Trào ngược dạ dày bị nghẹn không chỉ khiến bạn cảm thấy khó chịu mà còn có thể gây lo lắng, đặc biệt khi triệu chứng này xuất hiện thường xuyên. Cảm giác nghẹn ở cổ hay khó thở có thể là tín hiệu cho thấy dạ dày đang “lên tiếng” báo động về những vấn đề tiêu hóa nghiêm trọng hơn. Vậy nguyên nhân là gì và làm sao để giải quyết tình trạng này? Cùng khám phá ngay!
Menu xem nhanh:
1. Trào ngược dạ dày bị nghẹn là gì?
Trào ngược dạ dày bị nghẹn là tình trạng dịch vị axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản và cổ họng, gây cảm giác khó nuốt, vướng víu hoặc tắc nghẹn. Đây là biểu hiện thường gặp ở những bệnh nhân bị trào ngược dạ dày thực quản (GERD), nếu không được khắc phục có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm.
1.1. Dấu hiệu nhận biết trào ngược dạ dày bị nghẹn
Cảm giác nghẹn ở cổ họng: Người bệnh cảm thấy thức ăn hoặc nước bọt khó trôi xuống cổ, đặc biệt sau khi ăn no hoặc vào ban đêm.
– Khó nuốt: Việc nuốt trở nên khó khăn hơn, thức ăn di chuyển chậm hoặc có cảm giác tắc nghẽn.
– Ợ nóng, ợ chua: Dịch vị axit trào ngược gây cảm giác nóng rát ở ngực và cổ họng kèm vị chua hoặc đắng trong miệng.
– Khàn giọng, ho kéo dài: Axit làm tổn thương niêm mạc thanh quản, dẫn đến khàn giọng hoặc ho khan không rõ nguyên nhân.
– Đau tức ngực: Axit kích thích niêm mạc thực quản có thể gây cảm giác đau rát, tức ngực kéo dài.
1.2. Nguyên nhân gây trào ngược dạ dày bị nghẹn
– Suy yếu cơ vòng thực quản dưới: Cơ vòng này có vai trò ngăn dịch vị trào ngược lên trên. Khi cơ vòng suy yếu, axit dễ dàng trào ngược và gây nghẹn.
– Thoát vị hoành: Phần trên dạ dày bị đẩy lên ngực thông qua cơ hoành, làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày thực quản.
– Ăn uống không khoa học: Ăn quá no, ăn nhiều thực phẩm cay nóng, chiên rán hoặc sử dụng đồ uống chứa caffeine, rượu bia.
– Stress kéo dài: Căng thẳng làm tăng tiết axit dạ dày và khiến hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả.
– Béo phì: Thừa cân làm tăng áp lực lên dạ dày, đẩy dịch vị trào ngược lên thực quản.
– Các bệnh lý tiêu hóa khác: Viêm loét dạ dày tá tràng, rối loạn nhu động thực quản cũng là nguyên nhân phổ biến gây tình trạng này.
2. Trào ngược dạ dày bị nghẹn kéo dài thì nên làm gì?
Nếu tình trạng trào ngược dạ dày bị nghẹn kéo dài, người bệnh cần thực hiện các biện pháp sau:
2.1. Thay đổi chế độ ăn uống
– Chia nhỏ bữa ăn thay vì 3 bữa lớn.
– Tránh ăn quá no hoặc ăn sát giờ trước đi ngủ.
– Hạn chế thực phẩm kích thích như đồ chiên rán, thức ăn cay nóng, cà phê, rượu bia.
– Tăng cường rau xanh, hoa quả giàu chất xơ và các loại thực phẩm dễ tiêu hóa.
2.2. Duy trì lối sống lành mạnh
– Không nằm ngay sau khi ăn, nên đi lại nhẹ nhàng hoặc ngồi thẳng để thức ăn tiêu hóa dễ dàng.
– Nâng cao gối ngủ từ 15-20 cm để hạn chế axit trào ngược.
– Tập thể dục thường xuyên với các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga.
2.3. Kiểm soát căng thẳng
– Thực hiện các phương pháp thư giãn như thiền, hít thở sâu hoặc dành thời gian cho các hoạt động yêu thích.
– Thăm khám bác sĩ: Người bệnh nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời. Tình trạng kéo dài có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như viêm loét thực quản, hẹp thực quản hoặc ung thư thực quản.
3. Cách chẩn đoán trào ngược dạ dày bị nghẹn
Việc chẩn đoán chính xác tình trạng nghẹn do trào ngược dạ dày là bước quan trọng để đưa ra phương án điều trị phù hợp.
– Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ thu thập thông tin qua triệu chứng như nghẹn cổ, ợ nóng, đau tức ngực và khai thác tiền sử bệnh lý. Điều này giúp bước đầu định hướng chẩn đoán.
– Nội soi tiêu hóa: Phương pháp quan trọng giúp quan sát trực tiếp tình trạng thực quản và dạ dày, xác định các tổn thương như viêm loét, hẹp thực quản hoặc biến chứng khác.
– Đo áp lực nhu động thực quản HRM: Kỹ thuật này kiểm tra sự phối hợp co bóp và áp lực của thực quản, giúp phát hiện rối loạn vận động thực quản – một nguyên nhân gây nghẹn phổ biến.
– Đo pH thực quản 24 giờ: Phương pháp này theo dõi mức độ trào ngược axit trong suốt 24 giờ, đánh giá mức độ nghiêm trọng và xác định mối liên hệ giữa trào ngược với triệu chứng nghẹn.
4. Tầm quan trọng của việc chẩn đoán chính xác trào ngược dạ dày bị nghẹn
Chẩn đoán chính xác trào ngược dạ dày bị nghẹn là yếu tố then chốt để điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng. Nếu không được phát hiện kịp thời, bệnh có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng:
– Viêm thực quản mạn tính: Tổn thương niêm mạc thực quản kéo dài.
– Hẹp thực quản: Niêm mạc bị xơ hóa, gây khó nuốt nghiêm trọng.
– Barrett thực quản: Thay đổi cấu trúc tế bào thực quản, làm tăng nguy cơ ung thư thực quản.
Do đó, việc chẩn đoán sớm và chính xác sẽ giúp bác sĩ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
5. Cách phòng ngừa nghẹn do trào ngược dạ dày
– Ăn uống khoa học, hạn chế thực phẩm khó tiêu.
– Tránh sử dụng rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích.
– Duy trì cân nặng hợp lý, tránh để tình trạng béo phì.
– Tập thể dục thường xuyên nhằm tăng cường sức khỏe cho hệ tiêu hóa.
– Kiểm soát tốt căng thẳng, giữ tinh thần luôn thoải mái.
Bài viết trên đã cung cấp đầy đủ thông tin chi tiết về trào ngược dạ dày bị nghẹn từ dấu hiệu, nguyên nhân, cách chẩn đoán đến phương pháp điều trị và phòng ngừa. Người bệnh cần chủ động thăm khám và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để bảo vệ sức khỏe tiêu hóa một cách tốt nhất.