Uống cafe là một thói quen phổ biến trong đời sống hàng ngày, mang lại sự tỉnh táo và tăng hiệu suất làm việc. Tuy nhiên, không ít người gặp tình trạng ợ hơi sau khi uống cafe, gây cảm giác khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt. Đây không chỉ là phản ứng tức thời của hệ tiêu hóa mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân, các yếu tố liên quan và hướng xử lý hiệu quả.
Menu xem nhanh:
1. Vì sao uống cafe bị ợ hơi?
1.1. Cafe kích thích dạ dày tiết nhiều axit
Cafe chứa caffeine – một chất kích thích làm tăng tiết axit trong dạ dày. Khi lượng axit vượt mức cần thiết, đặc biệt là khi uống lúc bụng đói, axit có thể trào ngược lên thực quản và gây ra ợ hơi hoặc nóng rát vùng ngực.
1.2. Cơ vòng thực quản dưới hoạt động kém
Caffeine có thể làm giảm áp lực cơ vòng thực quản dưới – nơi giữ vai trò ngăn không cho axit từ dạ dày trào lên. Khi cơ này yếu đi, hơi và dịch vị dễ di chuyển ngược chiều, dẫn đến tình trạng ợ hơi sau khi uống cafe.
1.3. Tác động đến nhu động ruột
Cafe kích thích nhu động đường ruột hoạt động mạnh, thúc đẩy thức ăn và khí di chuyển nhanh hơn. Việc này làm tăng lượng khí dư trong ống tiêu hóa, dẫn đến hiện tượng ợ hơi.
1.4. Thói quen uống cafe chưa phù hợp
Uống cafe khi chưa ăn sáng, uống cafe đặc, thêm nhiều đường hoặc sữa, hoặc uống kèm thuốc, hút thuốc lá có thể khiến dạ dày bị kích ứng và dễ phát sinh triệu chứng ợ hơi.
Cafe kích thích nhu động đường ruột hoạt động mạnh, thúc đẩy thức ăn và khí di chuyển nhanh hơn. Việc này làm tăng lượng khí dư trong ống tiêu hóa, dẫn đến hiện tượng ợ hơi.
2. Uống cafe bị ợ hơi có phải là biểu hiện bệnh lý?
2.1. Trường hợp ợ hơi sinh lý
Nếu bạn chỉ bị ợ hơi thoáng qua sau khi uống cafe, không kèm theo các triệu chứng như buồn nôn, đau bụng, khó tiêu hoặc tức ngực, đây có thể là phản ứng sinh lý bình thường. Trạng thái này thường không đáng lo ngại và có thể cải thiện bằng cách điều chỉnh thói quen uống.
2.2. Trường hợp ợ hơi do bệnh lý
Ngược lại, nếu hiện tượng ợ hơi xảy ra thường xuyên, kéo dài, hoặc kèm theo các triệu chứng như đau vùng thượng vị, cảm giác đắng miệng, đầy hơi, sụt cân… thì bạn nên cảnh giác với các bệnh lý sau:
– Trào ngược dạ dày thực quản (GERD)
– Viêm loét dạ dày – tá tràng
– Rối loạn tiêu hóa chức năng
– Hội chứng ruột kích thích
Khi đó, việc đi khám và thực hiện các kiểm tra chuyên sâu là cần thiết để xác định nguyên nhân cụ thể.
3. Những yếu tố làm tăng nguy cơ uống cafe bị ợ hơi
3.1. Dùng cafe sai thời điểm
Uống cafe khi chưa ăn gì hoặc ngay sau bữa ăn no đều có thể ảnh hưởng đến dạ dày. Lúc bụng đói, cafe kích thích axit; còn sau bữa ăn quá no, dạ dày đã đầy khí và chất lỏng, dễ sinh hơi thừa và ợ hơi.
3.2. Loại cafe sử dụng
Cafe hòa tan có thể chứa phụ gia, chất tạo hương, chất làm ngọt nhân tạo – những thành phần dễ gây kích ứng niêm mạc dạ dày. Một số loại cafe sữa hoặc có kem béo còn có thể gây đầy hơi nếu cơ thể không dung nạp lactose.
3.3. Tiền sử bệnh tiêu hóa
Người có tiền sử viêm loét dạ dày, trào ngược, rối loạn vận động thực quản sẽ dễ bị ợ hơi sau khi dùng cafe. Hệ tiêu hóa của họ nhạy cảm hơn, dễ bị tác động bởi caffeine.
Uống cafe khi chưa ăn gì hoặc ngay sau bữa ăn no đều có thể ảnh hưởng đến dạ dày.
4. Phương pháp chẩn đoán nếu ợ hơi kéo dài
4.1. Nội soi tiêu hóa trên
Đây là kỹ thuật quan trọng để kiểm tra trực tiếp bên trong thực quản, dạ dày và tá tràng. Nội soi giúp phát hiện các tổn thương như viêm, loét, trào ngược – nguyên nhân gây ợ hơi kéo dài sau khi uống cafe.
4.2. Đo áp lực thực quản (HRM)
Đo áp lực thực quản (High-resolution manometry – HRM) là phương pháp đánh giá khả năng co bóp và phối hợp của các cơ trong thực quản. Phát hiện rối loạn vận động thực quản sẽ giúp xác định nguyên nhân ợ hơi liên quan đến sự suy yếu của cơ vòng thực quản dưới.
4.3. Đo pH thực quản 24 giờ
Phương pháp này đo liên tục nồng độ axit trong thực quản suốt 24 giờ. Nó cho biết tần suất và mức độ trào ngược, từ đó xác định rõ mối liên hệ giữa uống cafe và triệu chứng ợ hơi.
4.4. Một số xét nghiệm hỗ trợ khác
Tùy tình trạng lâm sàng, bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm HP, siêu âm ổ bụng, hoặc test hơi thở để đánh giá toàn diện chức năng tiêu hóa.
Phương pháp này đo liên tục nồng độ axit trong thực quản suốt 24 giờ. Nó cho biết tần suất và mức độ trào ngược, từ đó xác định rõ mối liên hệ giữa uống cafe và triệu chứng ợ hơi.
5. Làm gì để hạn chế tình trạng uống cafe bị ợ hơi?
5.1. Uống cafe sau bữa ăn
Nên uống cafe sau ăn khoảng 30–60 phút thay vì lúc bụng rỗng. Thức ăn sẽ làm trung hòa axit và giúp dạ dày ít bị kích ứng hơn.
5.2. Giảm lượng và tần suất uống
Hạn chế uống quá nhiều cafe trong ngày. Đối với người nhạy cảm, chỉ nên dùng 1 ly cafe loãng mỗi ngày và theo dõi phản ứng cơ thể.
5.3. Ưu tiên cafe nguyên chất
Chọn cafe rang xay nguyên chất, không thêm phụ gia. Hạn chế dùng cafe sữa hoặc cafe hòa tan nếu có triệu chứng đầy hơi, chướng bụng hoặc không dung nạp lactose.
5.4. Không nằm hoặc vận động mạnh sau khi uống
Sau khi uống cafe, nên ngồi thẳng lưng, đi lại nhẹ nhàng để hỗ trợ tiêu hóa. Không nên nằm ngay hoặc hoạt động mạnh vì dễ gây trào ngược, dẫn đến ợ hơi.
Mỗi người có mức độ dung nạp cafe khác nhau. Việc ghi nhận thời điểm uống, lượng cafe, loại sử dụng và các phản ứng sau khi dùng sẽ giúp bạn điều chỉnh phù hợp. Nếu triệu chứng ợ hơi liên quan đến cafe kéo dài, cần gặp bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để kiểm tra và điều trị kịp thời.
Uống cafe bị ợ hơi là hiện tượng phổ biến và có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Đối với một số người, đây chỉ là phản ứng sinh lý tạm thời, nhưng với người khác, nó có thể là biểu hiện của các bệnh lý tiêu hóa cần được kiểm tra kỹ. Việc thay đổi thói quen uống cafe đúng cách, lựa chọn loại đồ uống phù hợp và chủ động thăm khám khi cần thiết sẽ giúp bạn vừa tận hưởng lợi ích từ cafe, vừa bảo vệ sức khỏe tiêu hóa hiệu quả.
