Theo thống kê, có tới 60 – 70% dân số Việt Nam bị nhiễm khuẩn Hp, đây là tác nhân hàng đầu gây viêm loét dạ dày – tá tràng nguy cơ tiến triển sang ung thư dạ dày. Do đó, việc hiểu rõ xét nghiệm H.pylori là gì sẽ giúp người bệnh chủ động hơn trong việc phát hiện và phòng ngừa loại vi khuẩn nguy hiểm này.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan chung về xét nghiệm H.pylori
1.1. Định nghĩa xét nghiệm H.pylori là gì?
Vi khuẩn H.pylori là 1 loại vi khuẩn ưa khí, Gram âm, có khả năng tồn tại lâu ở môi trường có pH axit ở trong dạ dày. Nó có thể tiết ra men urease – loại men này sẽ có khả năng giúp trung hòa acid, tạo môi trường phù hợp và không để acid dạ dày tiêu diệt vi khuẩn.
Vi khuẩn H.pylori được tổ chức y tế thế giới (WHO) xếp vào nhóm nguy cơ có khả năng gây ung thư ở người và khuyến cáo mọi người nên tiêu diệt nó để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.
Theo thống kê, hiện nay có khoảng 47 – 50% dân số trên toàn thế giới nhiễm vi khuẩn Hp. Trong đó, các nước đang phát triển tại khu vực đông nam châu Á – nam Á, châu Phi, trung Mỹ và nam Mỹ, có tỷ lệ người nhiễm vào khoảng từ 50 – 70%. Còn các nước phát triển thuộc khu vực Australia, Tây Âu – Bắc Mỹ và New Zealand có tỷ lệ nhiễm tương đối thấp.
Để xác định bản thân mình có đang bị nhiễm vi khuẩn H.pylori không thì bạn nên thực hiện phương pháp test Hp nhằm có kết quả chính xác nhất. Một trong số các phương pháp đó chính là xét nghiệm H.pylori (xét nghiệm Hp). Trên thực tế, không phải ai cũng biết hết về loại xét nghiệm này.
Vi khuẩn Hp được xếp vào nhóm nguy cơ có khả năng gây ung thư ở người
1.2. Đối tượng cần thực hiện xét nghiệm H.pylori là gì?
Vi khuẩn HP là nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh viêm loét dạ dày nhưng không phải ai cũng xuất hiện các dấu hiệu nghi ngờ và không phải tất cả trường hợp đều cần xét nghiệm HP. Ngoài ra, không phải ai nhiễm vi khuẩn HP cũng bị viêm loét, tổn thương dạ dày – tá tràng, bởi nhiều trường hợp vi khuẩn này cùng hoạt động và giúp dạ dày tiêu diệt các tác nhân gây bệnh khác.
Cụ thể với một số trường hợp dưới đây, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện phương pháp xét nghiệm Hp:
– Người có tiền sử bị bệnh viêm loét dạ dày, tá tràng
– Người đã từng điều trị ung thư dạ dày hoặc có u lympho liên quan đến niêm mạc đường tiêu hóa.
– Người bị thiếu máu, thiếu sắt không rõ lý do hoặc bị bệnh xuất huyết giảm tiểu cầu.
– Người thân trong gia đình đã từng mắc bệnh ung thư dạ dày.
– Người thường phải sử dụng aspirin hoặc NSAID điều trị trong thời gian dài…
Như vậy, những đối tượng trên có nguy cơ bị vi khuẩn HP tiến triển, tỷ lệ mắc bệnh cao hoặc bệnh nhân viêm loét dạ dày – tá tràng nặng cần điều trị loại bỏ vi khuẩn HP mới nên tiến hành phương pháp xét nghiệm này.
Người có tiền sử bị viêm loét dạ dày, tá tràng nên tiến hành xét nghiệm Hp
2. Các phương pháp xét nghiệm H.pylori là gì?
Dựa vào tình trạng cụ thể và nhu cầu của người bệnh mà bác sĩ sẽ quyết định lựa chọn một trong các phương pháp xét nghiệm vi khuẩn HP:
2.1. Phương pháp xét nghiệm phân giúp tìm vi khuẩn Hp
– Xét nghiệm test nhanh tìm kháng nguyên Hp (Antigen -Ag ) bằng phương pháp sắc kí miễn dịch
– Xét nghiệm miễn dịch tự động hóa phát quang hay miễn dịch huỳnh quang
– Ưu điểm: Giá thành rẻ, cho kết quả xét nghiệm nhanh, chính xác
– Nhược điểm: Vì bệnh phẩm là phân nên hơi bất tiện, liên quan đến khâu vệ sinh, sự tiện lợi cho cả người bệnh và nhân viên y tế
2.2. Phương pháp xét nghiệm máu phát hiện vi khuẩn Hp
– Khi bệnh nhân bị nhiễm vi khuẩn Hp, cơ thể sẽ tiến hành sản sinh ra kháng thể kháng Hp ( IgM- IgG), loại kháng thể này có trong máu và có khả năng phát hiện được bằng phương pháp xét nghiệm tìm kháng thể trong máu.
– Ưu điểm: Xét nghiệm máu phát hiện vi khuẩn Hp là phương pháp phổ biến và có mặt ở hầu hết các cơ sở khám chữa bệnh cấp tỉnh, thành phố ở trên cả nước, dễ thực hiện , dễ lấy bệnh phẩm
– Nhược điểm : Đây không phải là loại xét nghiệm được ưu tiên thực hiện bởi khả năng cho ra kết quả dương tính giả là khá cao. Nguyên nhân bởi vì vi khuẩn Hp có thể tồn tại ở nhiều khu vực khác nữa và cũng làm cho xét nghiệm máu bị dương tính như: các xoang, khoang miệng, đường ruột nhưng lại hoàn toàn không gây nên bệnh. Lý do thứ hai là tuy vi khuẩn Hp trong dạ dày bị tiêu diệt hết, bệnh nhân khỏi bệnh hoàn toàn nhưng kháng thể kháng Hp vẫn còn lưu lại trong máu nhiều tháng tới, thậm chí là một vài năm sau đó. Vì vậy, chỉ những cơ sở y tế không có phương pháp test Hp nào khác mới phải thực hiện loại xét nghiệm này.
Bên cạnh xét nghiệm Hp, bạn cũng có thể test Hp bằng phương pháp khác
2.3 Phương pháp tìm vi khuẩn Hp bằng test hơi thở ure
– Bệnh nhân sẽ thở vào một thiết bị , sau đó thiết bị này sẽ đọc kết quả . Nếu thiết bị báo (+) thì chứng tỏ bệnh nhân có nhiễm vi khuẩn Hp , nếu thiết bị báo (-) thì kết luận bệnh nhân không bị nhiễm Hp
– Ưu điểm : Cho kết quả nhanh , độ chính xác cao
– Nhược điểm : Gía thành đắt
2.4 Phương pháp tìm vi khuẩn Hp bằng xét nghiệm Clo test qua nội soi sinh thiết
Đây chính là phương pháp phát hiện nhanh tìm Ureae , một loại men do vi khuẩn Hp tiết ra.
– Ưu điểm : độ chính xác cao , thời gian trả kết quả nhanh
– Nhược điểm: Gía thành đắt, trước khi làm nội soi cần phải làm thêm nhiều loại xét nghiệm khác
Nói tóm lại, mỗi phương pháp sẽ có những ưu và nhược điểm khác nhau bởi vậy hãy hỏi ý kiến bác sĩ để được thăm khám và chỉ định thực hiện loại xét nghiệm phù hợp nhất cho bạn.
Để có cơ thể khỏe mạnh, không lây nhiễm bệnh cho cộng đồng thì mọi người cần chú ý thăm khám định kỳ nhằm kịp thời phát hiện bệnh sớm và tiến hành điều trị kịp thời.
