Thuốc hít hen phế quản là một phần quan trọng trong điều trị bệnh hen phế quản hay còn gọi là hen suyễn. Trong đó, thuốc có nhiều dạng khác nhau với các mục đích sử dụng khác nhau nhằm mang đến hiệu quả tổng thể cho người bệnh.
Menu xem nhanh:
1. Thuốc hít hen phế quản là gì?
Thuốc hít là một thiết bị cho phép bạn hít, đưa thuốc trực tiếp vào phổi. Điều này có nghĩa là bạn cần một liều lượng nhỏ hơn nhiều so với khi bạn dùng thuốc dưới dạng viên nén hoặc chất lỏng bằng đường uống. Đường hô hấp và phổi được điều trị nhưng rất ít thuốc đi vào phần còn lại của cơ thể.
Thuốc có thể là dạng bột khô, hoặc dạng sương, là một phương pháp điều trị chính cho bệnh hen phế quản và giúp kiểm soát các triệu chứng của hen phế quản.
Thuốc hít nhằm mục đích đưa trực tiếp thuốc vào đường hô hấp người bệnh, giúp mở đường thở hoặc giảm viêm trong phổi.
2. Các loại thuốc hít hen suyễn/ hen phế quản
Có nhiều thiết bị ống hít trị hen phế quản khác nhau cung cấp cùng một loại thuốc. Các loại thuốc trong ống hít điều trị tình trạng hô hấp bao gồm những loại thuốc giúp giảm đau nhanh chóng khi cơn kịch phát hoặc cơn kịch phát và những loại thuốc bạn dùng thường xuyên để kiểm soát các triệu chứng hoặc ngăn chặn các cơn bệnh. Chúng bao gồm thuốc giãn phế quản tác dụng ngắn , thuốc giãn phế quản tác dụng kéo dài và corticosteroid dạng hít.
Thuốc hít được sử dụng cho người bệnh hen phế quản nhằm mục đích điều trị, giảm các triệu chứng, ngăn chặn và ngăn ngừa cơn hen xảy ra
2.1 Thuốc hít giảm đau – Thuốc giãn phế quản tác dụng ngắn
Thuốc giãn phế quản tác dụng ngắn là loại thuốc hít mà bạn sử dụng trong cơn hen suyễn khi người bệnh cảm thấy khó thở nghiêm trọng. Chúng còn được gọi là ống hít cứu hộ, giúp người bệnh thở lại nhanh chóng nhưng chỉ tác dụng kéo dài trong vài giờ, vì vậy sẽ không có tác dụng kiểm soát tình trạng hen phế quản lâu dài.
Thuốc giãn phế quản trong ống hít cấp cứu bao gồm thuốc chủ vận beta tác dụng ngắn (SABA) và thuốc đối kháng muscarinic tác dụng ngắn (SAMA hoặc thuốc kháng cholinergic). Cả hai đều hoạt động bằng cách thư giãn các cơ trong đường thở của bạn.
2.2 Thuốc dự phòng – Thuốc giãn phế quản tác dụng kéo dài
Đây là loại thuốc được dùng hàng ngày để giúp ngăn ngừa các cơn hen suyễn và giảm triệu chứng của bệnh hen suyễn hay hen phế quản. Loại thuốc thường được dùng trong ống hít dự phòng là steroid. Steroid hoạt động bằng cách giảm viêm ở đường thở. Khi tình trạng viêm giảm, đường thở ít có khả năng bị thu hẹp và gây ra các triệu chứng như thở khò khè.
Thuốc hít steroid thường được dùng hai lần mỗi ngày và đôi khi thường xuyên hơn khi các triệu chứng hen phế quản trầm trọng hơn. Bác sĩ của bạn sẽ chỉ định liều dùng tùy theo đúng tình trạng bệnh hen phế quản.
Thông thường phải mất 7-14 ngày thuốc trong ống hít dự phòng phát huy tác dụng. Điều này có nghĩa là thuốc không giúp giảm triệu chứng ngay lập tức. Sau khoảng một tuần điều trị bằng thuốc dự phòng, các triệu chứng thường biến mất hoặc giảm đi nhiều. Đôi khi người bệnh cũng có thể mất đến 6 tháng để đạt được lợi ích tối đa.
Nếu các triệu chứng hen suyễn của bạn được kiểm soát tốt bằng thuốc dự phòng thường xuyên thì bạn không cần phải sử dụng ống hít thuốc giảm đau thường xuyên, nếu có.
2.3 Thuốc Corticosteroid dạng hít cho bệnh nhân hen phế quản
Corticosteroid dạng hít (ICS) làm giảm tình trạng viêm trong phổi của người bệnh. Bệnh nhân sử dụng chúng hàng ngày để ngăn ngừa các cơn hen phế quản. Chúng thường ở dạng ống hít bột khô.
2.4 Thuốc hít phối hợp cho bệnh nhân hen phế quản
Thuốc hít kết hợp hai hoặc ba loại thuốc, ví dụ một số loại thuốc kết hợp hai thuốc giãn phế quản tác dụng kéo dài, và một số loại thuốc kết hợp một hoặc hai thuốc giãn phế quản và corticosteroid dạng hít. Thuốc kết hợp có thể có dạng thuốc định liều, dạng bột khô hoặc dạng xịt dạng phun sương mềm.
3. Các thiết bị sử dụng cho thuốc hít hen suyễn
Có các thiết bị ống hít khác nhau phù hợp cho những người bệnh khác nhau. Các thiết bị ống hít trị hen phế quản được chia thành bốn nhóm chính:
– Ống hít định liều điều áp (MDI)
– Ống hít với miếng đệm
– Ống hít kích hoạt bằng hơi thở
– Máy phun sương.
Với các loại ống hít, thuốc hít hen suyễn khác nhau sẽ được chỉ định cho từng trường hợp bệnh nhân
4. Lựa chọn thuốc hít phụ thuộc vào chỉ định của bác sĩ
Việc lựa chọn thuốc hít hen phế quản phù hợp để sử dụng tùy thuộc vào chỉ định của bác sĩ dựa trên sức khỏe, triệu chứng, đặc điểm cơn hen, tần suất cơn hen… của người bệnh. Theo đó, các loại thuốc hít này cũng sẽ phụ thuộc vào một số yếu tố khác nhau để thay đổi sao cho phù hợp với người bệnh nhất có thể như:
– Tính ứng dụng: Một số loại thuốc hít điều trị hen phế quản có ống hít nhỏ, dễ dàng bỏ vào túi, tiện lợi cho việc sử dụng trong các trường hợp khẩn cấp. Một số người cần sử dụng thuốc hít có kèm miếng đệm trên ống hít để thuốc được đi vào phổi dễ dàng hơn…
– Tác dụng phụ: Một số loại thuốc hít có thể gây ra tác dụng phụ như đau họng, nấm miệng, tưa lưỡi, giọng khàn… Do đó người bệnh có thể cần thực hiện theo các hướng dẫn của bác sĩ để được giảm tác dụng phụ, hoặc cần thay đổi liều lượng, loại thuốc nếu cần thiết…
– Tuổi tác: Tùy thuộc vào tuổi tác mà liều lượng, dạng bình hít sẽ được ưu tiên sử dụng, do mỗi loại bình sẽ có cách sử dụng, thao tác có phần khác nhau.
Tóm lại, thuốc hít hen phế quản được kê đơn theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, người bệnh nên tuân thủ điều trị, tránh dùng thuốc không theo kế hoạch, bỏ liều, quên thuốc, sử dụng sai thuốc… để từ đó có thể kiểm soát bệnh và phòng ngừa cơn hen và các triệu chứng hiệu quả, duy trì cuộc sống ở mức tốt.
