Dù không phải là bệnh lý quá phổ biến, nhưng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, suy tuyến giáp có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến tim mạch, trí nhớ, khả năng sinh sản và chất lượng sống tổng thể. Vậy suy tuyến giáp là gì, dấu hiệu nhận biết và các phương pháp điều trị hiệu quả nhất hiện nay sẽ được chia sẻ trong bài biết dưới đây. 

1. Thông tin chung về bệnh suy tuyến giáp

1.1 Suy tuyến giáp là gì?

Suy tuyến giáp là một rối loạn nội tiết trong đó tuyến giáp – cơ quan hình con bướm nằm ở cổ – hoạt động kém hiệu quả và không sản xuất đủ hormone thyroxine (T4) và triiodothyronine (T3). Các hormone này đóng vai trò kiểm soát tốc độ trao đổi chất và ảnh hưởng đến nhiều chức năng sống của cơ thể như tim mạch, tiêu hóa, thần kinh và sinh sản.

Tình trạng này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến hơn ở phụ nữ trung niên và người cao tuổi. Việc hiểu rõ suy tuyến giáp là gì là bước đầu quan trọng để phòng ngừa và kiểm soát bệnh đúng cách.

Suy tuyến giáp là một rối loạn hormone tuyến giáp.

1.2 Nguyên nhân gây suy giảm chức năng tuyến giáp

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến suy tuyến giáp, trong đó phổ biến nhất là:

– Viêm tuyến giáp Hashimoto: Là bệnh tự miễn khiến cơ thể tự tấn công tuyến giáp.

– Thiếu i-ốt: I-ốt là nguyên liệu chính giúp sản xuất hormone tuyến giáp.

– Hậu phẫu hoặc điều trị tuyến giáp: Bao gồm cắt bỏ tuyến giáp hoặc điều trị bằng i-ốt phóng xạ.

– Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc như lithium, amiodarone có thể làm suy giảm chức năng tuyến giáp.

– Bệnh bẩm sinh: Trẻ sinh ra không có tuyến giáp hoặc tuyến giáp không hoạt động bình thường.

1.3 Đối tượng dễ mắc bệnh

Phụ nữ trên 40 tuổi, người có tiền sử gia đình mắc bệnh tuyến giáp, người từng phẫu thuật tuyến giáp hoặc điều trị i-ốt phóng xạ là những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh suy tuyến giáp. Ngoài ra, người bị rối loạn miễn dịch như lupus ban đỏ, tiểu đường type 1 cũng cần đặc biệt lưu ý.

2. Dấu hiệu và ảnh hưởng của bệnh suy tuyến giáp

2.1 Triệu chứng điển hình của suy tuyến giáp là gì?

Suy tuyến giáp thường diễn tiến chậm, các biểu hiện ban đầu dễ bị nhầm lẫn với mệt mỏi thông thường. Tuy nhiên, nếu chú ý, người bệnh có thể nhận thấy những triệu chứng cảnh báo suy giáp sau:

– Cảm giác lạnh thường xuyên dù thời tiết bình thường.

– Cân nặng tăng bất thường mà không rõ nguyên nhân.

– Da khô, tóc dễ gãy rụng.

– Táo bón kéo dài.

– Kinh nguyệt không đều ở nữ giới.

– Trầm cảm, suy giảm trí nhớ, khó tập trung.

– Mặt sưng phù, giọng nói bị khàn.

2.2 Ảnh hưởng lâu dài nếu không điều trị

Nếu không được điều trị, suy tuyến giáp có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như:

– Bệnh tim mạch: Tăng cholesterol, tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, suy tim.

– Vô sinh: Rối loạn hormone làm giảm khả năng thụ thai ở nữ giới.

– Chậm phát triển ở trẻ em: Trẻ bị suy giáp bẩm sinh nếu không phát hiện sớm sẽ chậm lớn, kém thông minh.

– Hôn mê do suy giáp: Biến chứng hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm, có thể gây tử vong.

Người mắc bệnh suy tuyến giáp có thể cảm thấy lạnh ngay cả khi thời tiết bình thường.

3. Các phương pháp chẩn đoán suy tuyến giáp hiện nay

3.1 Khám lâm sàng và hỏi bệnh sử

Trong quá trình khám lâm sàng, bác sĩ sẽ kiểm tra các triệu chứng như da khô, nhịp tim chậm, phản xạ kém. Đồng thời hỏi về tiền sử gia đình, chế độ ăn uống và các thuốc đang sử dụng để xác định nguy cơ bệnh.

3.2 Các xét nghiệm máu giúp đánh giá chức năng tuyến giáp

Đây là phương pháp chẩn đoán bệnh suy giáp chính xác nhất. Các chỉ số cần xét nghiệm gồm:

– TSH (Thyroid Stimulating Hormone): Nếu TSH tăng cao, đó là dấu hiệu của suy tuyến giáp.

– FT4 (Free T4): Nồng độ T4 giảm cho thấy tuyến giáp không sản xuất đủ hormone.

– Kháng thể kháng tuyến giáp: Xác định bệnh lý tự miễn như viêm tuyến giáp Hashimoto.

4. Các phương pháp điều trị suy tuyến giáp hiện nay

4.1 Điều trị bằng hormone thay thế

Phương pháp phổ biến nhất là sử dụng levothyroxine – một dạng tổng hợp của hormone T4. Thuốc giúp bổ sung lượng hormone thiếu hụt, duy trì chức năng cơ thể bình thường. Việc dùng thuốc cần theo chỉ định và giám sát chặt chẽ của bác sĩ để điều chỉnh liều phù hợp với từng bệnh nhân.

4.2 Theo dõi định kỳ và điều chỉnh liều

Người bệnh cần tái khám định kỳ để kiểm tra TSH và T4. Mỗi khi điều chỉnh liều levothyroxine, phải chờ ít nhất 6 – 8 tuần để đánh giá hiệu quả. Việc sử dụng thuốc đúng giờ, đúng liều và không thay đổi nhãn hiệu thuốc đột ngột là điều rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả điều trị.

4.3 Thay đổi lối sống có thể hỗ trợ tích cực việc điều trị

Bên cạnh việc dùng thuốc, thay đổi lối sống đóng vai trò không nhỏ trong quá trình điều trị suy tuyến giáp. Chế độ ăn giàu i-ốt (cá biển, rong biển, trứng, sữa), tránh thực phẩm gây ức chế tuyến giáp (bắp cải sống, đậu nành chưa chế biến kỹ) sẽ giúp hỗ trợ hoạt động của tuyến giáp hiệu quả hơn.

Ngoài ra, người bệnh cần duy trì giấc ngủ điều độ, tránh căng thẳng kéo dài, kết hợp tập thể dục nhẹ nhàng để tăng cường trao đổi chất.

Điều trị suy tuyến giáp với chuyên gia Nội tiết tại Thu Cúc TCI đem lại nhiều kết quả khả quan cho người bệnh.

5. Phòng ngừa suy tuyến giáp: Những điều cần lưu ý

5.1 Chủ động và thường xuyên khám sức khỏe định kỳ

Việc kiểm tra chức năng tuyến giáp định kỳ, đặc biệt với người có nguy cơ cao, giúp phát hiện sớm những bất thường và điều trị kịp thời. Nếu xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ, hãy đi khám để được chẩn đoán và tư vấn cụ thể bởi các bác sĩ chuyên khoa.

5.2 Cảnh giác khi có triệu chứng lạ

Khi cơ thể có những thay đổi như mệt mỏi không rõ nguyên nhân, táo bón kéo dài, da khô bất thường hay tăng cân khó kiểm soát, hãy nghĩ đến khả năng có thể mắc suy tuyến giáp. Việc chủ động tìm hiểu suy tuyến giáp là gì giúp người bệnh không bỏ lỡ thời điểm “vàng” để điều trị.

5.3 Phụ nữ mang thai cần đặc biệt lưu ý

Tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển trí tuệ của thai nhi. Do đó, phụ nữ mang thai cần được kiểm tra tuyến giáp và bổ sung i-ốt đầy đủ theo hướng dẫn của bác sĩ để phòng ngừa biến chứng do suy giáp thai kỳ.

Việc hiểu rõ suy tuyến giáp là gì không chỉ giúp bạn nhận biết các dấu hiệu ban đầu của bệnh mà còn là nền tảng để chủ động điều trị và phòng ngừa hiệu quả. Dù là bệnh lý mạn tính, suy tuyến giáp vẫn có thể kiểm soát được nếu được phát hiện sớm sớm các bất thường ở tuyến giáp, điều trị đúng cách và duy trì lối sống lành mạnh. Nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ hoặc có các triệu chứng nghi ngờ, đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ chuyên khoa Nội tiết để được tư vấn và điều trị kịp thời.