Các nhà khoa học đã chứng minh cơn đột quỵ thoáng qua (thiếu máu não cục bộ thoáng qua) là tín hiệu sớm cảnh báo cơn đột quỵ thực sự. Theo số liệu thống kê, có tới tận 50% người bệnh bị ít nhất 1 lần đột quỵ trong vòng 5 năm sau khi trải qua cơn đột quỵ nhẹ. Vì vậy, hiểu rõ các dấu hiệu và phòng ngừa thiếu máu não cục bộ thoáng qua là vô cùng quan trọng để ngăn ngừa đột quỵ.
Menu xem nhanh:
1. Thế nào là cơn đột quỵ thoáng qua?
Đột quỵ thoáng qua, hay còn gọi là cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua là tình trạng máu bị ngưng trệ, không thể lưu thông lên não trong một khoảng thời gian ngắn. Tuy nhiên, thiếu máu não thoáng qua không làm chết các tế bào não như đột quỵ thực sự. Thiếu máu não cục bộ thoáng qua cũng có các triệu chứng tương tự như một cơn đột quỵ thực sự và là một dấu hiệu cảnh báo cơn đột quỵ thực sự có thể diễn ra trong tương lai.
Theo Hiệp hội Tim mạch của Mỹ ( AHA), thiếu máu não cục bộ thoáng qua làm giảm 20% tuổi thọ của bạn và cần phải được điều trị ngay là liên tục kể từ khi xuất hiện để ngăn chặn những cơn đột quỵ thực sự có thể xảy ra trong tương lai.
Đột quỵ rất nguy hiểm, không chỉ đe dọa đến tính mạng của người bệnh mà gần 90% người bị đột quỵ để lại các biến chứng nặng nề về sau như: rối loạn ngôn ngữ, liệt, tê yếu tay chân, rối loạn đại tiểu tiện, mất khả năng giao tiếp, suy giảm trí nhớ, tàn phế suốt đời,… tạo gánh nặng cho gia đình, cộng đồng và xã hội. Vì vậy, cần nhận biết sớm các dấu hiệu và thăm khám kịp thời để xử trí đúng cách, hạn chế tối đa các di chứng về sau.
Thiếu máu não thoáng qua có triệu chứng giống như đột quỵ nhưng nhẹ hơn và không kéo dài như đột quỵ thực sự
2. Các triệu chứng của cơn thiếu máu não thoáng qua
Thực tế rất khó để xác định được triệu chứng của cơn thiếu máu não thoáng qua. Mặc dù các triệu chứng của cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua khá giống với cơn đột quỵ thật sự, nhưng nhiều người lại không đi khám do các triệu chứng ít nghiêm trọng và không kéo dài lâu như đột quỵ thực sự.
Cơn đột quỵ thực sự có thể kéo dài từ 1 đến 2 ngày, nhưng cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua chỉ kéo dài từ 1 giờ đến 24 giờ. Một số dấu hiệu phổ biến của cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua bao gồm:
– Huyết áp tăng cao đột biến
– Suy yếu cơ bắp, tê một bên tay hoặc chân
– Đột nhiên chóng mặt, bất tỉnh
– Thay đổi tri giác
– Mất trí nhớ tạm thời
– Mất thăng bằng, mất thị lực
– Khó phát âm như bình thường
– Thay đổi tính tình
– Cơ thể ngứa ran đột ngột
Hãy nhớ rằng những triệu chứng nó có thể là dấu hiệu của cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua, nhưng cũng có thể là của một cơn đột quỵ thực sự. Chính vì vậy, ngay khi nhận thấy những dấu hiệu này, người bệnh hoặc người thân cần gọi cấp cứu ngay để tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Ngất xỉu là một trong những triệu chứng nguy hiểm mà nhiều người gặp phải
3. Đột quỵ thoáng qua nguyên nhân do đâu?
3.1 Đột quỵ thoáng qua do huyết áp và các cục máu đông
Tăng huyết áp được coi là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra các cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua. Đây cũng là nguyên nhân gây ra các cơn đột quỵ thực sự, chính vì vậy một cơn thiếu máu não cục bộ mới được coi là dấu hiệu cảnh báo cơn đột quỵ trong tương lai. Việc kiểm soát huyết áp là vô cùng quan trọng trong việc phòng chống đột quỵ trong tương lai.
Các cục máu đông cũng là nguyên nhân thường thấy ở nhiều bệnh nhân thiếu máu não cục bộ thoáng qua. Các cục máu đông là kết quả của xơ vữa động mạch, rối loạn nhịp tim… Cục máu đông có thể làm tắc nghẽn dòng máu tới một hoặc nhiều phần của não bộ trong thời gian ngắn gây ra các triệu chứng ở những phần của cơ thể được kiểm soát bời vùng não này. Khi cục máu đông tan ra thì các triệu chứng này sẽ biến mất.
Các cục máu đông là nguyên nhân chính gây ra tình trạng đột quỵ não
3.2 Các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ thoáng qua
Ngoài ra, một số những yếu tố nguy cơ phổ biến khác gây đột quỵ não bao gồm:
– Mạch máu bị phá hủy
– Mạch máu bên trong hoặc xung quanh não bị hẹp
– Nồng độ cholesterol cao
Theo Hiệp hội Tim mạch Mỹ, những người có nguy cơ bị thiếu máu não thoáng qua là: Người có người thân có tiền sử mắc bệnh tim mạch, Người trên 55 tuổi, người bị béo phì, người mắc các bệnh về huyết áp, bệnh tim, suy tim hay bị đái tháo đường, thường xuyên hút thuốc lá hoặc sử dụng ma túy…
4. Phải làm gì để ngăn ngừa khả năng đột quỵ trong tương lai?
Thiếu máu não cục bộ thoáng qua thường không gây tổn thương não vĩnh viễn. Thế nhưng người bệnh cũng không nên xem nhẹ bởi cơn thiếu máu não thoáng qua là dấu hiệu báo động của một cơn đột quỵ thực sự có thể xảy ra trong tương lai. Thống kê cho thấy có tới 10% người bệnh thiếu máu não thoáng qua bị đột quỵ thực sự trong vòng 3 tháng sau đó.
Vì thế, thiếu máu não cục bộ thoáng qua nên được điều trị một cách nghiêm túc và sớm nhất bằng các phương pháp như:
– Dùng thuốc hạ huyết áp nếu có tiền sử huyết áp cao
– Kiểm soát đường huyết tại bệnh nhân tiểu đường
– Sử dụng thuốc ngăn ngừa hình thành các cục máu đông
Để đảm bảo điều trị hiệu quả và an toàn, người bệnh cần đi khám để được chẩn đoán và kê đơn chuẩn xác, Cần tuyệt đối tuân thủ theo phác đồ điều trị của bác sĩ. Đồng thời thường xuyên thăm khám để theo dõi tình trạng của bản thân và thay đổi lối sống lành mạnh hơn, tập thể dục thể thao thường xuyên và ăn uống khoa học.
Đặc biệt, ngay từ ban đầu bạn cũng nên chủ động phòng tránh cơn đột quỵ thoáng qua bằng cách thực hiện tầm soát nguy cơ đột quỵ sớm. Việc tầm soát sẽ giúp phát hiện các yếu tố nguy cơ, kiểm soát chúng ngay từ sớm sẽ giảm tối đa khả năng xảy ra đột quỵ.
Cơn đột quỵ thoáng qua có thể xảy ra ở rất nhiều người và nhiều độ tuổi khác nhau, là dấu hiệu cảnh báo những nguy hiểm có thể xảy ra, gây ảnh hưởng đến sức khỏe và đe dọa tính mạng của người bệnh. Người bệnh không nên chủ quan mà cần thăm khám tại các cơ sở y tế uy tín để được kiểm tra, tìm đúng nguyên nhân và điều trị từ sớm, ngăn chặn sự xuất hiện của cơn đột quỵ thực sự trong tương lai.
