Tìm hiểu lý do dẫn đến u tuyến lành tính
U tuyến lành tính là một trong những dạng khối u phổ biến, có thể xuất hiện ở nhiều cơ quan như vú, gan, tuyến giáp hay đại tràng. Mặc dù không phải là ung thư, nhưng nếu không được theo dõi và xử lý đúng cách, u tuyến giáp lành tính vẫn có thể gây ra những ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến sự hình thành của loại u này? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về các yếu tố nguy cơ, từ đó có hướng phòng ngừa hiệu quả.
1. Khái quát về K giáp lành tính
Tuyến giáp là một tuyến nội tiết quan trọng, nằm phía trước cổ, ngay dưới thanh quản và trên xương đòn. Tuyến này có hình dạng giống cánh bướm, bao gồm hai thùy trái – phải nối với nhau qua eo tuyến giáp. Khối u tuyến giáp hình thành do hiện tượng tăng sinh không kiểm soát của tế bào trong tuyến, tạo thành cấu trúc có vỏ bao bên ngoài, bên trong chứa mô đặc hoặc dịch lỏng.
Phần lớn các khối u tuyến giáp được phát hiện đều mang tính chất lành tính và không tiến triển thành ung thư. Những khối u này thường phát triển chậm, không gây ảnh hưởng rõ rệt đến sức khỏe tổng thể và hiếm khi gây triệu chứng trong giai đoạn đầu. Chỉ khi u phát triển lớn hơn, gây chèn ép lên khí quản, thực quản hoặc các cấu trúc lân cận thì người bệnh mới cảm nhận được sự thay đổi như khó thở, nuốt nghẹn hoặc khối u lộ rõ dưới da vùng cổ.
Do đặc điểm tiến triển âm thầm, nhiều bệnh nhân chỉ phát hiện tình trạng u tuyến giáp tình cờ trong các lần khám sức khỏe định kỳ hoặc qua siêu âm vùng cổ. Một số ít trường hợp có thể nhận biết bằng mắt thường khi khối u phát triển đến kích thước đáng kể.
Phần lớn các khối u tuyến giáp được phát hiện đều mang tính chất lành tính và không tiến triển thành ung thư
2. Nguyên nhân gây u tuyến lành tính
– Sự mất cân bằng i-ốt trong khẩu phần ăn: I-ốt là vi chất thiết yếu cho hoạt động bình thường của tuyến giáp. Ở người trưởng thành, lượng i-ốt khuyến nghị mỗi ngày khoảng 150 microgram. Việc hấp thụ i-ốt quá ít có thể dẫn đến suy giáp, trong khi hấp thu quá nhiều dễ gây ra tình trạng cường giáp. Cả hai tình trạng này đều có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện các bệnh lý tuyến giáp, bao gồm sự hình thành các khối u.
– Tăng sinh mô tuyến giáp: Khi các tế bào tuyến giáp phát triển quá mức nhưng không kiểm soát, chúng có thể tích tụ và tạo thành khối u. Trường hợp này thường là u lành tính, không liên quan đến ung thư.
– Viêm tuyến giáp kéo dài: Viêm tuyến giáp nếu không được xử lý kịp thời có thể chuyển thành mạn tính. Người mắc viêm tuyến giáp mạn tính thường có nguy cơ xuất hiện các nhân giáp, đồng thời chức năng tuyến giáp có xu hướng suy giảm, gây ra tình trạng suy giáp.
– Hình thành các nang tuyến giáp: Nang là những cấu trúc chứa dịch hình thành do thoái hóa các khối u tuyến giáp. Hầu hết các nang tuyến giáp đều mang tính lành, tuy nhiên cũng có một số ít trường hợp tiến triển ác tính.
– Bướu giáp đa nhân: Đây là tình trạng tuyến giáp xuất hiện nhiều nhân cùng lúc, thường do sự rối loạn chức năng tuyến hoặc do thiếu hụt i-ốt kéo dài. Bướu có thể lớn dần và biểu hiện rõ dưới dạng khối ở cổ.
Ngoài các nguyên nhân trên, các yếu tố khác như thói quen dinh dưỡng, lối sống thiếu lành mạnh, ảnh hưởng từ các bệnh lý vùng cổ, hoặc tiếp xúc với môi trường ô nhiễm cũng có thể góp phần làm gia tăng nguy cơ hình thành u tuyến giáp.
Sự hình thành các khối u tuyến lành tính có thể liên quan đến nhiều yếu tố khác nhau
3. Dấu hiệu nhận biết u tuyến giáp lành tính và thời điểm nên đến viện khám
3.1. Dấu hiệu nhận biết u tuyến lành tính
Biểu hiện của u tuyến giáp lành tính có thể khác nhau tùy theo từng người và loại u cụ thể. Ở một số trường hợp, bệnh tiến triển âm thầm, không gây triệu chứng rõ rệt, hoặc chỉ có những dấu hiệu rất nhẹ, dễ bị bỏ qua. Tuy nhiên, cũng có những bệnh nhân gặp phải nhiều biểu hiện nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống, đặc biệt khi khối u phát triển lớn dần theo thời gian.
Các triệu chứng phổ biến của K tuyến giáp lành tính thường gặp bao gồm:
– Cảm nhận được khối lạ hoặc nhìn thấy bướu nổi ở vùng trước cổ.
– Cảm giác vướng víu ở cổ họng, khó nuốt khi ăn uống hoặc uống nước.
– Đau rát vùng họng kéo dài không rõ nguyên nhân.
– Xuất hiện các cơn ho kéo dài, có thể khan tiếng hoặc có đờm.
– Hơi thở trở nên ngắn, cảm giác khó thở, đặc biệt khi nằm ngửa.
– Giọng nói thay đổi, có thể khàn hoặc yếu do ảnh hưởng đến dây thanh.
– Các rối loạn toàn thân như rối loạn tiêu hóa, khó ngủ, rối loạn kinh nguyệt.
– Tình trạng ra nhiều mồ hôi, chuột rút ở tay chân.
– Cân nặng giảm nhanh dù không hề có chủ đích.
– Mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, tim đập nhanh hoặc không đều.
– Cần lưu ý rằng không phải người bệnh nào cũng có đầy đủ các triệu chứng trên. Chỉ cần xuất hiện một vài biểu hiện bất thường cũng nên được đánh giá y khoa để phát hiện và xử lý kịp thời.
3.2. Khi nào cần đến bệnh viện khám u tuyến lành tính?
Người bệnh nên chủ động đi kiểm tra sức khỏe khi xuất hiện các dấu hiệu sau:
– Thấy khối u rõ ràng hoặc cảm nhận được khối ở cổ; kèm theo tình trạng khó nuốt, khó thở lặp đi lặp lại, dù không có các biểu hiện đi kèm.
– Có triệu chứng nghi ngờ cường giáp như: tim đập nhanh, mất ngủ, run tay, yếu cơ, giảm cân không rõ lý do, dễ kích động hoặc bứt rứt.
– Có dấu hiệu suy giáp như: da khô, trí nhớ suy giảm, táo bón, hay lạnh, lo âu, chậm chạp về phản xạ tinh thần và vận động.
– Việc thăm khám và chẩn đoán sớm giúp ngăn ngừa các biến chứng và đảm bảo hiệu quả điều trị tốt nhất cho người bệnh.
Việc thăm khám và chẩn đoán sớm giúp ngăn ngừa các biến chứng và đảm bảo hiệu quả điều trị tốt nhất cho người bệnh
Hiểu rõ các nguyên nhân dẫn đến u tuyến lành tính chính là bước đầu tiên để chủ động bảo vệ sức khỏe bản thân. Mặc dù đây là dạng u không nguy hiểm tính mạng, nhưng việc theo dõi định kỳ và thay đổi lối sống khoa học sẽ giúp ngăn ngừa u phát triển hoặc tái phát. Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trên cơ thể, bạn nên đến cơ sở y tế uy tín để được kiểm tra và tư vấn kịp thời.
