Suy giáp là một bệnh lý nội tiết phổ biến, xảy ra khi tuyến giáp hoạt động kém và không sản xuất đủ hormone cần thiết cho cơ thể. Tình trạng này ảnh hưởng đến gần như toàn bộ quá trình chuyển hóa, từ nhịp tim, nhiệt độ cơ thể, đến chức năng não bộ. Điều đáng lo ngại là các biểu hiện của suy giáp thường tiến triển âm thầm, dễ bị bỏ qua. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, biến chứng suy giáp có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí có thể đe dọa tính mạng.

1. Những biến chứng của bệnh lý suy tuyến giáp cần cẩn trọng

1.1. Bướu cổ – Biến chứng suy giáp thường gặp nhưng dễ bị xem nhẹ

Một trong những biến chứng phổ biến của suy giáp là sự hình thành bướu cổ. Khi tuyến giáp nhận được tín hiệu phải tăng sản xuất hormone để bù đắp cho sự thiếu hụt, nó sẽ phì đại lên. Kết quả là tuyến giáp ngày càng to ra, tạo thành khối bướu ở cổ. Dù không phải lúc nào cũng gây đau hoặc khó chịu, nhưng bướu cổ ảnh hưởng đáng kể đến ngoại hình và có thể cản trở việc nuốt thức ăn hoặc thở. Một trong những nguyên nhân nền của bướu cổ trong suy giáp là viêm tuyến giáp Hashimoto – một bệnh tự miễn dịch làm tổn thương mô tuyến giáp.

1.2. Bệnh lý tim mạch – Mối nguy tiềm tàng từ sự rối loạn hormone

Suy giáp có tác động lớn đến hệ tim mạch, đặc biệt là khi không được phát hiện sớm. Việc thiếu hụt hormone tuyến giáp dẫn đến rối loạn chuyển hóa mỡ, làm tăng hàm lượng cholesterol xấu (LDL) trong máu. Tình trạng này khiến người bệnh dễ mắc xơ vữa động mạch, tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ và suy tim. Ngay cả những trường hợp suy giáp nhẹ hay còn gọi là suy giáp cận lâm sàng cũng có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tim mạch nếu không được kiểm soát đúng cách.

Những biến chứng của bệnh lý suy tuyến giáp cần cẩn trọng

1.3. Rối loạn tâm thần

Nhiều người không ngờ rằng suy giáp có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần. Trầm cảm là một trong những biểu hiện sớm và phổ biến, bắt nguồn từ sự giảm hoạt động của hệ thần kinh trung ương khi thiếu hormone tuyến giáp. Theo thời gian, tình trạng này có thể trở nên nghiêm trọng hơn, kéo theo các biểu hiện như lo âu, dễ kích động, giảm trí nhớ và khó tập trung. Nếu không điều trị kịp thời, người bệnh có thể gặp rối loạn tâm lý kéo dài, ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng cuộc sống và công việc.

1.4. Tổn thương thần kinh ngoại biên

Trong các biến chứng suy giáp, tổn thương hệ thần kinh ngoại biên là một hệ quả của tình trạng thiếu hormone kéo dài. Các dây thần kinh có vai trò truyền tín hiệu từ não và tủy sống đến tay, chân và các cơ quan trong cơ thể sẽ dần bị tổn thương. Biểu hiện có thể là cảm giác tê bì, đau nhức, châm chích ở chi dưới, thậm chí mất kiểm soát vận động cơ. Đây là biến chứng có thể phục hồi nếu phát hiện và điều trị sớm, nhưng trong trường hợp nghiêm trọng có thể để lại hậu quả vĩnh viễn.

1.5. Phù niêm – Giai đoạn tiến triển nguy hiểm

Phù niêm là biểu hiện của suy giáp giai đoạn muộn, khi tuyến giáp đã suy kiệt trong thời gian dài mà không được điều trị. Đây là tình trạng nghiêm trọng, đặc trưng bởi phù nề toàn thân, da dày, mặt nhợt nhạt, giọng khàn và cơ thể lạnh liên tục. Trong những trường hợp nặng, phù niêm có thể dẫn đến hôn mê, mất ý thức và tử vong nếu không được can thiệp y tế khẩn cấp. Các yếu tố như nhiễm trùng, chấn thương, dùng thuốc an thần có thể là tác nhân kích hoạt cơn phù niêm hôn mê.

1.6. Vô sinh – Biến chứng nghiêm trọng ở phụ nữ

Một trong những hậu quả lớn của biến chứng suy giáp là ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Hormon tuyến giáp có vai trò quan trọng trong việc điều hòa kinh nguyệt và quá trình rụng trứng. Khi hormone này bị thiếu hụt, chu kỳ kinh nguyệt trở nên rối loạn, giảm khả năng thụ thai. Ngoài ra, những nguyên nhân nền của suy giáp như bệnh tự miễn cũng có thể làm suy giảm chức năng sinh sản. Mặc dù điều trị bằng liệu pháp hormone có thể cải thiện tình trạng này, nhưng ở một số người, cần kết hợp thêm các biện pháp hỗ trợ sinh sản chuyên sâu.

Một trong những hậu quả lớn của biến chứng suy giáp là ảnh hưởng đến khả năng sinh sản

1.7. Dị tật bẩm sinh – Rủi ro cho thai nhi khi mẹ mắc suy giáp

Phụ nữ mang thai bị suy giáp không kiểm soát có thể làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh cho thai nhi. Trẻ sinh ra từ những bà mẹ không điều trị suy giáp đúng cách thường có nguy cơ gặp phải rối loạn phát triển trí tuệ, kém phát triển chiều cao và chậm phát triển thể chất. Nếu suy giáp bẩm sinh không được phát hiện và điều trị kịp thời trong những tháng đầu đời, trẻ có thể bị thiểu năng trí tuệ vĩnh viễn. Tuy nhiên, nếu điều trị sớm, cơ hội phát triển bình thường của trẻ là rất lớn.

2. Làm gì để ngăn ngừa biến chứng suy giáp?

Suy giáp là bệnh lý có thể kiểm soát hiệu quả nếu được chẩn đoán và điều trị sớm. Tuy nhiên, vì triệu chứng thường diễn tiến âm thầm nên nhiều người dễ bỏ qua, chỉ phát hiện khi đã xuất hiện biến chứng nghiêm trọng. Các biến chứng suy giáp không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng sống mà còn có thể đe dọa tính mạng, nhất là ở nhóm bệnh nhân lớn tuổi, phụ nữ mang thai hoặc người mắc bệnh nền. Do đó, việc tầm soát định kỳ, lắng nghe cơ thể và điều trị đúng cách là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe khỏi những hậu quả khó lường của bệnh suy giáp.

Ngoài ra, người bệnh cần tuân thủ điều trị và theo dõi lâu dài: Việc sử dụng hormon thay thế đúng liều, đúng thời gian sẽ giúp ổn định nồng độ hormone tuyến giáp và ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm. Người bệnh cần tái khám định kỳ để điều chỉnh liều và theo dõi các chỉ số chuyển hóa.

Người bệnh cần tái khám định kỳ để điều chỉnh liều và theo dõi các chỉ số chuyển hóa

Biến chứng suy giáp không chỉ ảnh hưởng đến thể chất, tâm thần, mà còn đe dọa chức năng sinh sản và chất lượng sống tổng thể. Đặc biệt, một số biến chứng như phù niêm hôn mê hoặc bệnh lý tim mạch nặng có thể đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Chủ động tầm soát, phát hiện sớm và điều trị đúng cách chính là cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa hậu quả đáng tiếc do suy giáp gây ra.