Thời tiết chuyển lạnh làm tăng nguy cơ gây đột quỵ, nhất là với nhóm người cao tuổi, có tiền sử cao huyết áp, rối loạn mỡ máu và béo phì. Cùng tham khảo bài viết sau đây để tìm hiểu cách ngăn ngừa đột quỵ khi trời lạnh.
Menu xem nhanh:
1. Cảnh báo tình trạng đột quỵ xảy ra nhiều hơn vào mùa lạnh
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng đột quỵ có mối liên quan mật thiết với thời tiết. Các nghiên cứu tại Pháp đưa ra kết quả đột quỵ xảy ra nhiều nhất vào các tháng Hai và tháng Tư – thời điểm nước này lạnh nhất trong năm.
Ở Việt Nam, số người bị đột quỵ tăng khoảng hơn 15% vào mùa đông. Chuyên gia cho biết khoảng 60-70% trường hợp đột quỵ xảy ra vào nửa đêm và sáng sớm, thời điểm nhiệt độ giảm sâu. Thêm vào đó, tỷ lệ bệnh nhân đột quỵ tăng huyết áp vào mùa lạnh cao hơn mùa nắng nóng, chiếm khoảng 85%.
2. Nguyên nhân khiến đột quỵ xảy ra nhiều hơn vào mùa lạnh
2.1. Do nhiệt độ thay đổi đột ngột
Số bệnh nhân nhập viện vì đột quỵ vào mùa lạnh tăng từ khoảng 15 đến 30% mỗi năm. Nguyên nhân chủ yếu là do nhiệt độ thay đổi bất chợt, đột ngột khiến máu đông và động mạch chủ tắc nghẽn và dẫn đến đột quỵ não.
Sự thay đổi nhiệt độ đột ngột chẳng hạn như từ nhà ra ngoài, từ chăn ấm ra ngoài trời lạnh khiến cơ thể không kịp thích nghi. Từ đó, mạch máu bị co hẹp lại trong lòng mạch, huyết áp tăng cao bất thường, lưu lượng máu đến não giảm đi ⅕ so với bình thường.
Nhiệt độ giảm sâu vào mùa đông khiến độ nhớt máu tăng, máu dễ đông đặc tạo điều kiện cho huyết khối xuất hiện, mạch tắc cứng. Điều này làm cho lượng máu đến não ứ đọng lại, lâu dần sẽ gây ra đột quỵ nếu không được tầm soát sớm.
2.2. Do thói quen ăn uống, sinh hoạt
Vào mùa lạnh, chúng ta thường thích ăn các món chiên rán nhiều dầu mỡ, đồ ăn cay nóng. Bên cạnh đó, con người cũng ít muốn ra ngoài để vận động, luyện tập thể dục thể thao. Những hành động này cũng khiến nguy cơ bị đột quỵ vào mùa lạnh tăng cao.
Thói quen uống rượu bia thường xuyên khi thời tiết chuyển lạnh cũng làm cho lượng cồn tồn đọng trong máu kéo dài. Kết quả khiến huyết áp, nhịp tim, lưu lượng máu tăng cao và độ kết dính của máu suy giảm, từ đó nguy cơ đột quỵ do xuất huyết não cũng tăng lên.
3. Các triệu chứng cảnh báo đột quỵ cần cảnh giác
Đột quỵ não thường xảy ra đột ngột, dấu hiệu mờ nhạt, khó lường trước và có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Vì thế, ai cũng cần tìm hiểu các triệu chứng cảnh báo để có hướng xử trí kịp thời.
3.1. Dấu hiệu ở thị lực
Thị lực giảm, nhìn mờ ở một mắt hoặc cả hai mắt đều là dấu hiệu của đột quỵ. Tuy nhiên, những người xung quanh không thể nhận ra sự thay đổi này. Do đó, người bệnh nên chú ý quan sát cơ thể và báo ngay với người thân để được điều trị sớm.
3.2. Dấu hiệu ở mặt
Mặt có biểu hiện mất cân xứng, miệng méo, nhân trung lệch qua một bên, nếp mũi má bị rũ xuống. Đặc biệt, khi người bệnh nói hoặc cười sẽ thấy rõ miệng và mặt bị méo.
3.3. Dấu hiệu ở tay
Cảm giác của người bệnh đột quỵ là tay tê yếu, khó cử động. Ngoài ra, người bệnh còn đi lại khó khăn, không thể nhấc tay hoặc chân.
3.4. Dấu hiệu qua giọng nói
Người bị đột quỵ có thể nói ngọng bất thường, môi lưỡi tê cứng, miệng khó mở, nói những câu vô nghĩa, phải mất nhiều thời gian để tìm câu từ phù hợp.
3.5. Dấu hiệu qua nhận thức
Rối loạn hoặc suy giảm trí nhớ, mất nhận thức về không gian, thời gian đều là dấu hiệu cảnh báo cơn đột quỵ sắp diễn ra. Một số trường hợp còn xuất hiện triệu chứng mắt mờ, tai ù khó nghe.
3.6. Dấu hiệu ở thần kinh
Người bệnh cảm thấy nặng đầu, đau đầu dữ dội. Đây là triệu chứng khá phổ biến nhưng nhiều người thường bỏ qua.
4. Cách ngăn ngừa đột quỵ khi thời tiết lạnh
Các cách ngăn ngừa đột quỵ khá đơn giản và ai cũng có thể thực hiện được. Không chỉ riêng mùa đông mà ở thời điểm nào mỗi chúng ta cũng nên thực hiện các biện pháp phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm này. Chuyên gia gợi ý một số phương pháp bảo vệ sức khỏe, phòng ngừa đột quỵ như sau:
4.1. Cách ngăn ngừa đột quỵ là hạn chế tiếp xúc với trời lạnh
Bạn nên tránh ở ngoài trời quá lâu khi thời tiết lạnh. Nếu bắt buộc phải ra ngoài, bạn cần mặc ấm, nhiều lớp, chú ý che kín vùng đầu và bàn tay, hai tai.
4.2. Tránh để quá nóng
Trái ngược với quá lạnh thì quá nóng cũng là yếu tố nguy cơ. Nhiệt độ cao khiến các mạch máu đột ngột giãn ra, nguy cơ dẫn đến hạ huyết áp ở những người mắc bệnh tim. Nếu hoạt động ngoài trời lạnh và cơ thể đổ mồ hôi nhiều, chứng tỏ bạn đang quá nóng và có sự bất thường. Người mắc bệnh tim mạch nên coi đây là dấu hiệu nguy hiểm cần lưu ý. Lúc đó, bạn nên nghỉ ngơi trong nhiệt độ thích hợp hoặc đến cơ sở y tế uy tín để được thăm khám.
4.3. Cách ngăn ngừa đột quỵ là sinh hoạt điều độ
Để phòng ngừa đột quỵ nói riêng và nhiều bệnh lý nguy hiểm khác, mọi người cần tránh hút thuốc lá và uống rượu bia. Không nên ăn mặn, đồ nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh, …
Chúng ta nên tăng cường hoạt động thể dục thể thao nhẹ nhàng 30 phút mỗi ngày để tăng cường sức khỏe. Khi tập cần tuân thủ nguyên tắc tập vừa sức, không mặc quá nóng hoặc quá lạnh.
Tăng cường uống nước ấm, hạn chế ăn đồ lạnh, uống nước lạnh. Không tắm khuya cũng như không tắm nước lạnh, tắm xong nên lau khô, sưởi ấm cơ thể.
Vận động nhẹ nhàng từ 3-5 phút trước khi xuống giường khi thức dậy vào buổi sáng. Giữ nhiệt độ trong nhà ở mức lý tưởng, cân bằng với nhiệt độ bên ngoài.
4.4. Dự phòng đột quỵ sớm, tuân thủ điều trị các bệnh lý kèm theo
Những người thuộc nhóm nguy cơ cao nên dự phòng đột quỵ bằng cách thăm khám sức khỏe thường xuyên. Nếu đang mắc các bệnh lý như bệnh tim mạch, tiểu đường, … thì người bệnh nên tích cực điều trị.
Bên cạnh đó, ngay khi cơ thể xuất hiện các triệu chứng cảnh báo, cần đến ngay chuyên khoa Nội thần kinh tại các cơ sở y tế uy tín để được xử trí kịp thời. Lưu ý, đột quỵ não là bệnh lý đặc biệt nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến tính mạng nên cần được cấp cứu nhanh chóng.