Cách giảm ho cho người ung thư phổi

Đối với người bệnh ung thư phổi, cơn ho không chỉ gây khó chịu mà còn làm suy giảm sức khỏe tổng thể. Áp dụng đúng cách các biện pháp giảm ho cho người ung thư phổi sẽ giúp kiểm soát triệu chứng tốt hơn, hỗ trợ quá trình điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

1. Đặc điểm ho ở người ung thư phổi

Ho là triệu chứng thường gặp ở bệnh nhân ung thư phổi. Vì vậy đây là lý do bệnh nhân tìm hiểu cách giảm ho cho người ung thư phổi để bớt khó chịu. 

Ban đầu, ho có thể khan, xuất hiện từng cơn, kèm cảm giác ngứa hoặc nhột cổ họng và cần hắng giọng liên tục. Sau đó, ho có thể có đờm, thậm chí lẫn máu. Ho kéo dài trên 8 tuần mà không rõ nguyên nhân là dấu hiệu cảnh báo ho do ung thư phổi cần chú ý. Đặc trưng của ho do ung thư phổi thường gặp gồm:

• Hắng giọng liên tục;
• Ho khan hoặc ho có đờm;
• Ho ra máu hoặc cục thạch;
• Cảm giác ngứa, nhột cổ họng.

Ho kéo dài ở người ung thư phổi có thể gây thêm:

• Khó ngủ;
• Nôn mửa;
• Đau đầu, chóng mặt;
• Căng cơ;
• Kiểm soát bàng quang kém hơn.

2. Ho ảnh hưởng thế nào tới người bệnh ung thư phổi?

Ho ở người bệnh ung thư phổi không chỉ là triệu chứng vật lý đơn thuần mà còn tác động sâu sắc đến thể chất, tâm lý và sinh hoạt hàng ngày:

• Gây mệt mỏi và mất ngủ: Ho dai dẳng, đặc biệt là về đêm, khiến bệnh nhân khó ngủ, dẫn đến mệt mỏi và giảm khả năng tập trung. Nghiên cứu Cough in Patients With Lung Cancer: A Longitudinal Observational Study (2018) ghi nhận rằng 62% bệnh nhân ung thư phổi cảm thấy ho đủ nặng để cần điều trị và triệu chứng này liên quan trực tiếp tới chất lượng sống và khả năng hoạt động hằng ngày.
• Đau ngực và khó thở: Ho mạnh có thể làm căng cơ ngực, gây đau và khó chịu. Trong một số trường hợp, nó làm tăng áp lực lên phổi và tim, đặc biệt khi khối u đã lan rộng. Nghiên cứu có tên Trajectories and risk factors of persistent cough after pulmonary resection được thực hiện bởi Yong Tang và cộng sự cho thấy khoảng 25 – 30% bệnh nhân sau phẫu thuật vẫn bị ho dai dẳng tới 6 tháng, ảnh hưởng rõ rệt tới chất lượng sống và khả năng sinh hoạt bình thường.
• Ảnh hưởng tâm lý và xã hội: Ho kéo dài không chỉ ảnh hưởng thể chất mà còn tác động tới tâm lý. Nhiều bệnh nhân cảm thấy lo lắng, căng thẳng, xấu hổ và ngại giao tiếp xã hội do ho liên tục. Điều này khiến chất lượng sống giảm đáng kể, nhiều bệnh nhân tránh tiếp xúc với người khác hoặc hạn chế hoạt động xã hội.
• Tăng nguy cơ biến chứng: Ho kéo dài có thể dẫn tới tổn thương đường hô hấp, chảy máu phổi hoặc viêm nhiễm thứ phát, đặc biệt với những bệnh nhân có hệ miễn dịch suy giảm do ung thư hoặc hóa trị. 

3. Cách giảm ho cho người ung thư phổi

Ho kéo dài có thể khiến cơ thể người bệnh mệt mỏi, suy nhược, rối loạn giấc ngủ và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Nếu muốn giảm ho khi bị ung thư phổi, bước đầu tiên là trao đổi với bác sĩ để xác định nguyên nhân và hướng dẫn cách kiểm soát phù hợp.

Một số cách giảm ho cho bệnh nhân ung thư phổi tại nhà có thể áp dụng gồm:

3.1. Sử dụng thuốc không kê đơn (OTC)

Thuốc giảm ho như benzonatate, dextromethorphan (Robitussin) có tác dụng ngăn phản xạ ho, trong khi thuốc long đờm như guaifenesin (Mucinex) giúp loại bỏ đờm tích tụ. Viên ngậm ho và kẹo ngậm cũng có thể làm dịu cổ họng, giảm kích ứng do ho dai dẳng. Sử dụng thuốc là cách giảm ho cho người ung thư phổi hiệu quả, đặc biệt là khi được hướng dẫn bởi bác sĩ.

3.2. Duy trì độ ẩm không khí

Không khí khô sẽ khiến cơn ho nặng hơn. Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng sẽ làm không khí dễ chịu, giúp giảm kích thích cổ họng và cải thiện tình trạng ho. Đây là một trong những biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả trong các cách giảm ho cho bệnh nhân ung thư phổi tại nhà.

3.3. Các biện pháp tự nhiên giúp giảm ho cho người ung thư phổi

Dưới đây là một số biện pháp tự nhiên đơn giản và an toàn giúp giảm ho cho người ung thư phổi, có thể áp dụng ngay tại nhà để cải thiện triệu chứng và làm dịu cổ họng.

• Dùng mật ong: Mật ong có đặc tính kháng khuẩn, giúp làm dịu cổ họng. Thêm vài thìa vào trà ấm hoặc nước chanh là cách tự nhiên, an toàn để giảm ho cho người ung thư phổi.
• Uống trà gừng: Gừng chống viêm, thư giãn đường thở và hỗ trợ loại bỏ đờm. Pha cùng mật ong giúp giảm ho và giảm buồn nôn do hóa trị, là gợi ý an toàn tại nhà.
• Uống trà thảo mộc: Trà hoa cúc, bạc hà hay mâm xôi giúp giảm viêm và đau rát cổ họng. Trà bạc hà còn làm tê nhẹ cổ họng, giảm ho tức thì. Kết hợp trà thảo mộc hàng ngày là cách giảm ho tự nhiên hiệu quả cho người ung thư phổi.

3.4. Thực hiện kỹ thuật thở và ho đúng cách

Để giảm ho cho người ung thư phổi tại nhà, bạn có thể thực hiện các kỹ thuật thở và ho như sau:

• Bài tập thở sâu: Hít thở đúng cách giúp giảm cơn ho dai dẳng và cải thiện lưu thông không khí. Khi thực hành, bạn nên hít chậm bằng mũi, nín thở 1 – 2 giây và thở ra từ từ qua môi mím. Bài tập này đặc biệt hữu ích khi người bệnh bị khó thở.
• Ho đúng cách: Ho mạnh từ cơ hoành thay vì chỉ cổ họng giúp loại bỏ đờm hiệu quả, giảm kích ứng và hạn chế ho dai dẳng. Khi thực hiện, bạn nên ngồi thẳng hoặc hơi cúi người về phía trước để đưa cơ ho vào vị trí tối ưu.

Lưu ý: Những biện pháp giảm ho cho người ung thư phổi tại nhà và thuốc không kê đơn nên được kết hợp cùng các loại thuốc theo toa để kiểm soát ho, đau, khó thở và các triệu chứng khác. Người bệnh nên trao đổi với bác sĩ về cách phối hợp các phương pháp này để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

4. Lưu ý khi điều trị ho cho người ung thư phổi

Khi điều trị ho ở người bệnh ung thư phổi, cần lưu ý một số vấn đề sau để đảm bảo an toàn và hiệu quả:

• Xác định nguyên nhân gây ho: Ho có thể do khối u, nhiễm trùng, tắc nghẽn đường thở, hoặc tác dụng phụ của thuốc điều trị. Việc xác định chính xác nguyên nhân sẽ giúp chọn cách giảm ho cho người ung thư phổi phù hợp.
• Sử dụng thuốc theo hướng dẫn: Các loại thuốc giảm ho, kháng viêm hoặc giãn phế quản cần được dùng đúng liều, đúng thời gian. Người bệnh không nên tự ý mua thuốc ngoài kê đơn để tránh tác dụng phụ hoặc ảnh hưởng đến điều trị ung thư.
• Theo dõi triệu chứng và báo cáo kịp thời: Nếu ho kéo dài, nặng hơn hoặc kèm theo sốt, khó thở, ho ra máu thì cần thông báo ngay cho bác sĩ. Việc theo dõi chặt chẽ giúp điều chỉnh phác đồ điều trị và phòng ngừa biến chứng.
• Tâm lý và chế độ sinh hoạt: Giữ tinh thần lạc quan, nghỉ ngơi hợp lý và duy trì chế độ ăn giàu dinh dưỡng cũng hỗ trợ cải thiện triệu chứng ho và sức khỏe tổng thể.

Ho là triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt và chất lượng cuộc sống của người bệnh ung thư phổi. Tuy nhiên, với những biện pháp phù hợp, việc giảm ho cho người ung thư phổi tại nhà hoàn toàn có thể thực hiện được. Kết hợp điều trị y tế, chăm sóc tại nhà, duy trì lối sống lành mạnh và theo dõi sức khỏe thường xuyên sẽ giúp kiểm soát cơn ho hiệu quả, cải thiện tinh thần và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Nguồn thông tin tham khảo: Mylungcancer, Jamanetwork, Pubmed, PMC