Nội soi dạ dày có tác dụng gì? Hiểu đúng để bảo vệ hệ tiêu hóa

Ngày nay, với sự phát triển của y học hiện đại, các phương pháp chẩn đoán bệnh lý tiêu hóa đã trở nên hiệu quả và chính xác hơn bao giờ hết. Một trong những kỹ thuật nổi bật được sử dụng phổ biến là nội soi dạ dày. Tuy nhiên, không ít người vẫn băn khoăn: Nội soi dạ dày có tác dụng gì? Có thực sự cần thiết không? Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về vai trò, lợi ích và những điều cần lưu ý khi thực hiện nội soi dạ dày.

1. Nội soi dạ dày là gì?

Nội soi dạ dày (hay nội soi tiêu hóa trên) là một thủ thuật y khoa sử dụng ống nội soi mềm, mảnh, có gắn camera và đèn ở đầu ống, để quan sát trực tiếp bên trong thực quản, dạ dày và tá tràng. Bác sĩ sẽ đưa ống này qua đường miệng hoặc mũi xuống hệ tiêu hóa trên để kiểm tra các bất thường như viêm loét, khối u, xuất huyết, dị vật hoặc nhiễm trùng.

Phương pháp này thường được chỉ định khi người bệnh có các triệu chứng như:

Đau bụng vùng thượng vị

Buồn nôn, nôn nhiều

Ợ nóng, ợ hơi kéo dài

Ăn không tiêu, đầy bụng

Sút cân không rõ nguyên nhân

Nghi ngờ có vi khuẩn Helicobacter pylori

Có tiền sử hoặc nguy cơ mắc ung thư dạ dày

2. Nội soi dạ dày có tác dụng gì?

2.1. Chẩn đoán chính xác bệnh lý tiêu hóa

Đây là mục đích chính và quan trọng nhất của nội soi dạ dày. Nhờ camera gắn trên đầu ống soi, bác sĩ có thể quan sát chi tiết lớp niêm mạc bên trong dạ dày để phát hiện tổn thương. Rất nhiều loại bệnh lý có thể được chẩn đoán hiệu quả qua nội soi như:

Viêm dạ dày (cấp và mạn tính)

Loét dạ dày – tá tràng

Polyp hoặc khối u bất thường

Xuất huyết tiêu hóa

Trào ngược dạ dày – thực quản

Nhiễm khuẩn HP (Helicobacter pylori)

Đặc biệt, nội soi có thể phát hiện những tổn thương nhỏ mà các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm hoặc X-quang không thể thấy được.

2.2. Lấy mẫu sinh thiết phục vụ xét nghiệm

Trong quá trình nội soi, bác sĩ có thể lấy một mẫu mô nhỏ (sinh thiết) để đem đi xét nghiệm, giúp chẩn đoán:

Nhiễm khuẩn HP – nguyên nhân chính gây loét và ung thư dạ dày

Tế bào bất thường – sớm phát hiện ung thư

Phân biệt tổn thương lành tính hay ác tính

Đây là bước rất quan trọng để có hướng điều trị phù hợp và kịp thời.

2.3. Tầm soát ung thư dạ dày

Tại các quốc gia có tỷ lệ ung thư dạ dày cao như Nhật Bản, Hàn Quốc hay Việt Nam, nội soi dạ dày định kỳ được xem là biện pháp tầm soát hiệu quả để phát hiện sớm ung thư ở giai đoạn chưa có triệu chứng.

Việc phát hiện ung thư sớm qua nội soi giúp điều trị dễ dàng hơn và nâng cao khả năng sống sót cho người bệnh.

2.4. Thực hiện các thủ thuật điều trị

Nội soi dạ dày không chỉ để chẩn đoán, mà còn hỗ trợ nhiều thủ thuật điều trị ít xâm lấn:

Cầm máu ổ loét đang chảy máu

Lấy dị vật (trong trường hợp người bệnh nuốt phải vật lạ)

Cắt bỏ polyp dạ dày

Nong thực quản bị hẹp do sẹo

Tiêm thuốc điều trị tại chỗ

Những kỹ thuật này giúp người bệnh tránh được phẫu thuật mở, giảm thời gian hồi phục và ít biến chứng hơn.

3. Khi nào nên nội soi dạ dày?

Bạn nên được thực hiện nội soi dạ dày nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

Có triệu chứng bất thường kéo dài ở đường tiêu hóa

Có nghi ngờ bị viêm loét, xuất huyết, polyp dạ dày, đại tràng, trực tràng…

Có người thân từng mắc ung thư dạ dày

Trên 40 tuổi và có các yếu tố nguy cơ như hút thuốc, uống rượu, ăn mặn nhiều

Đã từng nhiễm HP và cần theo dõi sau điều trị

Việc nội soi giúp phát hiện sớm bệnh lý và có kế hoạch điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nghiêm trọng như thủng dạ dày, xuất huyết nặng hay ung thư tiến triển.

4. Những điều cần lưu ý khi nội soi dạ dày

4.1. Chuẩn bị trước khi nội soi

Nhịn ăn ít nhất 6 tiếng trước khi soi

Không uống nước trước 2 tiếng

Thông báo với bác sĩ nếu đang dùng thuốc chống đông, thuốc điều trị tiểu đường

Với bệnh nhân lo lắng hoặc từng có ám ảnh nội soi, có thể yêu cầu nội soi gây mê

4.2. Nội soi có đau không?

Nhiều người sợ nội soi vì nghĩ rằng sẽ rất khó chịu, buồn nôn hoặc đau. Tuy nhiên, với kỹ thuật hiện đại, bác sĩ tay nghề cao và đặc biệt là phương pháp nội soi gây mê, quá trình nội soi diễn ra nhanh chóng, nhẹ nhàng và hầu như không gây đau.

Sau khi gây mê, người bệnh ngủ trong 5 – 10 phút, hoàn toàn không cảm nhận được quá trình nội soi. Sau đó, tỉnh dậy và có thể ra về trong ngày nếu sức khỏe ổn định.

4.3. Biến chứng có thể gặp

Dù rất hiếm, nhưng nội soi dạ dày vẫn có thể gây ra một số biến chứng như:

Chảy máu (nếu có sinh thiết)

Thủng ống tiêu hóa (rất hiếm)

Dị ứng thuốc gây mê

Đau họng, đầy bụng sau nội soi

Tuy nhiên, những biến chứng này hiếm gặp và hoàn toàn có thể xử lý được nếu thực hiện ở các cơ sở y tế uy tín.

5. Lợi ích lâu dài khi nội soi định kỳ

Việc nội soi định kỳ, đặc biệt với những người trên 40 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ, mang lại nhiều lợi ích:

Phát hiện sớm và theo dõi loét dạ dày mạn tính

Kiểm tra hiệu quả điều trị vi khuẩn HP

Giảm nguy cơ ung thư dạ dày

Phát hiện tổn thương tiền ung thư kịp thời

Tránh các biến chứng nguy hiểm và tốn kém

Qua bài viết, chắc hẳn bạn đã hiểu rõ nội soi dạ dày có tác dụng gì. Đây không chỉ là một phương pháp chẩn đoán đơn thuần mà còn là công cụ quan trọng trong việc điều trị và tầm soát các bệnh lý nguy hiểm liên quan đến đường tiêu hóa trên. Việc khám và nội soi đúng thời điểm có thể cứu sống tính mạng bạn hoặc người thân trong nhiều trường hợp.

Nếu bạn đang có dấu hiệu bất thường về tiêu hóa hoặc muốn kiểm tra sức khỏe dạ dày định kỳ, đừng ngần ngại liên hệ với các cơ sở y tế uy tín để được tư vấn và nội soi đúng cách.