Đau đầu chảy máu mũi có phải tăng huyết áp?

Đau đầu chảy máu mũi là tình trạng khiến nhiều người lo lắng vì có thể xảy ra đột ngột và lặp lại nhiều lần. Không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hằng ngày, hiện tượng này đôi khi còn là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn cần được nhận biết và xử lý kịp thời.

1. Đau đầu chảy máu mũi có phải tăng huyết áp không? Vì sao?

Đau đầu chảy máu mũi (hay đau đầu chảy máu cam) có thể liên quan đến tăng huyết áp, nhưng không phải lúc nào cũng do tăng huyết áp gây ra. Trên thực tế, đây là hai triệu chứng phổ biến, có thể xuất hiện riêng lẻ hoặc cùng lúc vì nhiều nguyên nhân khác nhau.

Theo bác sĩ Thầy thuốc nhân dân, Phó giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Văn Quýnh – Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc, tăng huyết áp – đặc biệt khi tăng cao đột ngột – có thể gây đau đầu dữ dội do áp lực máu tăng lên trong các mạch não. Đồng thời, áp lực này cũng khiến các mạch máu mỏng ở mũi (đặc biệt vùng Kisselbach) dễ vỡ, dẫn đến chảy máu cam. Vì vậy, trong cơn tăng huyết áp cấp, người bệnh có thể gặp tình trạng đau đầu chóng mặt chảy máu mũi cùng lúc.

Các nguyên nhân gây đau đầu chảy máu cam thường được xếp vào ba nhóm chính: Bệnh lý, yếu tố môi trường và thuốc/chất kích thích.

• Nguyên nhân bệnh lý có thể bao gồm: Tăng huyết áp, dị ứng, thiếu máu, cảm lạnh, viêm xoang, đau nửa đầu, vẹo vách ngăn mũi (thường gây chảy máu một bên mũi), chấn thương đầu hoặc vùng mặt.
• Yếu tố môi trường: Không khí khô, thay đổi thời tiết đột ngột.
• Thuốc và chất kích thích: Thuốc chống đông máu như warfarin, thuốc xịt mũi chứa steroid, hoặc sử dụng cocaine.

Theo Healthline, dù chưa có bằng chứng khẳng định mối quan hệ nhân quả trực tiếp, nhiều nghiên cứu cho thấy tăng huyết áp là yếu tố nguy cơ rõ ràng của chảy máu cam. Một nghiên cứu tại Mỹ năm 2020 cho thấy người bị tăng huyết áp có nguy cơ chảy máu cam cao hơn khoảng 1,47 lần so với người không bị tăng huyết áp. Ngoài ra, nghiên cứu sử dụng dữ liệu từ Cơ quan Bảo hiểm Y tế Quốc gia Hàn Quốc cũng ghi nhận rằng bệnh nhân tăng huyết áp có tỷ lệ nhập viện do chảy máu cam cao hơn và mức độ chảy máu thường nghiêm trọng hơn. 

Từ những bằng chứng này, các nhà nghiên cứu thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Mỹ khuyến nghị rằng tăng huyết áp cần được xem là yếu tố quan trọng trong hướng dẫn lâm sàng xử trí chảy máu cam, đồng thời người bệnh tăng huyết áp nên được tư vấn kỹ về nguy cơ đau đầu chóng mặt chảy máu mũi để theo dõi và xử trí kịp thời.

2. Làm gì khi bị đau đầu chóng mặt chảy máu mũi do tăng huyết áp?

Phần lớn các trường hợp đau đầu chảy máu mũi hoặc đau đầu chảy máu cam không quá nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân liên quan đến tăng huyết áp, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo cần xử trí đúng và kịp thời.

Khi xuất hiện đau đầu chóng mặt chảy máu mũi, việc đầu tiên là giữ bình tĩnh. Ngồi thẳng lưng, cúi đầu nhẹ về phía trước để máu chảy ra ngoài, tránh ngửa đầu. Dùng ngón cái và ngón trỏ bóp chặt phần mềm hai cánh mũi trong khoảng 10–15 phút, thở đều bằng miệng. Có thể chườm lạnh lên sống mũi để giúp co mạch và cầm máu nhanh hơn. Sau khi máu ngừng chảy, xì mũi nhẹ nhàng để loại bỏ cục máu đông nếu có.

Bạn nên đến cơ sở y tế nếu máu mũi chảy kéo dài trên 20 phút, lượng máu nhiều, xảy ra sau chấn thương đầu – mặt hoặc khi đo thấy huyết áp từ 180/120 mmHg trở lên. Trong những trường hợp này, thắc mắc nhức đầu chảy máu mũi là bệnh gì thường hướng đến cơn tăng huyết áp nguy hiểm và có thể cần bác sĩ điều chỉnh thuốc để phòng biến chứng.

Tóm lại, đau đầu chảy máu mũi không phải là triệu chứng nên xem nhẹ, bởi đây có thể chỉ là phản ứng tạm thời của cơ thể nhưng cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo những vấn đề sức khỏe tiềm ẩn như tăng huyết áp, rối loạn mạch máu hoặc bệnh lý tai mũi họng. Việc theo dõi tần suất, mức độ triệu chứng và chủ động thăm khám khi tình trạng lặp lại hoặc kéo dài sẽ giúp phát hiện sớm nguyên nhân và can thiệp kịp thời, phòng ngừa những rủi ro không mong muốn.

Nguồn thông tin tham khảo: Healthline.com, Wakespine.com, Verywellhealth.com