Hồi hộp đánh trống ngực: Nguyên nhân, cách xử trí

Hồi hộp đánh trống ngực là cảm giác tim đập nhanh, mạnh, không đều hoặc bỏ nhịp khiến nhiều người lo lắng. Tình trạng này có thể xảy ra do căng thẳng, mệt mỏi, sử dụng chất kích thích hoặc là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý tim mạch tiềm ẩn. Nhiều trường hợp, hồi hộp chỉ là phản ứng tạm thời của cơ thể, song nếu xảy ra thường xuyên hoặc kèm các biểu hiện như đau ngực, chóng mặt, khó thở thì cần được thăm khám sớm để tìm nguyên nhân. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hiện tượng hồi hộp đánh trống ngực, cách xử lý khi gặp phải cũng như thời điểm nên đi khám bác sĩ để bảo vệ trái tim khỏe mạnh.

1. Tổng quan về tình trạng hồi hộp đánh trống ngực

Hồi hộp đánh trống ngực là cảm giác tim đập nhanh, mạnh, không đều hoặc có lúc bị “bỏ nhịp”. Người bệnh thường mô tả cảm giác như tim đang đập loạn xạ trong lồng ngực, đôi khi kèm theo run rẩy, khó thở, choáng váng hoặc cảm giác sợ hãi. Đây là phản ứng thường gặp của cơ thể khi đối mặt với căng thẳng, xúc động hoặc sau hoạt động gắng sức.

Tuy nhiên, nếu tình trạng hồi hộp đánh trống ngực xuất hiện thường xuyên, kéo dài hoặc đi kèm các triệu chứng như ngất xỉu, đau tức ngực, khó thở thì có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý tim mạch nghiêm trọng như rối loạn nhịp tim, bệnh mạch vành hoặc cường giáp. Việc nhận biết sớm nguyên nhân và xử trí đúng cách đóng vai trò quan trọng giúp ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.

2. Nguyên nhân gây hồi hộp, đánh trống ngực

2.1. Nguyên nhân sinh lý gây hồi hộp đánh trống ngực

Trong nhiều trường hợp, hồi hộp đánh trống ngực chỉ là phản ứng sinh lý tạm thời, không nguy hiểm. Khi cơ thể chịu tác động của stress, mệt mỏi hoặc thay đổi cảm xúc mạnh, hệ thần kinh giao cảm được kích thích khiến nhịp tim tăng nhanh hơn bình thường.

Căng thẳng, lo âu hoặc sợ hãi kéo dài là nguyên nhân phổ biến nhất. Khi bạn hồi hộp vì một sự kiện quan trọng, tim sẽ đập mạnh để bơm máu và oxy nhiều hơn, chuẩn bị cho phản ứng “chiến đấu hoặc bỏ chạy”. Ngoài ra, việc tiêu thụ quá nhiều caffeine từ cà phê, trà đặc, nước tăng lực hoặc các chất kích thích khác cũng khiến tim đập nhanh và mạnh hơn.

Ở một số người, hoạt động thể chất quá sức, mất ngủ, thiếu nước hoặc thay đổi nội tiết tố trong giai đoạn tiền mãn kinh, mang thai cũng có thể gây cảm giác tim đập nhanh, nhưng sẽ tự ổn định sau khi cơ thể nghỉ ngơi.

2.2. Nguyên nhân bệnh lý gây hồi hộp đánh trống ngực

Khi tình trạng hồi hộp và đánh trống ngực xảy ra thường xuyên, đặc biệt là không liên quan đến căng thẳng hay vận động, nguyên nhân có thể xuất phát từ bệnh lý tim mạch hoặc rối loạn chuyển hóa trong cơ thể.

Rối loạn nhịp tim là nguyên nhân điển hình gây hồi hộp trống ngực. Trong đó, tim có thể đập nhanh, chậm hoặc loạn nhịp do bất thường ở hệ thống dẫn truyền điện. Các dạng phổ biến gồm ngoại tâm thu, nhịp nhanh trên thất, rung nhĩ hoặc cuồng nhĩ. Ngoài ra, bệnh van tim, thiếu máu cơ tim hoặc bệnh tim bẩm sinh cũng có thể làm thay đổi nhịp đập của tim.

Một số bệnh lý ngoài tim mạch như cường giáp (tuyến giáp hoạt động quá mức), thiếu máu, hạ đường huyết, hạ huyết áp tư thế hoặc mất cân bằng điện giải cũng gây ra cảm giác tim đập nhanh, mạnh. Trong trường hợp này, việc điều trị nguyên nhân gốc là yếu tố quyết định giúp cải thiện triệu chứng.

3. Triệu chứng thường đi kèm với hồi hộp và đánh trống ngực

Tùy theo nguyên nhân, hồi hộp đánh trống ngực có thể đi kèm nhiều biểu hiện khác nhau. Một số người chỉ cảm thấy tim đập mạnh trong vài giây, trong khi người khác có thể gặp khó thở, hoa mắt, chóng mặt hoặc cảm giác hụt hơi.

Khi nguyên nhân lành tính, triệu chứng thường thoáng qua và biến mất khi cơ thể được nghỉ ngơi. Tuy nhiên, nếu tình trạng xảy ra đột ngột và kéo dài, kèm cảm giác đau tức ngực, đổ mồ hôi lạnh, hoặc ngất, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo tim thiếu máu, rối loạn nhịp hoặc nhồi máu cơ tim.

Đôi khi, cảm giác hồi hộp đi kèm run tay, sụt cân, nóng bừng người có thể liên quan đến cường giáp. Còn nếu người bệnh thấy mệt mỏi, da xanh xao, chóng mặt, thì nguyên nhân có thể là thiếu máu.

4. Cách xử trí khi bị hồi hộp trống ngực thường xuyên

4.1. Biện pháp tức thời tại nhà

Khi gặp cơn hồi hộp và đánh trống ngực, điều đầu tiên cần làm là giữ bình tĩnh. Hãy ngừng ngay các hoạt động đang thực hiện, ngồi hoặc nằm xuống để cơ thể thư giãn. Hít thở sâu, chậm rãi và tập trung vào hơi thở giúp ổn định hệ thần kinh và điều hòa nhịp tim.

Một số người có thể áp dụng kỹ thuật Valsalva: bịt mũi, ngậm miệng, hít sâu và ép hơi ra thật mạnh, tạo áp lực trong lồng ngực để “thiết lập lại” nhịp tim. Ngoài ra, uống một cốc nước lạnh, hoặc rửa mặt bằng nước mát cũng giúp tim ổn định nhanh hơn.

Nếu cảm giác hồi hộp xuất hiện do lo lắng hoặc stress, hãy thử các biện pháp thư giãn như nghe nhạc, thiền, tập yoga hoặc đi bộ nhẹ nhàng. Giấc ngủ đủ, chế độ ăn uống cân đối, hạn chế caffeine, rượu bia, thuốc lá là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa tình trạng này tái diễn.

4.2. Điều chỉnh lối sống lâu dài

Để phòng ngừa hồi hộp đánh trống ngực, cần duy trì lối sống lành mạnh và kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ. Bạn nên tập thể dục đều đặn, nhưng tránh vận động quá sức. Chế độ ăn nên ưu tiên rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm giàu magie, kali – hai khoáng chất có lợi cho tim mạch.

Giảm muối, hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đường và chất béo bão hòa giúp bảo vệ tim và mạch máu. Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt là điện tâm đồ và siêu âm tim, giúp phát hiện sớm bất thường về nhịp tim hoặc cấu trúc tim để điều trị kịp thời.

5. Khi nào cần đi khám bác sĩ?

Không phải mọi cơn đánh trống ngực đều nguy hiểm, nhưng bạn cần đặc biệt cảnh giác nếu triệu chứng xuất hiện cùng với chóng mặt, khó thở, đau hoặc cảm giác bóp nghẹt ở ngực, ngất xỉu hoặc đau lan lên cánh tay, cổ, hàm. Những dấu hiệu này có thể liên quan đến bệnh lý tim mạch nghiêm trọng, cần được cấp cứu ngay.

Nếu cơn hồi hộp xảy ra thường xuyên, kéo dài nhiều phút, hoặc không rõ nguyên nhân, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm như điện tâm đồ, holter 24 giờ, siêu âm tim, xét nghiệm máu để xác định nguyên nhân chính xác. Tùy từng trường hợp, việc điều trị có thể bao gồm dùng thuốc điều hòa nhịp tim, thuốc giãn mạch hoặc can thiệp chuyên sâu.

Đặc biệt, với những người có tiền sử bệnh tim, tăng huyết áp, cường giáp, tiểu đường, béo phì hoặc hút thuốc lá lâu năm, việc thăm khám định kỳ là cần thiết để phòng ngừa biến chứng như suy tim, đột quỵ hoặc ngưng tim đột ngột.

Hồi hộp đánh trống ngực là tình trạng phổ biến, có thể chỉ là phản ứng sinh lý thoáng qua, nhưng đôi khi lại là dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh lý tim mạch. Việc nhận biết nguyên nhân, điều chỉnh lối sống và khám sức khỏe định kỳ là chìa khóa giúp bạn bảo vệ trái tim khỏe mạnh. Nếu cảm thấy các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hoặc tái diễn thường xuyên, hãy đến cơ sở y tế uy tín để được bác sĩ chuyên khoa tim mạch thăm khám, chẩn đoán và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp.