dụng các biện pháp bảo vệ mắt khỏi các tác nhân tiêu cực của môi trường (khói, bụi,…), như: Đeo kính khi tham gia giao thông, khi dọn dẹp nhà cửa,…, tránh đến những vùng ô nhiễm không khí,…
– Rửa tay thường xuyên bằng sản phẩm sát khuẩn, đặc biệt là sau chăm sóc người bị chắp/lẹo.
– Tẩy trang cẩn thận các sản phẩm mắt. Dụng cụ trang điểm cần thay mới định kỳ và dùng chung với bất kỳ ai.
Phía trên là cách phân biệt, điều trị và phòng ngừa chắp và lẹo mắt. Hy vọng rằng với những thông tin ấy, bạn sẽ có cho mình một đôi mắt luôn khỏe mạnh và sáng ngời. Nếu còn băn khoăn, đừng ngần ngại, liên hệ ngay với Thu Cúc TCI để được giải đáp chi tiết mọi thắc mắc, bạn nhé!
